Les Barons naar Homeless World Cup in Parijs

Tussen 21 en 28 augustus worden de benen van de Eiffeltoren één grote goal. Pakweg vijftig landen vaardigen voetbalploegen af voor de Homeless World Cup. Thuislozen zullen één grote sportieve broederschap vormen en de wereld en elkaar fier in de ogen kijken. Na hun verrassende zege op het Belgisch kampioenschap in Genk verdedigen Les Barons de Bruxelles er de eer van het Belgische thuislozenvoetbal. Kris Kaerts, over de streep getrokken door Baron Mustafa, was erbij in Genk en aanschouwde een wonder.

W erkpaard Bert Ballegeer van de Belgian Homeless Cup (BHC) zal in Parijs de werking en de sociale drijfveren van het Belgische thuislozenvoetbal toelichten voor het internationale gezelschap. Blijkbaar lopen we er nu al in de kijker.

Ik en voetbal, euh? Wacht, het zit zo. Ik werd op straat aangesproken door Mustafa, een van de thuisloze acteurs uit Kaputt! (theaterproject met 'thuislozen en zielsverwanten' van Kaerts in het najaar van 2010, red.), intussen een vriend én een voetballende Baron. Of ik de finale van de Belgian Homeless Cup op 11 juni in Genk niet kon bijwonen? Dat de ministers gingen komen kijken, en dat de winnaars in augustus naar Parijs gaan voor het wereldkam­pioenschap. Of ik niet met de spionkop van de Baronnen per bus naar het verre Limburg kon meekomen? Zucht, diepe zucht!

Tot 11 juni 2011 was mijn liefde voor het voetbal die van een varken voor een legertank uit Leopoldsburg. Maar hier stond ik oog in oog met Mustafa. En ik had al eerder ondervonden dat mijn hart één keer in contact met zijn slag van volk, groter, weker en meer bescheiden wordt. Een jeugdtrauma of wat privé-weltschmerz wordt dan al snel een bagatel, en de hangsloten der toegeeflijkheid klikken soepel open.

Voetbal als middel om opnieuw in de maatschappij te belanden? Steffen Van Wymeersch, polyvalent medewerker van de thuislozen­organisatie CAW Archipel-Hobo, is er zelf wat sceptisch over, hoewel het hem niet aan werkplezier ontbreekt. "Dit jaar gaan we, na afloop van het gebeuren in Parijs, extra zorg besteden aan het natraject. Twee van onze spelers gaan alvast meespelen in een reguliere voetbalploeg. Dat is toch al een stapje in een hele keten."

Parsifal en den Barry
Maar wie is nu de mens achter de voetballer Mustafa? Hoe zit dat dan tussen Mustafa en onze maatschappij?

Wekelijks maakt hij soep voor de andere thuislozen met Les Fils du Café Mama in het Anker, een van de vele armenorganisaties. Wekenlang repeteerde hij voor de succesvolle Munt-productie Parsifal van het Italiaanse avant-garde wonderkind Romeo Castellucci. Avondenlang stond hij met driehonderd figuranten op de planken in 's lands grootste cultuurtempel. Hij volgt lessen Nederlands bij Brusselleer, je kunt hem altijd opbellen als er weer een kast verschoven moet worden of een canapé verhuisd of een muur geschilderd. Hij wil er geen geld voor, hij rookt niet en hij drinkt niet. Hij doet geen vlieg kwaad. Hij heeft geen vrouw en geen huis, geen geld en geen baan. Hij heeft een gouden hart en zijn geloof, en als er geen bed te vinden is in de doorgangshuizen, dan slaapt hij op straat. En hij voetbalt. Niet zo goed als zijn kompaan Izmaouen, die een whizzkid is en tovervoetbal kan combineren met een stevig esbattement. Niet zo goed als 'den Barry' en nog wel wat natuurvedetten. Maar Mustafa smijt zich en werd vooral geselecteerd om zijn kwaliteiten als mens.

Het sportieve is in het Belgische thuislozenvoetbal pas het allerlaatste criterium. Belangrijker zijn aanwezigheid, fair play, stiptheid, respect. Allesbehalve vanzelfsprekend. Ik denk dat Mustafa en zijn kompanen voetballen zien als een bewijs van hun bestaan. Als hij in Genk de kampioenenbeker uit de handen van Vlaams minister van Sport Philippe Muyters ontvangt, zie je hem niet glunderen, maar zie je echt de hoop woeden in zijn ogen, een jarenlang smeulend vuur. Muyters, die blijkbaar was komen supporteren voor de Antwerpse ploeg, kon het in Genk niet laten eerst zijn heimatploeg te feliciteren.

Djembé en vuvuzela
Mustafa voetbalt al jaar en dag bij het Brusselse thuislozenvoetbal. Acht Brusselse ploegen nemen het tegen elkaar op in de Brusselse thuislozencompetitie, en daaruit werden de Baronnen geselecteerd. Dat gebeurde met de steun van de VGC-Sportdienst, Pigment, Buurtsport, ja, zelfs den Anderlecht (via Open Stadion).

Onze Mustafa is aanwezig op elke training, ook als er al eens wat misloopt met de zaalregeling. Hij is altijd veel te vroeg. Hem hoef je niet uit te leggen wat fair play en respect zijn. Hij kan het beter aan jou of aan zijn medespelers en desnoods aan de minister uitleggen. En nu staat hij hier op zijn sokken te vragen of ik mee wil. Want bij voetbal horen toch supporters.

Toen ik dan uiteindelijk in Genk stond, was ik een gelukkige mens en tegelijkertijd zeer ongelukkig. Gelukkig, omdat ik verrast was door de kracht van dit voetbalspel. Diepspijtig en tegelijkertijd revelerend vond ik het dat de doorsneeburger hier niet lijfelijk bij betrokken geraakte. Ondanks de stevige omkadering blijft het gebeuren volgens mij heel erg binnenskaders en voor de eigen club. Terwijl deze spelers hun publiek en het voetbal een prachtig cadeau doen. Voetbalgoden, laat de Frank Vercauterens van deze wereld maar lekker in de diepste olieputten van Dubai duiken, laat ze maar zwemmen in het geld, zich desnoods drijvend houden aan een plastic voetbal. Maar zorg er ook voor dat toeristen, bewoners en andere passanten in de Hoofdstad van de Clochards massaal halt houden en genieten van dit superhumane voetbalschouwspel.

Schenk deze sportmannen buiten categorie, hun geweldige coaches Yannick en Kobe, hun supersympathieke délégué Jean-Paul, hun magnifieke spionkop vol djembés, vuvuzela's en schuddende achterwerken, hun polyvalente begeleiders in de lichtstad Parijs opnieuw de tonnen energie waarmee ze in de maand des heren juni 2011 een daverende overwinning boekten.
Schenk hun een gezicht. Schenk Guido Belcanto ('muzikaal en sociaal ambassadeur' van BHC, red.) binnenkort de meest pakkende inspiratie voor een hymne aan het thuislozenvoetbal, en laat volgend jaar ook onze Walenbroeders toehappen in de Belgian Homeless Cup.

Uw paars-witte dienaren, de enige echte Baronnen van Brussel, zullen het afbrokkelende rijk der Belgen vertegenwoordigen in Parijs. De bal is rond, de armoedecirkel hopelijk niet lang meer vicieus.