Twee maanden na de dodelijke aanrijding van Fabian in het Elisabethpark blijft de buurt samenkomen op de plek van zijn dood. Het ongeloof over wat er gebeurd is, neemt niet af. "Een kind van elf hoort niet te weten hoe je correct moet reageren op een politiecontrole. Een agent hoort dat te weten."
©
JP / BRUZZ
| De 11-jarige Daniella, schoolgenootje van Fabian, zet een kaarsje neer bij de gedenkplaats in Ganshoren.
Twee maanden na zijn dood blijft buurt rouwen om Fabian: ‘Waar waren de burgemeesters?’
Minstens twintig knuffels liggen uitgestald tussen verse bloemen en brandende kaarsen. Binnenkort nemen buurtbewoners de verregende knuffels mee naar de wasserette. Op het gras liggen kindertekeningen in beschermhoezen. In een cirkel van aarde zijn plantjes geplant, zorgvuldig onderhouden door buurtbewoners.
Het is de plek waar Fabian het leven liet, begin juni, na een politieachtervolging. Zijn leeftijdsgenootje Daniella, die naar dezelfde school gaat, stapt voorzichtig over de rand van de cirkel en zet een kaarsje neer. “Fabian was heel aardig,” zegt ze. “Hij lachte veel.”
Twee maanden zijn verstreken sinds de dramatische gebeurtenis, maar voor velen voelt het verdriet nog even rauw. Fabian vluchtte op een elektrische step het park in toen agenten hem wilden controleren. De politie zette de achtervolging in over het gras. De 11-jarige jongen overleefde de impact van de politiewagen, enkele seconden later, niet.
Komt er een permanente gedenkplek?
De vzw’s Heroes for Zero en GC De Platoo hebben een maand geleden een gezamenlijke aanvraag ingediend bij Leefmilieu Brussel voor een permanent gedenkteken voor Fabian. Een blijvend herdenkingsmonument moet een plek geven voor rouw in het park. Na overleg met de nabestaanden dienden beide organisaties officieel een voorstel in bij Leefmilieu Brussel, dat verantwoordelijk is voor het beheer van het park.
"Leefmilieu Brussel stelt momenteel het planten van een boom voor, maar wij pleiten voor een volwaardige herdenkingsplek die Fabians naam en verhaal zichtbaar maakt," zegt Simon Steverlink van Heroes for Zero. "Onze eerste keuze zou zijn om een elfjarige boom te planten met een gedenkplaat waarop zijn naam en de omstandigheden van zijn overlijden staan vermeld. Rond de boom zou een bankje komen, zodat het een blijvende plek van rust en herinnering wordt. We hebben verschillende opties voorgelegd aan de moeder van Fabian en ook naar haar voorkeuren gevraagd."
De woordvoerster van Leefmilieu Brussel laat weten dat - als er op tijd een akkoord zou zijn - de boom eind november geplant zou kunnen worden.
Informeel monument
De plek in Ganshoren is intussen uitgegroeid tot een informeel monument. Er staan een paar stoelen en er liggen grote plastic opbergdozen met papier en potloden zodat kinderen een tekening kunnen maken. “De buurt is nog steeds in rouw,” zegt buurtbewoner Silke Van Herrewegen. “Dat merk je aan alles. Mensen komen hier nog elke dag. Ze steken kaarsjes aan en leggen bloemen neer. Daar zit geen organisatie achter, het gebeurt gewoon. Omdat wat hier heeft plaatsgevonden, zo waanzinnig is.”
Het nieuws over de jongen van elf die het leven liet terwijl hij op de step over het gras vluchtte voor een politieauto, haalde de kranten in binnen- en buitenland. Toch bleven bezoekjes van lokale of gewestelijke politici aan het park grotendeels uit.
Open brief
Eén week na Fabians dood stuurde Van Herrewegen, samen met andere moeders uit de buurt, een open brief naar de vijf burgemeesters van de betrokken politiezones en naar de minister van Binnenlandse Zaken. “We wilden weten: waar zijn jullie?” blikt Van Herrewegen terug. "We hadden een aantal heel concrete verzoeken aan hen gericht. We vroegen erkenning voor het gedeelde trauma in de buurt en openheid over wat er precies is gebeurd en waarom bepaalde beslissingen zijn genomen. Ook vroegen we om gemotoriseerde politiepatrouilles en achtervolgingen in drukbezochte zones op te schorten zo lang er geen duidelijke regels bestaan."
