Mousta Largo, zanger-muzikant: 'Een Belg is een Belg'

"Allochtonen: wat een vreselijk woord. Voor mij is een Belg een Belg. Punt. Zolang die mentaliteitswijziging er niet komt, kunnen wij, Belgen van vreemde origine, ons nooit helemaal op onze plaats voelen. En die mentaliteitswijziging moet beginnen bij het onderwijs: we moeten onze kinderen opnieuw de geschiedenis van de immigratie leren." Mousta Largo is zanger-muzikant.

Mousta Largo is geboren in België, al had vader Largo aanvankelijk zijn zinnen gezet op Frankrijk. "In 1957 is hij vanuit Marokko naar het noorden van Frankrijk vertrokken om er te werken in de mijnen. Vier jaar heeft hij dat volgehouden, toen is hij op aanraden van enkele vrienden de grens overgestoken om hier aan de slag te gaan in de bouw: betere werkomstandigheden, een hoger loon. Meer respect ook voor arbeidskrachten uit den vreemde. Het beviel hem zo in België dat hij een jaar later mijn moeder en mijn oudste zus, die toen twee was, heeft laten overkomen."

Hels ritme
"Ik ben opgegroeid in Kuregem, dicht bij het Lemmensplein. We hadden het niet breed, maar we maakten er het beste van, en we speelden met wat er voorhanden was. De normale jeugd van een arbeiderskind in een volkswijk. Maar toen ik dertien was, overleed vader. Een mokerslag. Zeker voor mijn moeder, die achterbleef met vijf kinderen en geen woord Frans sprak. Gelukkig was er nog mijn oudste zus. Ze studeerde voor verpleegster, werkte na schooltijd en sprong thuis bij waar ze kon."

Op zijn 21ste verliet Largo het ouderlijke huis, om samen te gaan wonen met zijn vriendin - afkomstig uit Verviers - en een bestaan op te bouwen rond zijn liefde voor muziek. "Die liefde is langzaam mijn leven binnengesijpeld. In mijn hoofd, mijn hart, in mijn gevoelens. Ik herinner me nog heel goed de weekends in Kuregem. De vrouwen lapten de ramen, terwijl uit de huiskamers de meest uiteenlopende muziek weerklonk. Grieks, Italiaans, Spaans, Marokkaans, Turks. Een prachtig spektakel, met als bonus dat ik stiekem onder de rokken kon loeren. Het klinkt misschien een beetje idioot, maar ergens was dat een goede muziekschool, het horen en leren waarderen van allemaal verschillende soorten muziek. Mocht ik ergens een dorpje in het zuiden van Marokko opgegroeid zijn, dan zou ik alleen Arabische muziek hebben gehoord."

"Mijn eerste groepje heette Expression. We trokken van leer tegen Jean-Marie Le Pen (van het extreem rechtse Front National, red.) . Heel naïef, rock met Arabische invloeden. Ik had toen al mijn politieke overtuigingen, ja, maar een lang leven was Expression niet beschoren. Welgeteld één concert hebben we gegeven. Toen ben ik twee Belgische muzikanten tegengekomen die al lang met rock bezig waren en met hen heb ik de groep Largo opgericht, waarmee we tussen 1993 en '97 mooie dingen hebben kunnen doen."

Je passie beleven is één ding, maar er moet ook brood op de plank komen. "De combinatie van werken - als buschauffeur bij de MIVB - en muziek spelen in mijn vrije tijd heb ik jaren volgehouden. Maar bij de geboorte van mijn derde kind heb ik gezegd: 'Het is niet meer te doen.' Om twee 's nachts onder de lakens na een concert, om vier uur achter het stuur van de bus kruipen. Om twaalf weer thuiskomen, slapen tot vier uur, de kinderen even omhelzen en dan weer het repetitielokaal in. Een hels ritme, niet vol te houden. Het breekpunt kwam nadat we het voorprogramma van Khaled in de Olympia hadden verzorgd. Om één uur 's nachts vanuit Parijs vertrokken, en als een bezetene gereden want om drie minuten over vier moest ik alweer bus 20 buiten rijden. De keuze drong zich op: een vaste betrekking of een onzeker bestaan als artiest. Ik heb voor het tweede gekozen, met dank aan mijn vrouw, die voor een vast inkomen zorgt. En dat is belangrijk, want het ene jaar heb je het ene concert na het andere, en dan kan het weer zijn dat er een hele tijd niets op je afkomt."

