Bill Nighy over The Best Exotic Marigold Hotel

Rarara wie hebben we nu geïnterviewd? Brits, net geen meter negentig, blauwe ogen, het weinig blond haar naar achteren gekamd, steevast strak in het pak, belachelijk flegmatiek en gespecialiseerd in de kurkdroge aflevering van perfect getimede en geïntoneerde oneliners.

Hij speelde de laconieke hoofdredacteur in State of Play, de corrupte topdiplomaat in The constant gardener, de verzopen rockster in Love Actually, de vunzige detective in Prime Suspect en pijlinktvis-krab-piraat in Pirates of the Caribbean 2. Antwoord: Bill Nighy, natuurlijk. Hij laat zich in het Soho-hotel in Londen interviewen ter promotie van The Best Exotic Marigold Hotel. Dat is een tragikomische film van Shakespeare in Love-regisseur John Madden over een zevental Britten die het thuisland te duur, te grijs of te gesloten achten en op pensioengerechtigde leeftijd nog aan een Indische passage beginnen.

Het hotel heeft zijn beste tijd gehad maar de protagonisten hebben andere zorgen zoals jeugdliefdes terugvinden, de eenzaamheid bestrijden, genezen van racisme of een melancholische Judi Dench het hof maken. Dat laatste klusje is er een voor Nighy.

Waarom koos u voor The Best Exotic Marigold Hotel?
Bill Nighy: Twee woorden: Judi Dench. Al de rest kon me niet schelen. Het was de vierde samenwerking met Judi Dench en ik heb er van genoten. Het was niet eens onze eerste liefdesaffaire. In De Meeuw van Anton Tsjechov speelde zij ooit Arkadina en ik Trigorin.

Er zijn heel veel goede acteurs. En dan is er een véél kortere lijst met namen als Judi Dench. Ze heeft ongelimiteerde toegang tot gevoelens. Ze is geïnspireerd, dapper, gebruikt geen trucjes en technieken. Bovendien is ze ook een fantastisch mens. Alleen houdt ze niet op met lachen als ik speel. Vooral op het podium is dat verschrikkelijk. Dan mag ik haar echt niet aankijken of ik val uit mijn rol.

Ik ben blij te zien dat u de opnames in Indië overleefd heeft.
Nighy: Je bedoelt dat ik geen held ben in de hitte? Als je in Indië uit het vliegtuig stapt is het alsof er een huis op je hoofd valt. Ik kon niet geloven dat zo'n hitte leefbaar was. Maar tot mijn eigen verbazing viel ik niet flauw. De opnames zelf verliepen zelfs erg goed met dank aan de zowat driehonderd Indische crewleden die duidelijk van wanten wisten. De locaties waren sensationeel. De hotels waren zo ontwerpen dat het er erg koel was. Soms waren het voormalige paleizen met enorme tuinen met fonteinen en fazanten. Je leeft er letterlijk als een Maharadja.

Bovendien ben ik een enorme fan van de Indische keuken. Het kan voor mij niet pikant genoeg gekruid zijn. In Indië zijn ze zeer voorzichtig met kruiden voor westerlingen. Maar wat heet en pikant betreft ben ik geen amateur maar een serieuze prof. Voor mij mag het stupide pikant zijn.

De toerist uitgehangen?
Nighy: Je werkt zes dagen per week. Dat is behoorlijk hard. Sommige collega's namen op een vrije dag het vliegtuig om de Taj Mahal te gaan bezoeken. Ik voelde me wel schuldig dat ik niet op dat vliegtuig zat... maar niet langer dan een half uur. Ik ga nooit nergens. Ik hoef niets te zien. Ik hou van het interieur van de hotelkamer, mijn boek, mijn muziek. Indië is voor mij de herontdekking van John Lee Hooker geweest. Hij, een beetje Bill Evans en vanzelfsprekend The Rolling Stones en Bob Dylan. Ik ben slecht in vakantie nemen. Ik heb nog nooit een vakantie geboekt.

De personages in The Best Exotic Marigold Hotel zijn bijna allen met pensioen. Denkt u daar soms al aan?
Nighy: Ik heb geen plan. Ik improviseer. Ik ken het begrip pensioen wel maar het is niks voor mij. Het leuke aan acteren is dat je niet met pensioen hoeft te gaan. Zolang hij op zijn benen staat en min of meer verstaanbaar mompelt, is een acteur arbeidsgeschikt.