De open brief ontving binnen één week duizend handtekeningen en werd ondertekend door het net opgerichte collectief Solidaire Moeders van Brussel, samen met Front de Mères en Collectif des Madrés. Van Herrewegen: “Als moeders voelden we heel sterk dat solidariteit noodzakelijk is: als er zoiets gebeurt met één van onze kinderen, raakt ons dat allemaal.”
Ongelukkige politieke reacties
De politieke reacties bleven, ook na de brief, beperkt. Buurtbewoner Sam Vanderborght, ook aanwezig op het herdenkingsmoment maandagavond, vat de zeldzame momenten waarop politici zich uitspraken samen als pijnlijk en ontoereikend: “De burgemeester van Ganshoren betuigde zijn medeleven aan zowel de familie als aan de politie,” geeft Vanderborght een voorbeeld.
Nog een gemiste kans - volgens Vanderborght - was het herdenkingsmoment van het Jetse schepencollege op een school. Ze kwamen samen om Fabian te herdenken en maakten daar een video van, maar deden dat na schooltijd, zodat de kinderen het niet mee konden maken. “Terwijl kinderen die erkenning zo hard nodig hebben, dat er iemand is die tegen hen zegt: het is normaal dat je verdriet hebt. Het is normaal dat je vragen hebt.”
Die politieke stilte is zeker één van de redenen dat de buurt nog elke maandagavond samenkomt op het tijdstip dat Fabian werd aangereden. De gedenkplek en de wekelijkse momenten van samenkomst vullen volgens de aanwezige buurtbewoners een leemte op die op scholen of door politici niet altijd werd ingevuld. Soms komen er een paar mensen naar het herdenkingsmoment, soms een grotere groep. Elke dag houden passanten halt bij de plek. Het ongeloof over wat er gebeurd is, neemt niet af.
*tekst gaat verder onder afbeeldingen
©
JP / BRUZZ
| De bomen rond de gedenkplek hangen vol met afbeeldingen van Fabian.
©
JP / BRUZZ
| Buurtbewoners staan wekelijks stil bij het overlijden van Fabian op maandagavond.
©
JP / BRUZZ
| Op een boom in de buurt van de gedenkplek hangt een oproep aan getuigen om zich te melden.
50 meter om van gedachten te veranderen
Vanderborght wijst naar de nummers die met een spuitbus op het gras zijn gespoten, net zoals dat op de bewuste dag werd gedaan door medewerkers van het parket. De markeringen tonen de afstand die de politiewagen heeft afgelegd vanaf het moment waarop hij van de weg afweek en het park inreed, het zogenaamde ‘punt nul’. Elke 10 meter is aangeduid: 10, 20, 30... tot aan 66 meter.
Fabian werd geraakt rond de 50 meter, op de plek waar nu de gedenkplek is. De wagen reed door tot 66 meter na de aanrijding, omdat hij niet onmiddellijk kon stoppen. Wat die cijfers volgens Sam laten zien, is dat Fabian niet zomaar stierf, zijn dood was het gevolg van slechte keuzes.
Na afloop van het ongeluk klonk het dat Fabian gehoor had moeten geven aan de vraag van de politie. Hij had niet weg moeten vluchten. Dat is volgens Van Herrewegen onzin: “Een kind van elf hoort niet te weten hoe je correct moet reageren op een politiecontrole. Een politieagent hoort dat te weten. Die zet dan geen achtervolging in door een park. Zeker niet op een mooie, drukke zomeravond.”
De rouw duurt voort
Hoe konden twee jonge agenten samen in een patrouillewagen rijden? Hoe kon het dat de dispatching niet ingreep toen ze de achtervolging inzetten? Zo lang buurtbewoners nog geen antwoord hebben op die vragen, blijven ze samenkomen. Ideeën zijn er genoeg. Er zijn plannen in de maak om iets te doen rond Allerheiligen of de Dag van de Doden, begin november.
Van Herrewegen is blij dat de buurt het verdriet en de woede heeft kunnen kanaliseren. "Ik ben dankbaar en trots dat we hier, op deze plek, op een serene manier bijeenkomen," zegt ze. "En dat de familie daarbij centraal staat. Maar laten we eerlijk zijn: dat gebeurde ondanks het systeem. Niet dankzij.”
Lees meer over: Ganshoren , Politiek , Overlijden 11-jarige Fabian , aanrijding Fabian , Fabian , herdenking , Elisabethpark
