Mogwai: 'We hebben geen look, alleen een sound'

De titel van hun nieuwe cd Rave Tapes verwijst met een zweem van nostalgie naar de prille jaren 1990 toen de carrière van Mogwai nog uit de startblokken moest schieten, en communicatie en dus ook de muziek nog fysiek waren. De potige postrock van het vijftal uit Glasgow is dat altijd gebleven.

We verwijzen natuurlijk naar de eigenlijke tapes, de cassettebandjes die tijdens onze jeugd zo in trek waren," zegt gitarist Stuart Braithwaite. "Op die fysieke dingen blikken we met plezier en wat nostalgie terug, maar verder moet je er niet te veel achter zoeken. Het kind moet een naam hebben." Met nieuwe tracks als 'Master card', 'Hexon Bogon' en 'Simon Ferocious', naar de naam die Freddie Mercury ooit voor Sid Vicious bedacht, hebben ze zich niet alleen in het verzinnen van songtitels bekwaamd, na acht studioalbums (de soundtracks voor de Channel 4-serie The returned en voor het videoportret Zidane, un portrait du 21e siècle niet meegerekend) blijven ze een van dé referenties qua klanktapijten. Tussen de zorgvuldig in elkaar gevlochten gitaarpartijen duiken dit keer wat meer synths op, maar het meeslepende totaalplaatje klinkt nog steeds even viriel als in hun jonge jaren, en dat ondanks de kale(nde) koppen van de twee gitaristen die we optrommelden voor een amusant gesprek over waardig ouder worden.

Jullie waren destijds de eerste curatoren op All Tomorrow's Parties (ATP), het Britse festival waarvan jullie onlangs de laatste editie afsloten. Dat betekent…
Stuart Braithwaite: … dat we oud aan het worden zijn? (Lacht)
John Cummings: We hebben het altijd heel erg naar onze zin gehad op ATP. Het was een van de festivals waar we zelf ook naartoe gingen omdat de muziek er ons inspireerde.
Braithwaite: Het beste wat ze konden doen, was stoppen op hun hoogtepunt. Niet veel groepen slagen daarin.

Ook jullie niet: Rave tapes is alweer een hoogvlieger, maar Mogwai boert lustig voort.
Cummings: Wij gaan stoppen op een dieptepunt
Braithwaite: (Lacht) Traag uitdoven en proberen ongezien weg te raken.

Misschien eerst een paar slechte platen maken dan?
Braithwaite: Proberen we al jaren… Nee joh, we amuseren ons nog steeds rot. Muziek spelen voor mensen die dat leuk vinden. Kun je een betere job bedenken?

Wat is er veranderd?
Braithwaite: Mijn haar is uitgevallen. (Lacht)
Cummings: Dat van mij is aan het uitvallen. Net als dat van Martin (Bulloch) en Barry (Burns) trouwens. Ik was eigenlijk liever grijs dan kalend geworden, maar daar heb je dus niet zelf over te beslissen. Nu moet ik al een baard laten staan om me een beetje gedistingeerd te kunnen voelen.
Braithwaite: Naast onze fysieke aftakeling heeft natuurlijk ook de technologie niet stilgezeten. De opkomst van de gsm, het internet, het gratis downloaden van muziek…: het valt allemaal binnen het tijdsframe van de band.

Jullie hadden wel het geluk al doorgebroken te zijn voor alles gratis op het net te vinden was.
Braithwaite: Klopt, veel van onze fans stammen uit een generatie die nog graag een fysieke kopie heeft.

Tegenwoordig kijken we naar concerten via het beeldscherm van onze smartphone. Werkt dat op jullie zenuwen?
Braithwaite: Ik heb er weleens een foto van genomen, maar omdat er op onze concerten nog genoeg oude fans opdagen, blijft het binnen de perken. Het is wel een curieus fenomeen. Al vraag ik me soms af wat ze met al dat materiaal gaan doen… Misschien worden die opnames wel de rave tapes van 2034. (Lacht)
Cummings: Er zijn betere manieren om een concert te zien, vind ik. Maar anderzijds is het nu gewoon een hype die men op een bepaald moment ook weer beu zal worden. Straks is er toch gewoon een harddisk op de markt die je in je ogen stopt en die alles wat je ziet automatisch opneemt.

