Zero dark thirty: spannende actie met vleugje patriottisme

Rare tijden voor Kathryn Bigelow. Haar kroniek van de jacht op Osama bin Laden lokt veel Amerikanen naar de bioscoop en is voor vijf Oscars genomineerd. Tegelijkertijd ligt ze zwaar onder vuur omdat haar film een apologie van folteringen zou zijn. Dat is Zero Dark Thirty niet.

Bigelow laat zien dat CIA-agenten in de beginjaren van de jacht op Bin Laden martelden zonder duidelijk standpunt in te nemen. Voor een essay over verwerpelijke ondervragingstechnieken is men aan het verkeerde adres.

Laat ons liever kijken naar wat Zero Dark Thirty wel is: het verhaal van de CIA-agente die die de meest gezochte terrorist ter wereld lokaliseerde in een pand in Abbottabad. Bigelow en journalist/scenarist Mark Boal benadrukken bij aanvang dat ze zich baseren op 'first-hand accounts of actual events'.

Meer dan de helft van de film documenteert de tien jaar volgehouden inspanningen van CIA-agente Maya. Daar waar anderen opgeven, sneuvelen of Ben Laden dood wanen, gaat zij hardnekkig door. Ook als dat betekent dat ze bazen moeten bedreigen of onder druk zetten.

Obsessie
Over het waarom van haar obsessie komen we weinig te weten. Maya gunt zichzelf geen enkele emotie, lijkt haar leven in het vriesvak geplaatst te hebben tot de jacht voorbij is. Wat ze wel lost, klinkt akelig missionair. "A lot of my friends have died trying to do this - I believe I was spared so I could finish the job."

Dat we het personage niet afstoten is de verdienste van Jessica Chastain, een geweldige actrice. De actie (perfect gefilmd) en het patriottisme (moest dat?) worden opgespaard voor het laatste hoofdstuk. Nadat een vrouw al het werk gedaan heeft, vliegt op 2 mei 2011 een Amerikaanse elite-eenheid Pakistan binnen zonder toestemming en schiet Bin Laden dood. Zero Dark Thirty doet qua spanning onder voor Bigelows vorige film, Irak-drama The Hurt Locker maar is inhoudelijk interessanter.