Het takkenkind van Laika: kindjes de nek omdraaien

Kinderen! Het zijn vaak brave bloedjes. Al schitteren ze soms ook in de rol van nagel aan de doodskist hunner ouders. En dat mogen ze gerust weten ook.

Gerda Dendooven is vooral bekend als illustratrice, maar schrijft ook wonderlijke verhalen. Het sprookje over Het takkenkind bedacht ze voor het theater. Het gaat over een vrouw die onverwijld een kind wil. Haar man geeft gehoor aan het tikken van de biologische klok door buitenshuis naar zo'n kind op zoek te gaan. Op zijn weg ontmoet hij allerlei figuren die hem al dan niet bijstaan in zijn zoektocht.

Uiteindelijk vindt hij ook iets, al lijkt het niet bepaald op een kind. Of toch? Want wat moet een kind eigenlijk zijn? Hoe moet het eruitzien? Wat moet het allemaal kunnen? Wat als het dan niet helemaal beantwoordt aan de eisen en verwachtingen van de ouders? En mag je zeggen dat een kind soms voor serieus wat last kan zorgen, en wegen op de relatie tussen moeder en vader?

Het zijn allemaal thema's die worden aangeraakt in Het takkenkind. Met Lucas Van den Eynde in de rol van de vader, en Tine Embrechts die alle andere personages voor haar rekening neemt, maar dan vooral toch dat van de vrouw met de acute aanval van moederliefde.

We praten met Embrechts net nadat ze haar eigen schorremorrie in bed heeft gelegd. "Moederliefde is met niets anders vergelijkbaar. Ze is er vanaf de eerste seconde. Een moeder kan al haar liefde storten op een wezentje waarvan de rest van de wereld zich afvraagt wat voor iets het eigenlijk is. Bij mij was het ook zo. Na twee kreetjes is je kind het mooiste kind van de wereld, maar als je dan later de fotootjes bekijkt, blijkt het een harig aapje geweest te zijn. Daarom vind ik het ook niet raar om moeder te spelen van dat 'takkenkind'. Als je het kleertjes aandoet of je zingt er een liedje voor, begin je er echt iets in te zien. Dat heeft eigenlijk iets heel ontroerends."

Maar het zijn af en toe ook lastpakjes, niet?
Tine Embrechts: Het is fijn om dat ook eens te kunnen zeggen. Een van de personages doet dat ook letterlijk: "Die kinderen, joh, wat een last!" Waarvoor doe je het eigenlijk? Voor het kindergeld of om je dagen mee te vullen? Uit de reacties van de ouders achteraf blijkt dat er behoefte is om dat ook eens gezegd te hebben. Dat dat kan is ook iets dat heel erg van onze tijd is.

Bij de generatie van mijn ouders liep alles meer volgens het boekje. Wij mogen zeggen dat we die mormels soms de nek zouden willen omdraaien, zonder ervan verdacht te worden dat we hen niet graag zien. Of toegeven dat je misschien niet meteen weer zou weten wat te doen als je dan eindelijk nog eens een dag zonder kinderen zit.

Eigenlijk is het heerlijk om daar een voorstelling over te maken. Gerda heeft echt iets geschreven dat gaat over nu, en dat behalve de kinderen ook de ouders aanspreekt.

De aparte wereld van Gerda Dendooven ligt jou wel?
Embrechts: Het is mijn tweede samenwerking met haar, na Soepkinders, dat we ook met Laika maakten. Ik had meteen voeling met haar taal en haar poëzie. Die is vervreemdend, brutaal en nooit betuttelend. Het is wel bedoeld voor kleine kindjes maar het zal nooit te lief zijn. Ook in haar tekeningen zit dat ruwe. In de voorstelling komen een paar momenten waarvan we op voorhand dachten dat de kleinsten erbij zouden beginnen te huilen. Elkaar te lijf gaan met een bijl is niet evident. Maar we merken nu dat die gastjes best nuchter genoeg zijn om dat te plaatsen.

Het was ook meteen duidelijk dat we net als in Soepkinders met pianist en componist Guy Van Nueten zouden spelen. Hij maakt de wereld van Gerda nog rijker door zijn muziek. Het klopt gewoon. Met Lucas had ik al wel samen gezongen in Jukebox, maar nog nooit samen gespeeld. En de kostuums van Inge Büscher maken het af. Zij kan die vervreemding van Dendooven mooi vertalen. Ik moet me wel zes keer omkleden op een uur tijd, maar daar krijg ik gelukkig geweldige assistentie bij.

Laika zoekt ook graag naar bijzondere locaties. Dit keer is dat een tent.
Embrechts: Die tent brengt ons dicht bij elkaar in ons wereldje. Het heeft iets extra's als je door de kou moet voor je die wereld binnen kunt stappen. Maar de tent heeft ook iets heel simpels. Je kunt er maximum tien spots ophangen, verder komen er geen grote trucs aan te pas. In tijden van allesomvattende spektakels in het Sportpaleis is dat weleens fijn.

Alles is heel transparant. Zo zien de kinderen dat we onze verbeelding proberen te gebruiken. Maar we komen ook heel dicht bij hen. Meestal trek je kinderen stilletjes mee in de wonderlijke wereld, hier proberen we hen tegelijk rechtstreeks aan te spreken. Vooral Lucas dan. En dat leidt soms tot hevige reacties. Kinderen beginnen dan op alles wat we doen of zeggen te reageren en dat maakt het niet gemakkelijk. Maar ik vind het wel fantastisch om deze voorstelling te doen. Uit die kleintjes van 5 en 6 jaar komen dikwijls mooie dingen, waar je dan kunt op inspelen. Tot nu toe lukt het.

:: Het takkenkind - Laika
wanneer: 27, 30 en 31 januari 2010 -- 27/01 om 14.30 uur + 30 en 31/01 om 15.00 uur (7+ jaar) - UITVERKOCHT
waar: Bronks, Varkensmarkt 15-17, Brussel - 02-219.99.21 - info@bronks.be