Werk is belangrijk voor me. Het is een manier om me uit te drukken. Dat durfde ik vroeger niet zeggen omdat het te ladida was. Maar acteren is echt een manier om me uit te drukken. Daarom hoef ik nog geen personages te spelen die zijn zoals ik. Zo direct is het niet. Het is een algemener jezelf jezelf uitleggen. Dat ben ik gewend worden. Ik wil niet dat dat ophoudt.

Wanneer ontdekte u dat u goed was in acteren?
Nighy: Als jongeman las ik in de krant Laurence Oliviers antwoord op de vraag wat de basisvereiste is voor een acteur: 'honderd procent vertrouwen'. Dat viel tegen. Ik had nul procent vertrouwen. De Amerikaanse acteur Rod Steiger zei dan weer dat je moest branden van verlangen om te acteren. Dat viel ook tegen. Ik stond niet in brand.

De meeste acteurs hebben geen werk. En dat ligt niet aan hun talent. Het is niet omdat je goed bent, dat je veel werk hebt.

Ik vind mezelf elke dag opnieuw uit. Ik teer niet op ervaring. Ik beeld me een hostiel parallel universum in waarin ik totaal niet kan acteren en dus op het punt sta ontslagen te worden. Ik beeld me een anti-talent in, doe alsof ik belaagd word. Dat is mijn variant op een methode of werkproces. Tot voor kort zakte ik door de grond van schaamte na mijn eerste dialoog op mijn eerste werkdag. Ik liep naar de toiletten om na te gaan of ik niet van kleur veranderd was, me afvragend hoe ik nu zo slecht kan zijn.

Bent u dan niet trots op State of play, The Constant Gardner, The Best Exotic Marigold Hotel zonder (lachje) Pirates of the Caribbean te vergeten?
Nighy: Als ik ooit trots op mezelf geweest ben dan was het wel toen ik na een week Pirates of the Caribbean niet naar de luchthaven vluchtte. Waarom? Ze tonen je beelden van de grootste verschikking uit de oceaan, stoppen je in een gevlekte pyjama, bedekken je gezicht vol met witte stippen, verplichten je om een schedel-muts met bobbel aan te doen en vervolgens... introduceren ze je bij Johnny Depp. Zelfs op een goeie dag zie je er slecht uit naast hem. Hij maakt je beschaamd dat je soms piekert over de juiste keuze van hemd. Waarom die moeite doen als hij je toch overklast. Anyway, daar sta je dan in zo'n clownspak op een grote Amerikaanse set van een film die enorm veel geld kost. Wist ik veel dat er geniën van mij een creatuur zouden maken. Ik kon alleen maar aan die pyjama denken.

Het staat me anders voor dat je nog meer pyjamawerk gedaan hebt.
Nighy: Je ziet me straks terug als halfgod in Clash of the titans 2 en als mensetende reus in Jack the giant killer. Er is wel evolutie merkbaar. Het pak dat je moet aantrekken is ietsje minder marginaal. De stippen zijn zwart in plaats van wit. Luister, eens je het beet hebt, valt dat motion capture-gedoe wel mee. Jack the giant killer wordt geregisseerd door Bryan Singer. Die kende ik nog van Valkyrie. Net als bij Pirates voelde ik me een stuk minder belachelijk eens ik zes collega's gespot had in dezelfde pyjama. Ik kon ze wel kussen. Ik kon niet geloven dat ze zich precies dezelfde ellende op de nek gehaald hadden.

U schertst graag. Tegelijkertijd promoot u actief de Robin Hood-taks. Wat is het doel van die belasting?
Nighy: Ik ben geen financieel analist of expert in internationale handel. Ik heb evenmin meer medelijden dan een ander. Ik ben slechts de woordvoerder, de man die naar voor geschoven wordt als er camera's in de buurt zijn. De Robin Hood-taks is een mooi, eenvoudig idee. De derivatenmarkt die aan de basis ligt van de huidige crisis, stelde tien jaar gelden weinig voor maar is vandaag goed voor 620 triljoen dollar. Op die 620 triljoen dollar wordt geen centiem belasting betaald. Experts zeggen dat je die markt niet belasten kan. Het verbaast me dat ze daar zomaar mee wegkomen. Want dat is niet waar. De Robin Hood-taks is miniem: 0,05 % op elke financiële transactie. Ze zouden het niet eens merken. Maar het gaat blijkbaar om het principe. Alsof mensen helpen indruist tegen hun geloof. Zelfs van geïnstitutionaliseerde liefdadigheid willen ze niet weten.

zalen: Kinepolis, Le Stockel, UGC De Brouckère, UGC Gulden Vlies