Rach-Mania: lang weekend met Rachmaninov

Andrej Borejko, muziekdirecteur van het Nationaal Orkest van België, houdt van een fikse uitdaging en waagt zich met Rach-Mania aan een driedaagse marathon rond Rachmaninov, de componist die Tsjaikovksi als zijn erfgenaam zag. Zoveel repertoire op drie dagen, dat kan niet iedereen!

Een festival rond Rachmaninov lijkt op het eerste gezicht een veilige keuze voor het Brusselse publiek. Zijn werk staat met één been in de 19e en met het andere in de 20e eeuw, en geniet een immense populariteit. Wat Borejko beaamt: Niemand kan eromheen dat de Koningin Elisabethwedstrijd – waar zijn muziek altijd wordt uitgevoerd – een stimulans betekent. Het publiek kent dit repertoire door en door.

En toch probeert u dit festival verrassend te houden.
Andrej Borejko: Ik wou al het werk voor orkest en piano brengen. Er was bovendien de vraag van onze partner, de Serge Rachmaninoff Foundation, om nog ander, symfonisch werk van Rachmaninov te spelen. Praktisch probleem: heel wat van die symfonische werken zijn vrij lang. Zo zijn er drie symfonieën en nog wat symfonische dansen en gedichten, zoals Het dodeneiland. Dat duurt toch zon vijfentwintig minuten. Ik herinnerde me uit het begin van mijn carrière, toen ik als dirigent in Polen werkte, twee dansen uit Aleko, een van zijn drie operas. Heerlijke symfonische muziek, die ik sinds het begin van de jaren 1990 niet meer heb gedirigeerd. Ze wordt zelden gespeeld, in tegenstelling tot zijn immens populaire pianoconcerti. En nu dus uitzonderlijk te horen in Brussel.

Wat was de aanleiding voor Rach-Mania?
Borejko: Dit festival heeft niets, maar dan ook niets met het bekende fenomeen van de verjaardagen te maken. Toen ik hier een jaar was, dacht ik na over het nieuwe seizoen. Ik vind dat je als muziekdirecteur vandaag meer dan ooit moet durven na te denken over de vorm van het concert. Dat wil zeggen: sleutelen aan de vorm waarmee het orkest al jaren programmeert, met concerten op vrijdagavond en zondagnamiddag. We treden dus voortaan ook op andere tijdstippen op.

Maar het voornaamste is dat we ook werken rond specifieke componisten, in kleine, krachtige festivals. Op drie dagen krijgt het publiek de kans om heel wat werk te beluisteren, vaak ook onbekende parels. Daarin slaan we inhoudelijke bruggen naar andere componisten of kunstenaars die een belangrijke invloed op de hoofdfiguur hadden, of brengen we werk dat goed met onze hoofdfiguur te combineren is. Dit festival is 95% Rachmaninov. Ik kan al zeggen dat we volgende keer inzoomen op de figuur van Antonín Dvorák. Dan zullen we ook muziek van Sofia Gubaidulina brengen.

Tot slot ziet ook de concertvorm er lichtjes anders uit. Zo brengen we tijdens het openingsconcert twee pianoconcerti van Rachmaninov, met Denis Kozhukhin en Dmitry Mayboroda. Dat kadert in ons voornemen om zoveel mogelijk goede muziek te laten horen. (Fijntjes) Zon marathon is trouwens een goede graadmeter voor het niveau van het orkest. Je kunt dat niet met elk orkest proberen, en zelfs voor de hele goede houdt zoveel werk op zon korte tijd een risico in. Het Nationaal Orkest van België blinkt uit in dit repertoire, en heeft een enorme drive.

Rach-Mania

op verschillende locaties

van 8 > 10/11