Brusselaars met een migratieachtergrond worden vandaag nog altijd geregeld het slachtoffer van discriminatie op de arbeidsmarkt. Dat blijkt uit een onderzoek van UGent, UAntwerpen, ULB en UMons. Mensen met een migratieachtergond worden in ons land overigens gemiddeld minder betaald. Volgens arbeidseconoom Stijn Baert kan er nog veel winst geboekt worden op vlak van arbeidsregelgeving en het erkennen van buitenlandse diploma’s.
Brusselaars met migratieachtergrond nog vaak slachtoffer van discriminatie op arbeidsmarkt
Uit cijfers van arbeidsbemiddelingsdienst Actiris blijkt dat de werkloosheidsgraad van Brusselse jongeren met een migratieachtergrond dubbel zo hoog ligt. 14 procent tegenover 7,5 procent bij jongeren die geen andere origine hebben. Vooral mensen met een afkomst buiten de Europese Unie hebben minder vaak werk.
"We zien dat jongeren met een migratieachtergrond minder vaak worden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek", vertelt Nora Ed Daoui, woordvoerder van Actiris. "Anderzijds zijn ze oververtegenwoordigd in de horeca en bij schoonmaakbedrijven. Daar krijgen ze vaak interimcontracten aan een lager loon." Actiris ziet de laatste tijd wel een positieve evolutie in de recente tewerkstellingscijfers.
Vooral in de communicatiesector geraken Brusselaars met een migratieachtergrond moeilijk aan een job. BRUZZ ging op bezoek bij een kapperszaak waar je niet enkel langsgaat voor een knipbeurt, maar ook voor een sollicitatiegesprek.
Lees verder onder de video.
België
Niet alleen Brussel, ook ons land scoort slecht. De participatiegraad van mensen met een migratieachtergrond ligt lager in België dan in alle andere EU-landen, blijkt uit de cijfers tussen 2010 en 2023.
70 procent van de eerste- en 76 procent van de tweedegeneratiemigranten is in ons land op arbeidsleeftijd aan het werk. Dat is lager dan in onze buurlanden, en een eind verwijderd van de 88 procent Belgen met een Belgische achtergrond aan het werk.
Het is duidelijk dat tweedegeneratiemigranten amper verbetering optekenen. "Hoewel zij opgroeien in België, hier naar school gaan en de landstalen beheersen, hebben ze amper betere kansen op de arbeidsmarkt dan hun ouders", zegt onderzoeker Louise Devos (UGent) die ook meewerkte aan de studie.
Ook Belgen met een migratieachtergrond met een baan doen het minder goed dan hun collega's zonder migratieachtergrond, zegt professor arbeidseconomie en Stijn Baert (UGent) die aan het onderzoek heeft meegewerkt. "Ze worden gemiddeld minder betaald, hebben vaker een baan onder hun opleidingsniveau en komen vaker in onzekere arbeidssituaties terecht."
'Discriminatie speelt grote rol'
"Discriminatie speelt nog altijd een grote rol," verklaart Devos. "In zowat 63 procent van de studies komt het naar voor als verklaring voor de lage participatiegraad.” Ze wijst ook op de mismatch tussen de gevraagde kennis en de vaardigheden van veel mensen met een migratieachtergrond. En ook cultuurgerelateerde factoren spelen een rol.
Het verschil met onze buurlanden verklaren de onderzoekers door onze starre arbeidsmarkt. "Wij zijn eerder gehecht aan vaste contracten en anciënniteit, dat is typisch Belgisch. Maar dat zorgt er mee voor dat mensen met een migratieachtergrond minder snel worden aangenomen.”
Naast een minder rigide arbeidswetgeving hameren de onderzoekers op de aanpak van discriminatie: “Dat is moeilijk, maar niets doen is geen optie,” zegt Devos: “We kunnen een deel van het verschil in loon niet verklaren door objectieve verschillen. In 63 procent van de studies komt discriminatie naar voren als verklaring voor de slechtere arbeidsmarktuitkomsten. En praktijktesten leveren direct het bewijs."
Buitenlandse diploma's
De experts kijken – onder meer – naar een relatief eenvoudige manier om meer mensen met een migratieachtergrond aan een gepaste job te helpen: het erkennen van buitenlandse diploma’s. "Vooral migranten van de eerste generatie doen een job onder hun opleidingsniveau omdat hun diploma hier niet erkend wordt,” haalt Devos aan. Er zijn al diploma-erkenningsprocedures, maar zij ziet voor hen nog veel barrières “Soms kennen ze de procedure gewoonweg niet. Of ze vinden die te duur.”
Zeker in Brussel valt hier veel winst te behalen, klinkt het. Volgens Actiris heeft bijna 44 procent van de ingeschreven werkzoekenden een buitenlands diploma dat niet wordt erkend.