Koninklijke Musea Kunst en Geschiedenis onthullen teruggevonden deel van enorm schilderij

In de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG) kan het publiek nog tot januari volgend jaar een fragment bekijken van Het Panorama van Caïro. Dat gigantische doek van Emile Wauters uit 1880-1881 werd lang tentoongesteld in een paviljoen in het Jubelpark, maar begin de jaren 80 raakte de KMKG er het spoor van bijster. Tot een eerlijke antiquair uit Zuid-Frankrijk contact opnam.

Het Panorama van Caïro is een monumentaal doek van 114 meter lang op 14 meter hoog, dat Wauters schilderde ter herinnering aan de Egyptische reis van de Oostenrijkse aartshertog Rudolf (1858-1889). Na een vernissage in Brussel werd het doek tentoongesteld in onder meer Wenen, München, opnieuw Brussel en in Den Haag.

In 1896 kocht Baron Louis Cavens het aan voor de Belgische staat. Hierna werd het tentoongesteld in een Moors paviljoen, ontworpen voor het Brusselse Jubelpark ter gelegenheid van de internationale tentoonstelling van 1897. Het Panorama van Caïro bleef tot in 1967 voor het publiek toegankelijk in dit paviljoen. In 1967 werd het gebouw overgedragen aan Saoedi-Arabië met de bedoeling het om te vormen tot grote moskee. Rond 1970-71 werd het doek van de muur gehaald en werd het overgebracht naar de KMKG. Daar werd het waarschijnlijk ondergebracht in de grote hall van het Wereldpaleis.

Verdwenen in jaren 80

"Dan zijn we plots het spoor bijster", zegt Bruno Verbergt, directeur-generaal van de KMKG. "De laatste documenten die over de aanwezigheid van het doek in het museum spreken, dateren uit het begin van de jaren 80." Ondanks talloze zoekacties kon men tot op vandaag in de verzamelingen van het museum geen enkel spoor van Het Panorama van Caïro terugvinden.

"Het blijft een vreemde verdwijning die aanleiding gaf tot tal van geruchten", luidt het. In december 2020 dook een belangrijk fragment van het doek op bij een antiekhandelaar in Zuid-Frankrijk. Het betreft meer bepaald de centrale scène waarin men aartshertog Rudolf in zijn koets herkent. De antiquair kon het werk identificeren en nam contact op met prof. Eugène Warmenbol (ULB). De antiquair wilde het werk teruggeven aan de Belgische staat en zo behoort het doek vandaag terug tot de verzamelingen van de KMKG.

De vraag blijft nu hoe dit werk uit de KMKG-verzamelingen kon verdwijnen en hoe fragmenten ervan in privébezit konden belanden. Hopelijk kan de teruggave van het centrale fragment pistes bieden rond de lotgevallen van de rest van het werk. Het fragment in kwestie is voor het publiek toegankelijk tot 9 januari 2022.