Ziad Doueiri (The Attack), tussen aanval en censuur

Van een interview komt niet veel in huis. Ziad Doueiri is ziedend. Kwaad. Teleurgesteld. De ene seconde wanhopig, de volgende strijdlustig. Je zou voor minder. Hij heeft net te horen gekregen dat de film waar hij jarenlang voor heeft gevochten in thuisland Libanon niet mag worden vertoond. "Kust allemaal mijn kl*ten!" is niet letterlijk wat hij heeft gezegd, maar het is wel een correcte samenvatting.

Mogen we de boycot een paragraaf lang boycotten en het toch even over de film hebben? The attack is van prima makelij. We volgen een in Tel Aviv tewerkgestelde chirurg van Palestijnse afkomst. Amin Jaâfari heeft zich altijd ver gehouden van het Palestijns-Israëlische conflict, maar wordt plots op gruwelijke wijze gedwongen om de bittere werkelijkheid onder ogen te komen. Zijn vrouw komt om tijdens een bomaanslag die ze zelf zou hebben gepleegd. Op zoek naar antwoorden wordt Amin geconfronteerd met de donkere kanten van de mens, fundamentalisme en de onzichtbare krachten van de haat.

"The attack is het verhaal van een dokter, iemand met een roeping: levens redden. Op een dag moet hij plots levens redden die zijn vrouw heeft willen roven. De vrouw waar hij al vijftien jaar mee getrouwd is, doet precies het omgekeerde van wat hij gezworen heeft. Hoe kan dat? Hoe kan hij niets hebben zien aankomen? Hoe komt het dat hij niet doorhad dat zij misschien niet in staat was om gelukkig te zijn door het conflict te negeren? The attack is in de eerste plaats een menselijk drama, een liefdesgeschiedenis. Dat is wat me zo aantrok in het boek De aanslag vanYasmina Khadra," vertelt Ziad Doueiri.

De Libanese regisseur en voormalige medewerker van Quentin Tarantino debuteerde in 1998 met West Beirut, een sterke film over jongens die opgroeien in het Beirut dat in de jaren 1970 afstevent op een burgeroorlog. "Weet je, dat Palestijns-Israëlische conflict kan me gestolen worden. Ik geef er geen zier meer om, het is toch verneukt. De situatie is uitzichtloos. Er is geen enkele hoop. Voor jou is dat in het beste geval een zaak die je in de media volgt. Voor mij is het al heel mijn leven een realiteit die mijn leven vergalt. Ik ben opgegroeid tijdens de Israëlische en de Syrische bezetting. Mijn hele jeugd heb ik niets anders gekend. Ik heb er genoeg van," briest Doueiri.

Israëlische acteurs
De regisseur heeft het al jaren aanslepende conflict op een andere, genuanceerde manier willen bekijken. Hij kiest geen partij. Als je de weegschaal bovenhaalt, komen de Israëli's hoogstens nog net iets slechter over dan de Palestijnen.

"Ik ben geen boodschapper, ik heb de ambitie niet om de samenleving te veranderen. Ik ben een verteller. Eigenlijk heb ik The attack zelfs niet gemaakt om mensen meer over het conflict te doen nadenken."

Toch is het in Libanon dat The attack verboden wordt. "De regering had ingestemd met de release, maar is erop teruggekomen onder druk van het Office de Boycottage d'Israël van de Arabische Liga. Men zwicht voor een kleine groep radicalen."

Wat Doueiri vooral wordt aangewreven is dat hij het waagde in Tel Aviv te draaien en ook met Israëlische acteurs te werken. "Ik heb dat niet gedaan om te provoceren of een statement te maken, het was artistiek de enige juiste keuze. Het begin van het verhaal speelt zich in Israël af. En voor de Israëlische personages had ik Israëlische acteurs nodig. Helaas bestaat er een belachelijke wet uit 1955 die Libanezen verbiedt om met Israëli's samen te werken. Die wet heb ik inderdaad overtreden. Dat ze me drie dagen in de gevangenis steken! Daar ben ik niet bang voor. De vraag is of ze het gaan durven."

Ondertussen is The attack verboden in de 22 lidstaten van de Arabische Liga.

zalen: Galeries, UGC Gulden Vlies