Estafette: Een zomer om niet licht te vergeten

Een goede anderhalve week voor het Brexitreferendum glijd ik voor het eerst in mijn leven met de Eurostar onder het Kanaal. Uitjes naar de Franse hoofdstad haalden het de afgelopen achtentwintig jaar altijd boven die naar de Engelse, maar een trouwfeest in Zuid-Londen besliste daar deze keer anders over.

Zondagochtend, daags na het huwelijk,valt de regen met bakken uit de lucht. Twee paraplu’s wandelen broederlijk naast elkaar via het uitgestrekte Brockwell Park naar de biologische markt in de Zuid-Londense wijk Herne Hill, waar de marktkramers moeite hebben om hun zuurdesembroden, vers fruit en weelderige bloemen droog te houden.

Aangesterkt door een wel heel sterke koffie, vertrekken we naar de volgende halte. Toen ik voor we op reis vertrokken even op Google Maps aan het kijken was in welke buurt we net zouden logeren, viel mijn oog op een in het beige ingekleurde ellipsvormige oppervlakte. Dat kan doorgaans twee dingen betekenen: een hippodroom of een velodroom. Als we dan toch in de buurt zijn...

De Herne Hill Velodroom wordt in 1891 gesticht door wielerliefhebber George Hillier. De baan meet 450 meter en op zijn steilst bedraagt de hellingsgraad in de bocht 30 graden. Het oorspronkelijke rode grint maakt in 1893 plaats voor houten latten. Die zorgen voor hogere snelheden, maar ook voor spectaculaire valpartijen wanneer het regent - zo goed als altijd in Londen, in mijn ervaring. Daarom wordt er in 1896 beton gelegd op de piste, en dat ligt er vandaag nog steeds. In de jaren 1920 en 1930 staat Herne Hill bekend voor de Good Friday Meetings, die tot 10.000 toeschouwers lokken en waar regelmatig wereldkampioenen aan de start verschijnen. Op de snelle baan worden nationale en zelfs wereldrecords gebroken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog dient de velodroom als opslagplaats voor wapens.

Onkruid in velerlei soorten en zelfs kleine boompjes groeien overal op de baan, met veel spleten in het beton tot gevolg. Toch valt het oog van het organisatiecomité van de Londense Spelen van 1948 op de Herne Hill Velodroom als uitvalsbasis voor het Olympisch wielergebeuren. De piste wordt gerenoveerd, er komt een tijdelijke tribune mét scorebord en de journalisten krijgen twaalf telefooncellen ter beschikking die in verbinding staan met de rest van de wereld.

Toch krijgt de velodroom heel wat kritiek te verduren van de vaderlandse pers. De finale van de tandemwedstrijd vindt bijvoorbeeld plaats om negen uur ‘s avonds, waardoor het publiek de wielrenners niet meer kan waarnemen aan de andere kant van de piste. Door de zwakke verlichting vertikt de fotofinish te werken.

Na de Spelen, in de jaren 1950 en 1960, rijden wielerhelden als Jacques Anquetil, Fausto Coppi en Tom Simpson nog wel eens rondjes op Herne Hill, maar stilaan verliest de velodroom aan aanzien.

Bij onze passage aan de olympische piste is er vooral veel bedrijvigheid op het middenplein. Iedereen schuilt voor de regen in tentjes. Wegens slipgevaar is er niemand aan het fietsen. De kleedkamers en toiletten zijn ondergebracht in oude, maar goed verzorgde containers.

Het scheelde niet veel, of de velodroom was er vandaag niet meer geweest – de eigenaar had enkele jaren geleden andere plannen met de site. Dat was zonder een groep wielerliefhebbers gerekend. Onder hen bevond zich niemand minder dan Tour de France-winnaar, viermalig Olympisch kampioen en werelduurrecordhouder Bradley Wiggins, die op zijn twaalfde zijn eerste rondjes reed in Herne Hill.De velodroom mocht blijven. In 2017 komt er zelfs een nieuwe tribune.

Maandagavond. Met een half oog volgen we in een hippe pub hoe de Belgen door de Italianen naar de slachtbank worden geleid. Bij een halve pint polsen we enkele hoogopgeleide Londenaars naar hun mening over het op stapel staande referendum. Natuurlijk moeten we in de Europese Unie blijven, klinkt het. “Ik moest onlangs nog voor mijn werk met de auto naar het zuiden van Engeland. Onderweg zag ik in een voortuin van huis een grote vlag van Ukip, de eurosceptische partij van Nigel Farage. Een vlag! Dat zal je in Londen niet snel zien. De argumenten om uit de EU te stappen, zijn je reinste populisme. Maar het zal wel niet gebeuren.”

Twee weken later. De Britten hebben besloten om uit de Europese Unie en uit het Europees Kampioenschap te stappen. De Belgen zitten in de kwartfinales van het tornooi en kijken enkel nog vooruit. Zowel in Londen als in België regent het onafgebroken. Het wordt een zomer om niet licht te vergeten.

Eindredacteur Ken Lambeets houdt van literatuur en van echte sporten