Colin Farrell: 'Elke grote regel is een ramp voor de mens'

Neergeslagen ogen, lelijke snor, bangelijke bierbuik: Colin Farrell heeft er nog nooit zo troosteloos uitgezien als in The lobster, een geweldig absurde, gitzwarte, antitotalitaire satire van de Griek Yorgos Lanthimos. Gelukkig was het met opzet. "Dikker ging álles trager. Misschien zelfs mijn gedachten."

Hij speelde in Minority report van Steven Spielberg, Alexander van Oliver Stone, Miami Vice van Michael Mann en The New World van Terrence Malick. Nogal wiedes dat het vorige week op het Film Fest Gent aanschuiven was om Colin Farrell te interviewen. Even voorspelbaar wisselden journalisten tijdens het wachten oorlogsverhalen uit. Zo maakte een collega mee hoe de persattaché Farrell tijdens de interviews voor Miami Vice om de vijf minuten moest rechttrekken en water geven. Zo ver was hij heen. Maar dat was negen jaar geleden en min of meer de laatste stuiptrekking van zijn wilde jaren. De golden boy uit Dublin vond destijds een plukrijpe carrière als filmster geen reden om te stoppen met vloeken, drinken, roken en versieren. Vandaag is hij een voorbeeldige vader en de vriendelijkheid zelve.

In het door het Festival van Cannes met de juryprijs bekroonde The lobster speelt Farrell een slome, dikke burgerman die wordt gearresteerd omdat hij alleenstaande is en de samenleving slechts koppels duldt. In een hotel krijgt hij nog 45 dagen de tijd om een vrouw te vinden. Lukt dat niet, dan wordt hij in een dier naar keuze veranderd. De meesten kiezen voor een hond of paard. Hij gaat voor een kreeft.

Het geestige en tegelijk stekende absurdisme van The lobster is geen verrassing voor wie de vorige films heeft gezien van de Griekse regisseur Yorgos Lanthimos: Alps en Dogtooth. Was jij met zijn werk vertrouwd voor The lobster op je bord viel?
Colin Farrell: Ik zag Dogtooth een jaar of drie voor ik over The lobster hoorde. In een bioscoop in Philadelphia werd ik door die film omvergeblazen. Ik had nog nooit iets soortgelijks gezien en was in de war. Een extreem, sinister verhaal wordt zo gepresenteerd dat het gewoon en normaal lijkt. Ondanks het bizarre zit er een logica in de wereld. Daar stond ik van te kijken. In The lobster gebeurt hetzelfde. Hoe eigenaardig, ongewoon en onconventioneel de wereld uit die film ook is, de logica overtuigt je. Het universum klopt.

Vergde The lobster veel van je intellectuele capaciteiten?
Farrell: Niet echt. De enige intellectuele vereiste was dat ik mijn verlangen om alles intellectueel te controleren, moest laten varen. Er waren géén repetities, géén gesprekken over de achtergrond, de inhoud, de betekenis of de boodschap. Yorgos gaf zeer weinig aanwijzingen. Het is wat het is. Ik beweer niet dat ik The lobster volledig begrijp maar omdat ik Dogtooth kende, had ik vrij snel een idee van de wereld die Yorgos wou creëren.
Ik heb een redelijke verbeelding, maar blijkbaar had ze het moeilijk met de extremen en de hoeken van de wereld die Yorgos bedacht en uitwerkte. Maar de film is veel toegankelijker geworden dan ik dacht toen ik het script las. Dat komt door de esthetiek. Je wordt visueel geholpen door de uitgebeelde wereld. De cadrage, de muziek, de kostuums voor de hotelmensen, de poncho's voor de eenzaten in het bos… het draagt allemaal bij tot het begrip. Op papier lijkt een kameel op de achtergrond maar een raar idee. In de film ziet dat er nog altijd eigenaardig uit, maar tegelijk ook reëel.

Was die bierton jouw idee?
Farrell: Van ons beiden. Die snor zag ik meteen voor me. Ik wou een fysiek onderscheid tussen mezelf en mijn personage. Ik wou afstappen van mijn manier van bewegen, zitten en zijn. Er waren twee opties: verdikken of het personage héél mager maken. Yorgos vreesde dat een uitgemergelde persoon zou wijzen op onbenoemde mentale en emotionele problemen. Dat wilden we niet, dus zijn we voor iets makkelijkers gegaan. Hij moest gewoon wat zachter en trager zijn.

Het interesseert me niet hoe je die bierbuik kweekte, wel waarom. Kon je niet doen alsof je wat dikker bent?
Farrell: Bedoel je een fatsuit? Weet je, het is áltijd acteren. Als je een kankerpatiënt moet spelen, ga je heus geen jaar lang duizend sigaretten per dag roken en wachten tot er zich iets manifesteert op je longen. Je moet je verbeelding laten werken. Verbeelding is machtig. Je moet wat onecht lijkt, echt laten lijken voor jezelf en daardoor ook voor het publiek. Nu, door zoveel kilo's bij te komen, belandde ik op een plek waar ik nog nooit ben geweest. Dat moest niet, ik had ook iets anders kunnen doen. Misschien was mijn spel in een fucking fatsuit beter geweest. Dat weet ik niet en dat zal ik ook nooit weten. Ik weet wel dat mijn volledige fysiek veranderde. Mijn beweging veranderde, mijn snelheid veranderde, de manier waarop mijn gedachten zich vormden veranderde. Mogelijk omdat het zo snel gebeurde. Ik ben niet verdikt op twee jaar tijd. Het was agressief. Op acht weken tijd ging ik van dit (wijst naar zijn afgetrainde lichaam) tot wat je in de film ziet.

Zeg je nu dat je zelfs trager begon te denken?
Farrell: Dikker ging álles trager. Mijn bewegingen, maar ook mijn gedachten.

