Maria Iorio & Raphaël Cuomo: Twisted Realism

Pasolini’s 'Mamma Roma' (1962) is een van de klassiekers van het Italiaanse neorealisme, een naoorlogse filmstroming die een realistisch portret wou schetsen van de toenmalige maatschappij.

Mamma Roma gaat over een gelijknamige ex-prostituee die hogerop wil in het leven. Het kunstenaarsduo Maria Iorio en Raphaël Cuomo vertrok van die klassieker voor zijn video-essay Twisted realism. Twisted realism was voordien al in verschillende versies te zien. Nu wordt het afgewerkte eindresultaat voor het eerst voorgesteld in Argos.

In hun video analyseren de kunstenaars hoe Mamma Roma verankerd is in een brede, maatschappelijke context. De kunstenaars combineren interviews met betrokkenen met fragmenten uit de film en eigen materiaal. Zo filmen ze oorspronkelijke locaties die in de film voorkomen. De nieuwbouwwoningen waar Mama Roma naar verhuisde - haar droom van sociale vooruitgang - worden tegenwoordig bewoond door mensen met schotelantennes. De bevolkingsgroepen mogen dan al veranderd zijn, de situatie is in wezen hetzelfde gebleven.

Iorio en Cuomo slagen erin het gebruikelijke documentaire format open te breken met pertinente en soms ook poëtische bespiegelingen over film en zijn relatie tot de realiteit. Ze spelen ook voortdurend met de conventies van het genre. Interessant is bijvoorbeeld hoe beeld en geluid worden losgekoppeld. Af en toe weerklinkt de originele geluidsband op de achtergrond terwijl hun eigen beelden voorbijschieten. In de video zitten ook opzettelijk herhalingen van dezelfde fragmenten.

De acteur die de voice-over inspreekt, wordt op een bepaald moment gefilmd terwijl hij in een opnamestudio zijn tekst aan het voorlezen is. Zo wordt de illusie van film nogmaals doorbroken. Het belang van Mamma Roma zet zich ook voort naar het heden. De oorspronkelijke film werd gerestaureerd door Medusa, een mediabedrijf van Berlusconi. Het bedrijf heeft een monopoliepositie maar wil zich, door zich te ontfermen over klassiekers, een cultureel imago aanmeten.

Met Twisted realism zetten Iorio en Cuomo een gelaagd video-essay neer. Feiten over de film gecombineerd met een diepgaande analyse over de naoorlogse Italiaanse maatschappij en haar repercussies op film, architectuur en migratie.

Maria Iorio & Raphaël Cuomo: Twisted Realism
wanneer: tot 1 juli 2012, woensdag > zondag van 11 > 18.00 uur
tickets: €3/5
waar: ARGOS, Werfstraat 13, Brussel, 02-229.00.03, www.argosarts.org