Het geweld is terug in hartje Molenbeek: 'Gewapende tieners, dat had ik nog niet gezien'

Acht van de twintig schietpartijen die Brussel deze zomer opschrikten, speelden zich af in het centrum van Molenbeek. Buurtbewoners zijn wel al wat gewoon, maar voelen zich in de steek gelaten. “De politiek is op verlof en de politie zien we niet.”

De golf aan gewapende incidenten in hartje Molenbeek doet denken aan de resem schietpartijen waar de gemeente in de zomer van 2022 mee kampte. In hun strijd om territorium reageren bendes op elkaars expansies, wat vaak voor een kortstondige opstoot van geweld zorgt.

“Het gaat over actie en reactie, over iets dat fout liep of gewoon over intimidatie en machtsvertoon”, duidt nationaal drugscoördinator Charlotte Colman.

Net zoals drie jaar geleden schreeuwt de lokale politiek om meer middelen. Waarnemend burgemeester Saliha Raïss (Vooruit) benadrukt dat de gemeente met “verhoogde waakzaamheid, verscherpt toezicht en snellere interventiecapaciteit” doet wat ze kan. “Maar dat is niet genoeg."

Nieuwe gezichten

Een buurtbewoner fronst de wenkbrauwen. “Ik heb het moeilijk met zulke verklaringen. Bijna het hele gemeentebestuur is op verlof en de politie zien we hier nauwelijks”, zegt de 60-jarige Nadia*, die haar hele leven al in oud-Molenbeek woont. “Natuurlijk wordt er al langer gedeald en zien we de voorbije jaren ook een toename van het aantal kwetsbare mensen in Laag-Molenbeek". Het gaat dan ruwweg om de dichtbevolkte buurt die omsloten wordt door Sainctelette en Ribaucourt enerzijds en de Ninoofsepoort en het Weststation anderzijds.

“Wat opvalt zijn die nieuwe dakloze mensen", schetst Nadia de huidige situatie. "Hier slaapt bijvoorbeeld aan de straatkant van ons appartementsblok al maandenlang een man in een geïmproviseerd tentje."

Maar het zijn toch vooral de gewapende dealers die Nadia meer en meer in het oog springen. "Ze zijn vaak minderjarig, hebben geen euro in hun broekzak en deinzen er dus niet voor terug om te schieten, zoals de laatste weken is gebleken. Waar halen ze die geweren vandaan? Ook waar ze zelf vandaan komen, heb ik het raden naar: vaak zijn het gezichten die ik nog nooit heb gezien.”

Die observatie steunt de bekende problematiek die Brussels procureur des Konings Julien Moinil dinsdag naar voren schoof tijdens een persconferentie naar aanleiding van het gewapend geweld in de hoofdstad.

Vaak schakelen leiders van drugsbendes mensen zonder papieren in als straatdealers omdat de politie hen na een arrestatie meestal weer moet vrijlaten. 91 procent van de sans-papiers die in Brussel worden opgepakt voor criminele feiten, is een aantal uren later immers weer op vrije voeten.

Moeder en kind

Deze zomer alleen al staat de teller van het aantal schietpartijen in Brussel op 20. Dit jaar gaat het tot dusver om 57 incidenten.

In Molenbeek ligt het aantal schietpartijen deze zomer op acht, waarvan zeven in de voorbije twee weken.

Daarbij viel geen dodelijk slachtoffer zoals in Anderlecht, maar extra tekenend voor de recente opwelling is wel de schietpartij in de Ransfortstraat vorige week. Toen belandde een verdwaalde kogel op klaarlichte dag in de voorruit van een voorbijrijdende wagen. Achter het stuur zat een moeder, op de achterbank haar kind van negen. Beiden bleven ongedeerd.

“Het is hét gespreksonderwerp in ons appartementsblok”, pikt Nadia in, die op enkele honderden meters van de Ransfortstraat woont. “Als ik de metro moet nemen of boodschappen ga doen, vermijd ik sommige straten nu. Waarom zet de politie niet alle zeilen bij?”

'Bêtises'

Een plek die de Molenbeekse sinds kort mijdt, is het Bonneviepark pal achter het gemeentehuis en het politiecommissariaat. Er vonden de afgelopen weken drie schietpartijen plaats.

Op een broeierige dinsdagnamiddag lijkt er nochtans geen vuiltje aan de lucht, hoewel er wat verderop een aantal jongens op steps wat blikken met elkaar uitwisselen. In het parkje, waar kinderen vaart maken op een bandschommel en ouders hun kroost in de gaten houden, komen ze niet.

De ene buurtbewoner spreekt van een groeiend en steeds tastbaarder onveiligheidsgevoel, de andere haalt de schouders op.

“Ik moet wel toegeven: het was de eerste keer dat ik schoten hoorde”, zegt een 18-jarige jongeman. "Maar ja, wat kunnen we doen? Het is wel angstaanjagend om schoten te horen, zeker omdat ik hier vaak rondwandel met mijn jongere broertje, die nauwelijks twee jaar is. Al ga ik hiervoor niet verhuizen.”

Een vrouw wat verderop denkt er wel aan om andere oorden op te zoeken. “Dat is geen gemakkelijke opgave, maar ik ben de onveiligheid beu. Il y en a trop qui font des bêtises.”

Bij het buurthuis Bonnevie valt ons verzoek om een gesprek op een koude steen. “De RTBF is gisteren al gepasseerd. We willen er verder geen woorden meer aan vuilmaken.”

* Nadia is een fictieve naam. Haar identiteit is bekend bij de hoofdredactie.