Zullen we het ook even over de muziek hebben? 'Hexon Bogon' klokt af op 2'36". Daarmee is het de kortste track die jullie sinds Rock action uit 2001 op een regulier studioalbum zetten.
Braithwaite: Volgens sommigen is het nog niet kort genoeg. (Grinnikt) Ik realiseerde me niet eens hoe kort het was tot we het opnamen, en toch konden we er aardig wat noise en energie in kwijt.

Het lijkt alsof je sneller op je eindbestemming raakt, tot de essentie komt. Is dat de ervaring?
Braithwaite: Langzaam maar zeker veranderen we in Melt-Banana (een Japanse noiserockband die bekendstaat om zijn extreem korte songs, tp). Over vijftig jaar krijgen we alles waarschijnlijk gezegd in songs van tien seconden! Maar het klopt wel dat we wat minder omwegen maken, al hangt dat in de eerste plaats nog altijd af van de song.

Op Rave tapes horen we in verhouding weer iets meer synthesizers.
Braithwaite: Barry schreef veel van de nieuwe songs op zijn synthesizer, en het meest prominente instrument in een track is meestal datgene waarop de track geschreven is. Ook vroeger doken er geregeld toetsen op in ons palet, alleen dragen sommige analoge synths nu bij tot de rave tapes-nostalgie. Op het podium zal Dominic (Aitchison) bas-synth spelen, en zelfs John zal af en toe achter een synth plaatsnemen.Een van jullie opvallendste projecten was de soundtrack bij een kunstfilm over Zinédine Zidane. De film volgt de voetballer tijdens een match in de Spaanse competitie en kreeg vorig jaar live een verlengstuk.
Cummings: Daarbij viel nog maar eens op hoe anders we normaal naar een voetbalmatch kijken.
Braithwaite: Doordat de camera alleen Zidane volgde, kreeg je als toeschouwer een gevoel van isolement, heel bevreemdend in een stadion met enkele tienduizenden mensen.

Klopt het dat de regisseur de film nu ook in een voetbalstadion wil laten zien?
Cummings: Ja, ik denk dat hij iets in het stadion van Olympique de Marseille wil organiseren. Dat zou wicked zijn... of toch op zijn minst in de foyer...
Braithwaite: ... of de bar. (Lacht)

Platenbaas Alan McGee zei ooit dat het in jullie voordeel was dat de mensen niet wisten hoe jullie eruitzagen en dat het hen ook niet interesseerde. Volgens hem was dat de reden waarom jullie een lange carrière in jullie mars hadden.
Braithwaite: Ja, en dan vergeleek hij ons met Kraftwerk. Toen ik dat voor het eerst hoorde, hoopte ik dat hij bedoelde dat we eveneens geniale, genre-definiërende muzikanten waren, maar wat hij eigenlijk maar bedoelde was: "Het kan net zoals bij Kraftwerk niemand wat schelen hoe jullie smoel eruitziet." (Lacht)
Cummings: Maar hij had een punt. We hebben geen look, alleen een sound. Ons succes is niet gebaseerd op ons uiterlijk. Anders was het toch niets geworden.

We zien jullie inderdaad nooit opduiken in modespecials.
Cummings: Eén keer hebben we dat gedaan, een fotosessie voor een luxueus modeblad. Ze hadden een van de grootste modefotografen ter wereld opgetrommeld, maar we hadden een enorme kater en de foto's waren zo slecht dat ze de reportage niet eens gepubliceerd hebben. Ik herinner me de loft in New York nog goed; het was ten tijde van Rock action. Eigenlijk moesten we maar gewoon tegen een muur gaan staan, maar zelfs daar zagen we er veel te onbehouwen voor uit. (Lacht)

data: 1/2 (uitverkocht) + 2/2, 20.00

tickets: €28/31

waar: Ancienne Belgique

--------

+ dj-set: 1/2, 23.00, Épaulé Jeté, Elsene