Je hebt iets van een droevige clown. Een eigenaardige humor typeert de films van Lanthimos.
Farrell: Het is een heel eigenaardig soort humor. Het zit 'm in het ontwerp, het script, de dialoog. Door hun machinaties en de omgang met elkaar brengen de personages het publiek aan het lachen. Maar zelf zijn ze zich van geen kwaad bewust. We gaan nooit voor de lach. Soms was dat tricky. Maar je moet doodserieus zijn of The lobster werkt niet. Daarom zijn alle vertolkingen, de mijne inbegrepen, zo gedempt en lijkt de voordracht vlak. Dat was geen vraag van Yorgos, maar een gemeenschappelijk inzicht. De toeschouwer lacht op zijn beurt misschien wel met iets wat zijn leven weerspiegelt in een veel grotere mate dan hij beseft. Hij lacht meer met zichzelf dan hij doorheeft.
Ondanks de donkerte, het geweld en de humor is het ook een zeer zoet verhaal. Het wordt bijna romantisch wanneer Rachel (Weisz) ten tonele verschijnt, het enige personage dat glimlacht.

Mogen we nog meer films als The lobster verwachten of keer je straks terug naar Hollywood-producties?
Farrell: Ik word eerder met actie geassocieerd. Ik begrijp dat wel en ik schaam me er niet voor. Het klopt alleen niet. Ik heb door de jaren heen nog dramatische rollen gespeeld. Ik weet niet wat de ziekte en wat de remedie is. Het is plezant om heel verschillende dingen te doen. Ik heb genoten van de grote producties die eerder fysieke dan intellectuele of emotionele capaciteiten vergden. Maar ik heb evengoed genoten van kleine films zoals Ondine van Neil Jordan, In Bruges, Miss Julie of The lobster. Ik vind het fijn om van het ene naar het andere te laveren. Al leidt het geen twijfel dat de creatieve genoegdoening groter is bij kleinere films die wat excentrieker, gedetailleerder of specifieker durven te zijn. Maar creativiteit heeft veel facetten. Ik geniet er ook van om deel uit te maken van verhalen voor het grote canvas.

In The lobster is het verboden om alleen te zijn. Is je kijk op relaties veranderd?
Farrell: Al wat je observeert, opneemt in je leven, voedt je opinies. Als ik een oud koppel over straat zie lopen of zie dineren, dan kan dat een referentie worden. Dan leid ik af dat liefde nog kan bestaan in de latere fases van onze tijd op aarde. Ik geloof in het huwelijk, ik geloof in vriendschap, maar ik geloof niet dat je op aarde maar één zielsverwant hebt rondlopen. Er zijn veel mensen voor veel mensen. Het kan ook fijn zijn om alleen te leven. Ik denk dat je vrede kan vinden in het bekampen van je eenzaamheid. Tegelijk is het verrukkelijk als je een partner vindt waarmee je je leven kan delen. Maar zo dacht ik er voor The lobster al over.

Niet iedereen kan alleen leven.
Farrell: Niet iedereen kan alleen leven, niet iedereen kan met iemand samenleven. De verscheidenheid aan ervaringen en vrijheden is enorm. Ik denk dat elke grote, strenge regel een ramp is voor de mens. In The lobster hanteert het hotel een systeem dat de eenzaten en anarchisten bullshit vinden. Maar in het bos zie je dat hun systeem even invasief en repressief is. De film spreekt over elk soort totalitarisme, of het nu politiek, sociaal, emotioneel of religieus is. Onvermijdelijk neemt het ons macht af en de mogelijkheid om alle aspecten van onszelf te verkennen.

Heb jij als beroemdheid het gevoel dat je op het gebied van relaties gecontroleerd wordt of dat je met iemand moet samen zijn?
Farrell: Neen. Niemand probeert me te koppelen. Voor een man is het wel makkelijker dan voor een vrouw. In Dublin kijkt niemand op van een mannelijke dertiger die alleenstaand is. Bij een vrouw al wat meer. In de jaren 1960 werd een alleenstaande vrouw van boven de dertig nog als een paria behandeld.
Meer dan genoeg mensen polsen naar mijn liefdesleven, dat wel. En toen ik samen met mijn zus werd gefotografeerd, sprak men over de mysterieuze brunette aan mijn zijde. Ik heb het tien jaar geleden zelfs eens meegemaakt met mijn moeder. Ik geef toe dat ze er nog erg jong uitziet voor haar leeftijd maar toch. "Farrell met mysterieuze vrouw," stond er onder de foto. Mysterieus? Ze bracht me ter wereld.

Je werkt samen met grote regisseurs als Michael Mann, Steven Spielberg, Terrence Malick, Oliver Stone en Woody Allen. Ik ga je niet vragen om ze te vergelijken, maar wel met wie het privé klikte.
Farrell: Ik kwam goed overeen met Oliver Stone. Ik had een zeer goede persoonlijke band met Terrence Malick. Peter Weir ook. Ik had, los van het resultaat, een heerlijke tijd met die regisseurs. Martin McDonagh is een dierbare vriend.

McDonagh liet je in In Bruges over Brugge zeggen dat het een "shithole" was. "If I grew up on a farm, and was retarded, Bruges might impress me, but I didn't, so it doesn't." Durf je nog terug te keren?
Farrell: Ik weet niet of het wijs is om me daar te laten zien. (Lacht) Maar heeft In Bruges het toerisme niet net aangezwengeld? Niet dat Brugge dat nodig had. Ik weet dat het een mekka voor toeristen is. Ik ben sinds de opnames niet meer teruggekeerd, maar ik had er een heerlijke tijd. Ik ga er ooit naar terug. Brugge neemt een speciale plek in mijn hart in.

Release: 28/10