Op de set van Firmin, de nieuwste van Deruddere

In de turnzaal van de voormalige school Marius Renard, schuin tegenover het slachthuis van Anderlecht, ruikt het opnieuw naar zweet. Niet dat de school opnieuw in gebruik is genomen; onder leiding van Dominique Deruddere werken Jan Decleir, Chris Van den Durpel, nieuwkomer Saïd Assissi en een flink uit kluiten gewassen filmploeg er aan de opnames van Firmin. Deze Vlaamse komedie wil meer brengen dan een grap en een grol.

In het midden van de voormalige turnzaal is een boksring opgesteld. De ring is gevuld met zes getrainde boksers die toekijken hoe hun trainer de mat aanveegt met een jonge Marokkaan die komt vragen of hij mag meedoen. "Het is mijn droom om te trainen bij de beste bokser die België gekend heeft," zegt de nieuwkomer Saïd Assissi tegen de levende legende Jan Decleir. Op de achtergrond dweilt Firmin de vloer. Dé Firmin.
Firmin Crets, de Gentse ex-bokser met het gehavende gebit en de onherstelbaar toegetakelde hersenhelften, is een van de populairste typetjes van de tv-komiek Chris Van den Durpel.

Tien jaar geleden maakte Van den Durpel ook al een bioscoopfilm met een van zijn typetjes. Meer dan
zevenhonderdduizend Vlamingen konden in Oesje lachen om de zeverende Kamiel Spiessens.

Pastoor
Om Firmin in goede banen te leiden, trok Van den Durpel Dominique Deruddere (Iedereen beroemd) aan de mouw. "'Chris, dat is een fantastisch idee,' zei ik tegen Chris Van den Durpel toen hij me aansprak, 'maar ik wil niet enkel een grap en een grol brengen. Ik wil ook iets vertellen wat de moeite waard is om door zoveel mensen gezien te worden.' Hij was het met me eens en ik heb mijn kans gegrepen," zegt Deruddere tussen twee opnames door. "Ik wil niet de pastoor uithangen, maar ik liep al langer met het idee rond dat het tijd was om uit te komen voor onze mening. Het idee was er overigens al voor er sprake was van de 0110-acties. Maar ik had geen zin om een hippe antiracistische film te draaien die vervolgens enkel door de bekeerden bekeken wordt. Firmin was mijn kans. Een deel van de fanclub van Chris Van den Durpel heeft wellicht... euh... gedachten die ze beter niet zouden hebben. En dat zijn de mensen die ik met deze film hoop te bereiken."

Prima donna
Deruddere schreef zelf het scenario, dat Firmin opvoert als klusjesman in de Gentse boksclub van zijn gewezen concurrent en liefdesrivaal Freddy White (Jan Decleir). De twee komen opnieuw tegenover elkaar te staan als de vrouw opduikt om wie het allemaal draait en Firmin de jonge bokser Mohammed traint die door de racistische Freddy als een voetveeg wordt behandeld.

Het is behoorlijk druk op de set. Toch pik je Deruddere er zo uit. Hij is degene die het minst gesticuleert, het zachtst praat, het rustigst ademt. "Dat krijg ik wel vaker te horen. Blijkbaar kom ik tot rust op een filmset. Er zijn natuurlijk ook stress­dagen. Gisteren hadden we bijvoorbeeld heel veel figuranten te gast. Maar zelfs dan roep ik niet, want dat helpt toch niet. Het zal sommigen misschien verbazen, maar ik ben absoluut geen prima donna-regisseur die door de megafoon staat te roepen en iedereen uitkaffert."

Veel regieaanwijzingen lijken De­cleir en Van den Durpel ook niet nodig te hebben. "Jan (Decleir) en Chris (Van den Durpel) zijn allebei zeer goede acteurs. Daar heb ik geen werk aan. Achterover leunen en bewonderen is vaak het enige wat ik moet doen. Saïd (Assissi) is een nieuwkomer. Dat vraagt om een andere aanpak. Ik wil vooral vermijden dat hij zijn naturel verliest. Dat doe je door ervoor te zorgen dat hij zich op zijn gemak voelt. Daarom hou ik zo plezant en gezellig mogelijk. Het mag voor hem een groot avontuur blijven. Als ik de druk opvoer, dan crispeert hij misschien. En zo belangrijk is Firmin niet, het is maar een filmpje."

De tactiek lijkt vruchten af te werpen. Saïd Assissi grapt en grolt met alle medewerkers. Hij parafraseert zijn dialoog en zegt tegen Deruddere: "Ik zou acteerlessen willen krijgen van de beste regisseur die België ooit gekend heeft."

"Saïd is een groot talent. We hebben lang naar hem gezocht, we hebben niet de eerste de beste Marokkaan van straat geplukt. Het is niet gemakkelijk om iemand te vinden die én kan acteren én kan boksen." Echt kunnen boksen was een voorwaarde. Als de opnames er voor vandaag opzitten, zonderen Deruddere, zijn opnameleider en cameraman Danny Elsen zich nog even af om naar de boksrepetitie van Assissi te kijken.
"Ik heb nooit gedroomd van een boksfilm. Maar ik amuseer me te pletter. Ik begrijp wel dat er zoveel boksfilms zijn. Het is zo'n visueel en dramatisch interessante sport. Die zwetende lichamen, de wijkende koppen, het bloed... Dat is sensationeel. Firmin is een komedie en geen boksfilm, ik draai geen variatie op Rocky. Ik wil niet zo gestileerd mogelijk gebitbeschermers door de lucht laten vliegen. Maar ik beloof je wel een paar stevige boksscènes. Die Saïd is een natuurtalent. Gisteren hebben ik hem zien boksen tegen Kimfusa, de Muhammad Ali van Afrika in zijn gewichtsklasse. Dat was stevig. Dat was goed."

Firmin
Firmin moet een film worden waar veel mensen naar gaan kijken. "Lukt dat niet, dan is de film mislukt," geeft Deruddere toe. "Helaas kun je de cijfers nooit voorspellen. Het gebeurt dat het publiek het laat afweten, ook al is de komiek zeer populair. Kijk maar naar wat er met De zevende hemel van Urbanus gebeurde. Maar eigenlijk hoop ik dat Firmin ook op zijn filmische kwaliteiten wordt beoordeeld. Ik hoop ook de mensen die niet van Chris Van den Durpel houden, iets te kunnen bieden. Het doel is een komedie te maken die ook buitenlanders amuseert die Firmin noch mij kennen."

En weg is Deruddere, nog voor ik hem heb kunnen vragen waarom op zijn monitor een foto prijkt van Paul Severs en de tekst van zijn miskende wereldhit 'Geen wonder dat ik ween'. Heeft Deruddere, nu het niet lukt om een film over Jacques Brel te draaien, een nieuw idool gevonden?

Firmin komt midden februari 2007 uit. Ondertussen worden nog figuranten gezocht voor opnames op 9 oktober 2006 in Anderlecht
('s avonds) en op 10, 11 en 12 oktober in Charleroi. Bel of mail naam, adres, telefoonnummer en geboortedatum door naar firminfiguratie@hot­mail.com of 02-514.74.00