"Ik heb het geluk dat ik twee petjes kan opzetten: ik werk als artiest voor volwassenen én voor kinderen. Voor de kinderen put ik uit de sprookjes en Franse liedjes die ik op school geleerd heb, maar dan op oosterse muziek. Meteen ook een illustratie van onze 'dubbele' cultuur. Mijn muziek voor volwassenen heeft dan weer veel van het Zinneke in zich. Wereldmuziek met verschillende invloeden: Andalusisch, Frans-Arabisch, flamenco."

Extremen
Uit Largo's werk spreekt een sterk sociaal en politiek engagement. "Indertijd heb ik me onder meer laten inspireren door 9/11. Ik zag de vliegtuigen zich in de torens boren en wist: dit gaat de Arabische wereld zuur opbreken. Heel zuur. Ik wilde dat in muziek uiten, in mijn teksten. Het was de eerste keer dat er echt over Arabische terroristen werd gesproken, en het stoort me enorm dat de Arabische cultuur sindsdien wordt gelijkgesteld met terrorisme. Zoals dat eerder is gebeurd met bijvoorbeeld Baskenland en Palestina."

"Ik ben tegen alle extremen. Het is hoog tijd dat er wederzijds respect is voor alle overtuigingen. Iedereen heeft recht op zijn overtuiging, zijn godsdienst, maar niemand mag die niet opdringen aan een ander. Als ik bijvoorbeeld zie dat koning Albert op audiëntie knielt voor de paus, dan steiger ik. De koning heeft recht op zijn geloof, maar daar stelde hij een religieuze daad als staatshoofd. Dat heeft veel moslim-Belgen geschokt, omdat hij ook hun vorst is."

"Ik ben een Belg, ik voel me Belg, maar er zijn toch veel dingen die beter kunnen in dit land. Zeveren in het parlement over de boerka, over B-H-V, maar ondertussen de sociaal-economische toestand laten verzieken. Dat kortetermijndenken, ook: een visie over twintig, dertig jaar mag je vergeten in dit land. Fier zijn op een voor Europa 'aanvaardbaar' deficit op de begroting, maar om dat te bereiken de kroonjuwelen verkopen. Met aan het einde van de rit één slachtoffer: de gewone mens. De gewone mens, die zijn elektriciteit veertig procent te duur betaalt omdat de staat Electrabel in Franse handen heeft laten vallen. Het verhaal van de zieke die zegt dat het beter met hem gaat omdat hij niet meer hoest en daarbij vergeet te vertellen dat hij een arm is kwijtgeraakt."

"Het onderscheid dat nog altijd wordt gemaakt tussen Belgen op basis van hun afkomst, stoort me ook enorm. Ik ga heel dikwijls spreken in scholen, en ik vind het belangrijk om te benadrukken dat we allemaal Belgen zijn. Die mentaliteitswijziging moet beginnen bij het onderwijs, de kinderen op school de geschiedenis van de immigraties bijbrengen. Maar de weg is nog lang. Remember de moord op Joe Van Holsbeeck: onmiddellijk begon de pers te speculeren over de origine van de daders, en het waren weer de Marokkanen die het gedaan hadden. Het ging zo ver dat er al verontschuldigingen kwamen vanuit de Marokkaanse gemeenschap. Toen het om Polen bleek te gaan, was het dan weer: 'Maar het zijn zigeuners, hé.' Daarom vond ik het optreden van het parket in het onderzoek van de moord op de vrederechter en de griffier begin juni een verfrissing. De afkomst van de dader deed niet ter zake, alleen de feiten telden, en dat werd de pers in niet mis te verstane woorden duidelijk gemaakt. Chapeau ."

Al Andalous
Largo houdt het niet bij woorden. Zo heeft hij in 1997 samen met zijn vrouw het intercommunautaire ontmoetingscentrum Al Anda­lous opgericht. In Vorst, waar ze met hun vier kinderen wonen, in een eigen gebouw in de Halvemaanstraat, dat binnenkort gerenoveerd wordt.

"De naam is een knipoog naar het tolerante Andalusië, waar moslims en christenen, joden en atheïsten zo lang in vrede hebben samengewoond. Professionals geven er muziek- en danslessen. Mijn vrouw en ik zijn er altijd van overtuigd geweest dat cultuur mensen kan samenbrengen. Muziek en dans overstijgen ook de taal. Er komen bij ons zowel Frans- als Nederlandstaligen over de vloer. Zowel de vrouw die voor de Europese instellingen werkt als de Marokkaanse huisvrouw van om de hoek. Zo proberen we op onze manier als burger ons steentje bij te dragen tot een betere samen­leving. En het werkt. We tellen meer dan driehonderd leden, Christenen, moslims, vrijdenkers, joden. Een prachtige mengeling."

:: www.moustalargo.be