‘Geef ons een reuzenkarikol op een stokje'

Na de kunstige koeien en paarden hebben ze de stad dit keer volgeplempt met ferm uit de kluiten gewassen pinten, frietzakken en spruiten, met dank aan Brusselicious, het culinaire themajaar. Karolien Merchiers ergert zich aan de kortzichtigheid en het clichédenken. Choesels op een stokje!

Wie dezer dagen langs de majes­tueuze Tervurenlaan rijdt, komt halverwege langs een fosforescerend spruitje. Of zeg maar spruit. Want het uit de kluiten gewassen ding is ettelijke meters hoog en breed, en staat op een eervol statief als ging het om de laatste nieuwe creatie van Wim Delvoye.
Amper twee kilometer verderop ontsiert een al even wanstaltige pils de nochtans door Monumenten & Landschappen beschermde middenberm van de Rooseveltlaan. Een fietspad mag hier niet aangelegd worden, omdat het de geest van het oorspronkelijke ontwerp van de laan zou ontsieren, maar een gigantische pint in kunststof doet dat blijkbaar niet.

Het blijkt geen plaatselijk fenomeen te zijn: zowat de hele stad is overspoeld door overmaatse voedingsmiddelen die ons als kaboutertjes in een supermarkt doen voelen. En dat terwijl we dachten dat we alles nu wel gezien hadden, na alle kunstkoeien en dito paarden die onze stad zijn komen bezoeken. Ditmaal gaat het om Brusselicious XXL, een tentoonstelling in het kader van Brusselicious, een overigens lovenswaardig en veelzijdig culinair-toeristisch initiatief van VisitBrussels, het communicatieagentschap van de gewestelijke toeristische dienst. Dat wil naar eigen zeggen het "imago van de Europese hoofdstad uitbreiden en versterken", lezen we op de website.

'Versterken' is inderdaad zowat het enige wat met deze actie bereikt wordt. Vraag aan de eerste de beste Amerikaanse toerist op de Grote Markt naar Belgiës culinaire specialiteiten, en je kunt er donder op zeggen dat die breedgrijnzend antwoordt: "Beer, fries, and chocolate, man." En wat is nu de opdracht die de vele jonge kunstenaars hebben gekregen voor deze tentoonstelling? Ze konden kiezen uit vijf ruwe, onbewerkte voorwerpen, waarmee ze dan zelf verder aan de slag konden gaan om er een originele twist aan te geven. Deze basisvoorwerpen waren - u raadt het vast al - een frietzak, een mossel, een pint, een spruitje en een reep chocolade. Alweer hetzelfde rijtje dooddoeners dat je in elke Visit Europe in five days-gids terugvindt.

Het is o zo jammer dat VisitBrussels zo'n mooie kans laat liggen om de werkelijke rijkdom van de Brusselse en Belgische keuken in de schijnwerpers te zetten. Onze grootste sterrenchefs werken zich de laatste jaren uit de naad om onze streekproducten te herwaarderen. Varkenspoten, bloempanch, grijze garnaaltjes - enkele decennia geleden werden ze als 'armemensen­eten' volstrekt minderwaardig geacht aan de opkomende haute cuisine uit Frankrijk, maar nu prijken ze weer op de chicste menukaarten. Sterker nog: ze vormen een culi­nair patrimonium waarnaar nu jaloers gelonkt wordt vanuit het buitenland.

Brussel is trouwens een van de heerlijkste restaurantsteden ter wereld, en waar komen ze dan mee aanzetten? Spruitjes! De meeste mensen lusten ze niet eens, en ze worden inmiddels zowat overal ter wereld geteeld behalve in Brussel. Het feit dat hun naam in veel talen nog 'Brussel' vermeldt, is grotendeels verantwoordelijk voor het in stand houden van hun status als specialiteit. (Zullen we dan ook maar meteen de Brussels griffon invoeren als mascotte, als 'windhond' op de torenspits van de stadhuis?)

Op een stokje
We begrijpen uiteraard dat je voor een ludieke knipoog naar duidelijk herkenbare iconen moet teruggrijpen, en dat bovendien niet alle voedsel zich leent tot een metersgrote uitvoering - zo zou tomatensoep met balletjes of een portie choesels heel wat vernuft vergen om op een stokje te krijgen.

Opgelet, wij zijn persoonlijk grote fan van spruitjes, mosselen en chocolade. Maar de kortzichtigheid van Brusselicious XXL is toch waarlijk een aanfluiting van het culinaire paradijs dat Brussel is. Als we het dan toch eenvoudig, herkenbaar en iconisch moeten houden, waarom dan niet kiezen voor witlof, asperges of aardbeien - drie producten die je nergens anders ter wereld zo lekker vindt als in onze contreien? Of gevulde bintjes, karikollen, een pistolet (jaja, ook een Belgische uitvinding), een kramiek, een tomate-crevettes, een filet americain of een schijfje bloempanch? Of een simpel carré-confituurke, zoals dat zo mooi heet in de volksmond. Dat vind je ook nergens anders ter wereld.

En als we dan toch over de Brusselse grenzen kijken (mosselen zijn toch ook geen Brussels streekproduct?), dan kun je bijvoorbeeld ook voor jenever opteren, krakelingen, mattentaartjes, speculaas, cuberdons, Ardense ham, kletskoppen, de Mechelse koekoek, Luikse appel- en perensiroop, een stevige trappist, kaaskroketten en honderden andere lekkernijen.

Geef toe, het zou wel wat hebben, een metershoge karikol op een stokje. Of een reusachtige chicon, omgebouwd als Kuifjeraket.

Karolien Merchiers is medewerkster van deze krant en culinair recensente voor Agenda