Zo'n 800 magistraten en gerechtspersoneel protesteren in het Justitiepaleis

In het Justitiepaleis hebben zo'n achthonderd magistraten en gerechtspersoneel een protestactie gehouden tegen de aanhoudende onderfinanciering van justitie. Het initiatief voor de actie ging uit van het Hof van Cassatie en de vijf hoven van beroep.

De voorzitters van die hoven ondertekenden, samen met de procureurs-generaal bij het Hof van Cassatie en de hoven van beroep, en de federaal procureur, een officiële oproep aan de wetgevende en uitvoerende macht. "We vragen om ontvangen te worden door de premier en de voorzitter van de Kamer, om deel te nemen aan een respectvolle en constructieve dialoog", zegt Eric de Formanoir, eerste voorzitter van het Hof van Cassatie.

"We vragen dat de maatschappelijke rol van rechter en procureur ten volle erkend wordt, dat de noodzakelijke onderhouds- of renovatiewerken in alle gerechtsgebouwen worden uitgevoerd, dat alle kaders volledig worden opgevuld, dat verder geïnvesteerd wordt in de digitalisering, en dat middelen worden vrijgemaakt om àlle vonnissen uit te voeren."

Onvrede sleept al tijden aan

Al wekenlang heerst er binnen de magistratuur een steeds luidere onvrede, veroorzaakt door de plannen van de federale regering om het pensioenstelsel van de magistraten en het gerechtspersoneel te hervormen.

Daartegen is vanuit zowat alle hoven, rechtbanken, parketten en parketten-generaal protest gekomen, waarbij ook steevast een aantal aanslepende mistoestanden worden aangeklaagd, zoals de jarenlange bezuinigingen die de werkomstandigheden binnen Justitie ernstig hypothekeren, en het niet uitvoeren van rechtelijke beslissingen.

Die onvrede kende vrijdag, net voor de start van het gerechtelijk verlof een hoogtepunt met een ongeziene persconferentie van de hoogste magistraten van het land. Die riepen de regering en het parlement, de twee andere grondwettelijke machten, op "de rechterlijke macht volwaardig te erkennen als een staatsmacht, volgens het statuut dat de Grondwet haar garandeert, door haar voldoende financiële middelen toe te kennen, zodat ze rechtzoekenden een kwaliteitsvolle justitie kan geven."

"We hebben dit de voorbije jaren al tot vervelens toe herhaald", zegt Ria Mortier, procureur-generaal bij het Hof van Cassatie. "Maar we ervaren dat de essentie van onze boodschap niet gehoord wordt, of niet ernstig wordt genomen, of dat het belang ervan wordt onderschat."

"Mensen hebben recht op maatschappelijke orde, structuur en veiligheid", gaat de hoge magistrate verder. "Dat garanderen gebeurt niet alleen door onze grenzen met dure middelen te beschermen tegen een buitenlandse agressie, maar ook door binnenlandse bedreigingen te bestrijden."

400 tot 500 miljoen euro

Volgens Brussels procureur-generaal Frédéric Van Leeuw hebben verschillende rapporten al uitgewezen dat 400 tot 500 miljoen euro bovenop het huidige justitiebudget voldoende zou zijn om aan de noden te voldoen die door de magistratuur worden aangeklaagd.

"Maar al minstens drie decennia lang wordt justitie enkel bekeken als een probleem van cijfers", zegt de procureur-generaal. "Hoe kunnen we het aantal gevangenen beperken, hoe kunnen we besparen op het aantal magistraten? Met als gevolg dat het tot een jaar of meer duurt voor een magistraat die op pensioen gaat, vervangen wordt."

Van Leeuw vraagt zich af in welk privébedrijf men een jaar zou wachten om een kaderlid te vervangen? "We moeten justitie beschermen omdat het een pijler van de democratie is, en zij geen prijs heeft."