Robert Bresson: best met mondjesmaat

Uiteraard is het een uitstekende zaak dat het oeuvre van Robert Bresson levend gehouden wordt. De Franse regisseur ontwikkelde de filmtaal verder, vond cinema een te sterk medium om te reserveren voor verfilmd theater en was en is bijzonder invloedrijk.

Ik vraag me alleen af hoeveel Bresson een mens op een maand verwerken kan. Bresson staat voor een 'pure' cinema. Acteurs die de weidse gebaren moeten schuwen en hun teksten niet declameren maar zonder intonatie zeggen. Beelden die zonder de geluidsband bijna niet te lezen zijn. Dichte opnames van handen, voeten, armen die niet aanvoelen als de jouwe, noch als die van de eigenlijke eigenaar.

Sprongen in het verhaal die op papier je reinste onzin lijken omdat Bresson aan de cruciale gebeurtenissen lijkt voorbij te gaan, maar die wel degelijk de film scherper maken en tot nieuwe betekenis leiden. En een zeldzaam genadeloze analyse van de lijdensweg van de mens op zoek naar genade.

De ascetische, radicale films van Bresson zijn doordrenkt van een christelijke spiritualiteit maar geen waarmee zieltjes gewonnen wordt. Ten eerste lijk je het ergste (doodslag, celstraf, diefstal, ballingschap,...) te moeten doen of meemaken om in aanmerking te komen voor verlossing. Ten tweede draait het zelfs dan meestal op niets uit. Dat gitzwart pessimisme maakt dat je volgens mij Bresson maar beter mondjesmaat beleeft. Films als Pickpocket of Au hasard Balthazar hebben gewoon de tijd nodig om te bezinken. Dat is een kwaliteit.

> 21/06/2011