Expo: Kleuren van de stilte

Podotactiele kleeftegels zie je zelden op een tentoonstelling. Maar in de galerij van de Braziliaanse Ambassade op de Louizalaan geven ribbeltegels de richting aan voor de slechtziende en blinde bezoeker. Ze leiden naar de Braziliaanse vlinders van kunstenares Cristina Portella.

Het lijkt een onmogelijke opdracht voor een schilder, werken maken die toegankelijk zijn voor personen met een visuele handicap. Volgens Braziliaans kunstkenner Jacob Klintowitz weigert Cristina Portella te aanvaarden dat blinden en slechtzienden niet in staat zouden zijn om in contact te komen met visuele kunstuitingen.

Haar onderwerp kon eender wat zijn, maar echte vlinders raak je normaal gezien niet aan, terwijl deze vlinders zowel in braille als in inkt schreeuwen om aangeraakt te worden. De bas-reliëfs of halfverheven beeldhouwwerken en schilderijen van vlinders, rupsen en reuzeneicellen zijn een feest voor de tastlichaampjes. Naast de dik aangezette schilderijen hangt een uitgebreide beschrijving van de kleurenpracht en de gebruikte materialen. Als we niet vals spelen en eerst piepen, valt het op hoe moeilijk het is om met dichtgeknepen ogen de vleugels (zonnebrillen, bladeren), de versieringen (verf, ijzerdraad, rivierzand), of de vlindertongen (opgerolde plastic) te raden. En wat stelt een blinde persoon zich voor bij "een peenrode vlinder in het hoge reliëf en roestkleurige tonen in het lage reliëf"? Wat denkt hij dat een ziende zich daarbij voorstelt? Jacob Klintowitz vindt dat Cristina Portella met haar project een deur opent naar de verbeelding. Aan de meegebrachte kinderen, die overal mogen aankomen, is te horen dat ze daar glansrijk in slaagt.
Toch zijn ook vlinders die tegen een stootje kunnen nog fragiel. Hier en daar zijn de antennes afgeknakt, zullen drie van de vijf gecamoufleerde vlinders nooit teruggevonden worden, en is "het bubbelplastic dat aan het zachte gekraak van de vlinder in volle vlucht doet denken" verdwenen.

:: Kleuren van de Stilte: Zintuigkunst voor visueel gehandicapte personen. Galeria Marcantônio Vilaça - Casa do Brasil, Louizalaan 350B, 1050 Elsene, 02-640.20.15
Open: tot 21 augustus, ma > vr, 10 > 18u