militair hospitaal BRUZZ 1562

‘Aanslagen hebben nut rampenziekenhuis aangetoond’

Bettina Hubo
© BRUZZ
15/03/2017

Anderhalf jaar geleden ging het personeel van het Militair Hospitaal er nog van uit dat Defensie het gigantische, maar onderbenutte complex in Neder-over-Heembeek zou sluiten en verkopen. “Nu is het veel minder duidelijk,” zegt directeur Guy Borgers. “De aanslagen hebben laten zien dat een Militair Hospitaal toch wel nuttig kan zijn.”

Het Militair Hospitaal, waar zowel burgers als militairen werken, werd opgetrokken in de jaren zeventig en ging in 1980 open. Omdat het in volle Koude Oorlog werd ontworpen, was het berekend op duizend patiënten. Om dezelfde reden is er een enorme inkomhal, die doorgaans leeg en verlaten is, maar die in noodsituaties omgevormd kan worden tot een soort veldhospitaal. Oude ziekenhuisbedden worden dan opgehaald uit de kelder en aangesloten op de zuurstofapparatuur in het plafond. Zo gebeurde ook op 22 maart.

De eerste jaren fungeerde het hospitaal als een volwaardig ziekenhuis, met alle mogelijke diensten, van inwendige tot orthopedie. Alle 87.000 militairen die iets mankeerden, kwamen er terecht.

Ook was er een state-of-the art-brandwondencentrum, open voor burgerpatiënten. Dat kwam zo: de kerntaak van het Militair Hospitaal is om legerartsen en -verpleegkundigen op te leiden voor buitenlandse operaties en oorlogssituaties. Gebleken is dat oorlogswonden vaak brandwonden zijn en dat de behandeling van brandwondenpatiënten bijgevolg heel leerzaam is.

Geleidelijk aan dunde de medische component van het leger uit. In 1994 werd de dienstplicht afgeschaft, wat leidde tot een terugval van militairen. Nu zijn er nog zo’n 29.000. Ook werden de soldaten steeds vaker in burgerziekenhuizen verzorgd. De ene na de andere dienst van het hospitaal ging dicht.

Tegenwoordig verblijven er hooguit vijftig patiënten. Enerzijds zijn er de 26 bedden van het brandwondencentrum, voorts liggen er burgerpatiënten met complexe wonden en nog een handjevol militairen. Daarnaast heeft het hospitaal een mugdienst, een hyperbare zuurstofkamer en ook een grote keuringsafdeling. Dat zijn de artsen die de medische selectie doen van kandidaat-militairen en de herkeuring van operationele soldaten.

Maar een flink deel van het reusachtige complex – alle gangen samen zijn goed voor bijna 25 km – wordt vandaag niet meer door gebruikt door het Militair Hospitaal. Het staat leeg of wordt benut door ‘gasten’: zo heeft het Brugmannziekenhuis er een verdieping, Fedasil zit in een ander deel.

Het brandwondencentrum op het vijfde en de Brugmannverdieping zijn vandaag tiptop in orde, maar andere delen van het hospitaal zijn flink verouderd. Directeur Borgers: “Het ziekenhuis is 35 jaar oud en ze hebben het laten verkommeren. De afgelopen vijftien jaar werd nauwelijks nog geïnvesteerd, behalve in het brandwondencentrum. Onze kleine heelkundige afdeling is obsoleet en beantwoordt eigenlijk niet meer aan de normen.”

Doordat er zo lang niet geïnvesteerd werd, zijn de renovatiekosten vandaag enorm. “Alleen de ramen vervangen en de buitenkant opknappen zou 75 miljoen kosten.”

In 2015, voor de aanslagen van Parijs, stond dan ook vast dat het einde van het hospitaal nabij was. In de media stond te lezen dat het te koop stond. Borgers: “Intussen hebben de aanslagen echter duidelijk gemaakt dat een rampenziekenhuis toch wel nuttig kan zijn.”

Momenteel gebeurt er een audit van de militaire medische dienst. “Niemand twijfelt aan het nut van het Militair Hospitaal als rampenziekenhuis. Alleen is het niet onze kerntaak. Wij zijn er om specifieke geneeskunde te bieden bij buitenlandse operaties. De minister van Defensie wil er dan ook niet alleen voor opdraaien. Ook Binnenlandse Zaken en Volksgezondheid moeten met centen over de brug komen.”

Een jaar later

Op 22 maart liggen de aanslagen op de luchthaven en in metrostation Maalbeek een jaar achter ons. Hoe is de stad ondertussen veranderd? Wat maken de nabestaanden door? En wat zijn de sleutels om uit de huidige crisis te raken? Het zijn maar enkele vragen waarop we in ons dossier "Een jaar later" een antwoord proberen te geven.  Lees hier het volledige overzicht van hoe BRUZZ de aanslagen herdenkt.  

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Neder-Over-Heembeek, actua, Een jaar later

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni