Samba Chula houdt traditie in ere

Samba kent iedereen van het carnaval in Rio, maar oorspronkelijk komt het ritme via de Afrikaanse slaven uit Bahia. De muzikanten van Samba Chula de São Braz zetten zich in voor het behoud van die traditie.

São Braz is een vissersdorpje in de Recôncavo Baiano, de regio rond de Bahia de Todos os Santos, de baai achter de stad Salvador da Bahia. Dat is waar de traditionele samba de roda vandaan komt. "Samba chula is de basis van de samba uit Bahia, de eerste en puurste vorm, die blijft bestaan onafhankelijk van de evolutie van de samba carioca (van Rio de Janeiro, red.) die vorige eeuw ontstond als urbane muziekvorm," zegt Cássio Nobre, gitarist, etnomusicoloog en producer van Samba Chula de São Braz. "Samba de roda is een traditioneel en ruraal genre dat niet opgepikt werd door de media, noch door de muziekindustrie en de stadsbevolking. Nu pas begint men zich te interesseren in de wortels van de samba."

Hoe heeft die traditie de tand des tijds overleefd?
Cássio Nobre: De levenswijze van de mensen in de Recôncavo Baiano is al meer dan een eeuw min of meer onveranderd gebleven. De komst van elektriciteit, televisie, internet en gemotoriseerde landbouw is er nog vrij recent. De negatieve kant daarvan is dat er nog steeds veel armoede is, sociale ongelijkheid en gebrekkige levensomstandigheden. Positief is dat de mensen hun culturele en spirituele tradities bewaard hebben. Die tradities zijn de jongste dertig jaar wel aan het evolueren door de snelheid van de modernisering.

Wat betekent 'chula' eigenlijk?
Nobre: Het is een scheldwoord om de bevolking van het binnenland te minachten, verwijzend naar de pejoratieve aspecten van de volkscultuur. In Portugal en het zuiden van Brazilië slaat het ook op traditionele dansen, terwijl de term in de Recôncavo staat voor de wijze waarop wij onze traditionele samba's dansen en zingen, steeds volgens de vraag-antwoordstructuur.

De titel van uw eerste album Quando dou minha risada, ha, ha… ('Wanneer ik mijn glimlach geef, ha, ha…') suggereert dat het vrolijke muziek is…
Nobre: Ja, veel nummers gaan over de vreugde van het leven, voornamelijk de samba de roda, cachaça (alcohol), vrouwen, liefde. Andere teksten gaan over werk, verdriet, leed, racisme, onrecht. Soms wordt de wijsheid van de sambadores (sambamuzikanten) ingezet om raad en suggesties te geven over de manier van leven.

Fernando de Santana, een van de zangers, droeg als een van de eerste dreadlocks in jullie regio. Hoe is de cultuur van de dreads naar Bahia overgewaaid?
Nobre: Reggae was erg populair in Bahia in de jaren 1980. Fernando woonde toen in Salvador en was een grote reggaefanaat, waardoor hij zich is gaan interesseren in de rastafaribeweging, zonder daarvoor de ideologie over te nemen. Toen hij terug in São Braz is komen wonen, hebben heel wat mannen zijn voorbeeld gevolgd en vandaag gebeurt het zeer regelmatig dat je mannen met lange dreads samba chula ziet dansen!

start: 20.00 uur
tickets: 12 euro
--------------