Brusselse films op het Filmfestival van Gent

We hebben het even voor u opgezocht: per uur heeft u minstens vier treinen die u netjes droppen in het station Gent Sint-Pieters. Wat een Brusselaar daar verloren heeft? Het Festival van Gent vertoont de kortfilm Eva reste au placard les nuits de pleine lune van de Brusselaar Alex Stockman. Vindt u toch een excuus om niet naar Gent af te zakken? Pik dan, in Brussel, de documentaire La couleur du sacrifice van Mourad Boucif mee.

Hebt u Eva reste au placard les nuits de pleine lune, de nieuwe van Alex Stockman, gemist op het Festival van Namen? Rep u dan naar het Filmfestival van Gent, dat de lange kortfilm vertoont in het voorprogramma van Les lumières du faubourg van de Finse grootmeester Aki Kaurismäki (vertoning op 14 en 16 oktober). In Brussel is Eva reste au placard les nuits de pleine lune - wen alvast maar aan de lange titel, want wij vinden hem zo mooi dat we geen kans zullen laten liggen om hem op te schrijven - voorlopig niet bewonderen. En dat is doodjammer, want de film is een oogstrelende, zinnenprikkelende ode aan Brussel op muziek van Guy Van Nueten.

Dat hij van deze stad houdt, bewees de gewezen Humo-filmcriticus Alex Stockman al in zijn langspeeldebuut Verboden te zuchten. "Maar deze keer heb ik het me niet moeilijk gemaakt. Eva reste au placard les nuits de pleine lune is een getrouwe verfilming van de gelijknamige, ongepubliceerde novelle van Ivan Alvarez," zegt Stockman. "Alvarez was zwaar motorisch gehandicapt, maar vanuit zijn isolement en verlangens schreef hij heel liefdevol over zijn Brussel. De sprookjesachtige volle maan die boven de stad rijst, de gedetailleerde wandeling door de stad met een fantastische dimensie: de novelle beschrijft het heel nauwkeurig. Ik veronderstel dat Alvarez door zijn handicap verplicht was om tráger door Brussel te dolen en dat hij daardoor extra gevoelig was voor de stad."

"Zijn novelle is bewonderenswaardig licht, hoewel hij ongetwijfeld enorme inspanningen geleverd heeft om ze getypt te krijgen. Alvarez overleed drie jaar geleden. Ik weet dat hij een verfilming zeer genegen was. Hij hield passioneel van film, wat helemaal niet zo verwonderlijk is als je vertrouwd bent met zijn verbeeldingskracht."
Eva reste au placard les nuits de pleine lune gaat over een man die net als Alvarez gevangen zit in zijn lichaam. Schaken in de Greenwich lukt alleen als de tegenstander de stukken verplaatst. Maar bij volle man wordt de man van zijn vloek verlost. Die nachten blijft de opblaaspop Eva in de kast en dan zoekt de knappe man zijn geliefde op die in het Crowne Plaza-hotel werkt. Stockman: "Ik had een coup de foudre voor Alvarez' verhaal, en die betovering probeer ik over te brengen."

Marokko
Een andere Brusselaar, Mourad Boucif, tekende in 2001 samen met Taylan Barman voor een van de eerste Belgische films over migratie. Het filmwereldje bekeek de amateurs uit Molenbeek argwanend, maar op het resultaat viel niets af te dingen: Au-delà de Gibraltar is een boeiende speelfilm.

De voorbije jaren was het stil rond Boucif, hoewel hij zeker niet stil gezeten heeft. De regisseur bereidt een ambitieus oorlogsdrama voor over het lot van de soldaten die het Franse leger in de Tweede Wereldoorlog ronselde in koloniën zoals Marokko, Algerije en Senegal. Ze werden vooral als kanonnenvlees gebruikt en nadien door de geschiedenis vergeten. Op de Franse militaire begraafplaats in Chastre, nabij Gembloux, staan tussen de 750 vertrouwde christelijke witte kruisen ook 340 witte zuilen met mosliminscripties. De zelfopoffering van een regiment Marokkaanse tirailleurs hielp in mei 1940 het Franse leger aan zijn enige overwinning tegen de oprukkende Duitsers. De broers Dardenne zijn bereid de film te ondersteunen. In afwachting draaide Boucif de documentaire La couleur du sacrifice op basis van de vele getuigenissen die hij de voorbije jaren optekende. Hij geeft het woord aan de soldaten uit de vroegere koloniën, die vaak tegen hun wil gerekruteerd werden. Tijdens de grootse herdenkingen van 2005 werd hun aandeel nooit in de verf gezet. Ze worden niet netjes behandeld door de Franse staat. In tegenstelling tot hun Franse wapenbroeders ontvangen ze - in het beste geval, en op voorwaarde dat ze in Frankrijk verblijven - een militair pensioen van ongeveer 50 euro per maand. Daardoor zijn ze verplicht om ver van hun familie te leven, vaak in erbarmelijke omstandigheden. Velen overleven door te bedelen in de straten van de Franse steden.

Boucifs documentaire was geselecteerd voor de officiële competitie van het Festival International du Film Francophone in Namen, een tweetal weken geleden. Dezer dagen wordt hij gepresenteerd op het Brusselse Festival Attac (dat nog tot en met nu zaterdag loopt), en begin november zal hij te zien zijn op het Brussels Festival van de Onafhankelijke Film, en in de zalen.