David Bartholomé: ‘Mijn songs zijn ufo’s’

Cosmic woo woo, de titel waaronder Bartholomé zijn eerste soloschrijfsels bundelt, is een Amerikaanse term voor iemand die lichtjes van de wereld is. Bartholomé zelf? Misschien. Hij plukte de uitdrukking uit een recensie van The tree of life, waarin over regisseur Terrence Malick gezegd werd dat het soms hard waait in zijn hoofd. Bartholomé zag een link met zijn eigen album, waarin hij de grootsheid van het leven kristalliseert in 'kleine' songs. "Ufo's", noemt Bartholomé ze zelf. "Je weet niet precies waar ze vandaan komen."

Cosmic woo woo is niet verwonderlijk een kosmisch plaatje. Dromerig, fragiel, wispelturig, bloot. Bartholomés stem is dun en breekbaar, ze draagt niet ver, maar net als Neil Young heeft hij die beperking mooi omgebogen. De emotie telt, en die stroomt rijkelijk in ruwe miniatuurtjes die putten uit pop, rock, folk en reggae.

Solo betekent niet dat Bartholomé in zijn eentje wat aan een akoestische gitaar zit te pulken. De arrangementen zijn avontuurlijk, vaak verrassend. En de zanger omringt zich goed. Fanny Bériaux kleurt de coulissen op 'Speak out', 'Everybody' neemt Pascal Deweze mee en Hawksley Workmans stem is te horen op 'Snow'. Verder draven een Iraanse allumeuse, een Ierse fiddler en een fanfare op.

Het album opent intiem met de lofifolk van 'Mars', dat onverwacht als een frisse ruiker openspat in de weelde van strijkers en een operastem. "Vorig jaar werd ik door De Munt uitgenodigd op A Night at the Opera, waarbij iemand die niks met opera te maken heeft over zijn indrukken mag vertellen," verduidelijkt Bartholomé. "Na de voorstelling van Mozarts Idomeneo raakte ik aan de praat met Anne-Fleur Inizan, een mezzosopraan. Ik vroeg haar voor de vuist of ze wilde meezingen. Ze hapte meteen toe. Voor haar was het de eerste keer in een studio, ze zingt enkel op podia. Het was een magisch moment."

Je album meandert tussen stijlen en emoties. 'Speak out' begint als seventiespop en eindigt in vaudeville uit de jaren 1920.
David Bartholomé: Een tijd terug zag ik kort na elkaar drie films van begin jaren 1970: Badlands van Malick, The Sugarland Express van Spielberg en Thieves like us van Robert Altman. Bizar hoe drie verschillende regisseurs hetzelfde, sombere beeld van Amerika schetsten in een soort update van Bonnie and Clyde. Ik heb geprobeerd om die tijdgeest naar België te verplaatsen met een fanfare uit Doornik. (Imiteert met veel panache de blazers) Badlands in Vilvoorde! (Lacht)

Als jonge gast wilde je naar verluidt regisseur worden.
Bartholomé: Een film kan tegelijk zó intelligent en gracieus zijn. Hij heeft de kracht onbenullige dingen een diepere betekenis te geven. Dat zijn vaak kleine momenten, twintig seconden in een film van twee uur waar je van achterovervalt. Dat ligt dan aan de kadrering, het licht... Die magische momenten zijn pure onthechting.

Vind je dat ook in muziek?
Bartholomé: Minder. Ik ben meer onder de indruk van cinema. Ik denk dat ik minder vervoerd wordt door muziek omdat ik er zelf mee bezig ben. Ik word afgeleid door de details. Aan de andere kant, zelf een film regisseren zie ik niet zitten. Dat is te ingewikkeld en te duur.

Je soloshows zijn een kruising tussen muziek en stand-up. Hoe belangrijk is humor?
Bartholomé: In de eerste plaats wil ik mezelf niet te serieus nemen. En ik zoek contact met de mensen. Ik vind de opdeling zanger versus publiek vervelend. Ik wil die vierde wand slopen, zoals ze in het theater zeggen. Het podium moet deinen, als een schip waar je je moet vastklampen om je staande te houden. Anders krijg je van die middelmatige concerten. Ik heb ooit Elliott Smith aan het werk gezien. Geweldige songs, maar er was geen band met het publiek. Morrissey, idem: totaal op automatische piloot. Saai, niet?

Hoe zie jij jezelf op een podium?
Bartholomé: Ik ga van deur tot deur om mijn repertoire te verdedigen, zoals een leurder met televisies. Maar ik wil een bezielde venter zijn, met kwaliteitsvolle toestellen. Ik wil houden van de tv's die ik verkoop, en van de mensen die ze kopen. Ik wil gegrepen worden door een enthousiasme. Dat enthousiasme wil ik delen.

"I sold a reggae tune to a guy from Jamaica", zing je in 'Jamaica'.
Bartholomé: Dat gaat over die overtuiging. Er is een uitdrukking in het Frans die luidt: "Il vendrait de la glace à un Esquimau." Ik heb die een beetje omgegooid.

Je bent op je twintigste naar de VS getrokken. Wat hoopte je er te vinden?
Bartholomé: Muzikale opportuniteiten die er hier niet waren. Dat bleek ook juist. Alles is mogelijk in de VS. Als je hard werkt en je bent geïnspireerd en intelligent, kun je in welk domein dan ook uitblinken. Maar het was hard, zeer hard. Veel harder dan ik had gedacht. Er is veel geweld in de VS, fysiek, maar ook intellectueel. Het recht van de sterkste heerst, en daar was ik niet klaar voor.

Sharko viel in de smaak bij publiek en pers in binnen en buitenland, tot jubelrecensies in Le Monde en The Independent toe. Maar er waren ook diepe dalen.
Bartholomé: Dat is het leven. Je stapt na een concert het podium af en de roes is enorm. En dan roept er iemand dat je je spullen in het busje moet laden. Je wordt koud gepakt door de ontnuchtering. (Denkt lang na) Als muzikant beleef je periodes met veel activiteit, maar ook doodse momenten. In de drive van de opnamestudio heb je niet meer dan vijf uur slaap nodig. Maar als je na drie weken buitenkomt, is er niets meer. Dat is niet makkelijk voor je chemie. Je moet een evenwicht vinden, en over een stevige ruggengraat beschikken.

Vorig jaar is er een best of van Sharko verschenen. Is het een pauze of een punt?
Bartholomé: Never say never. Ik denk wel dat er nog dingen zullen opborrelen die geschikt zijn om als trio uit te werken, maar ik had het gevoel dat alles verteld was. Ik had behoefte aan een ander universum, en dat heb ik met dit album gevonden. Na onze laatste cd, Dance on the beast, waren we toe aan een break. Het was te veel verstand geworden, en te weinig gevoel. De seconde degré was weg, we verloren de grip op onze songs.

Ga je de nummers van je soloalbum met een nieuwe ambitie spelen?
Bartholomé: Dat is heel abstract. Ik hoop dat de songs hun weg vinden. Je zet ze op een boot, stuurt ze de wijde wereld in en hoopt dat je op een dag een postkaart krijgt uit Nieuw-Zeeland: 'Goeiedag, jouw liedje is hier aangemeerd.' Génial!

wanneer: 29 & 30 november en 1 december 2011 om 20.00 uur (29 november en 1 december zijn uitverkocht)
tickets: €10/13/16

------