'Schilderij van Van Dyck is vervalsing'

Eén van de pronkstukken van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, een 17de-eeuws portret van de hand van meester Antoon Van Dyck, zou helemaal niet van Van Dyck zijn. Dat staat tenminste in het doctoraat van een lerares kunstgeschiedenis. Het museum, dat eigenaar is van het schilderij, zit met de zaak verveeld.

"Ik ben vastberaden," zegt Geneviève Tellier, lerares esthetica. "Ik denk dat ik genoeg argumenten hebben om op zijn minst te vragen om het glas er af te halen."

"Voor ons is dit een echte Van Dyck," antwoordt Anne Adriaens van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België.

Geneviève Tellier wijdde haar doctoraat aan het 'Portret van Dusquenoy' van Van Dyck. Het schilderij zou in 1909 door de toenmalige eigenaar Leopold II aan het museum verkocht zijn. Volgens Tellier heeft de koning er eerst een kopie van laten maken. Die werd aan het museum verkocht voor 150 frank, een enorm bedrag in die tijd. Het origineel, nog altijd volgens Tellier, werd verkocht aan een Amerikaanse miljonair.

"Wij kunnen niet geloven dat iemand als de koning een vals werk zou verkopen aan de Koninklijke Musea voor een belangrijke som geld," beweert Anne Adriaens. Bovendien zou de tijd al hebben uitgewezen dat het een vervalsing zou zijn. "Sedert meer dan honderd jaar hangt het schilderij hier. Maar het heeft ook gereisd. Het heeft dus al verschillende vuurproeven doorstaan, in die zin dat het geconfronteerd werd met ander werk van Van Dyck."

"Mevrouw Tellier moet eerst bewijzen hebben voor wij het zullen aanvaarden dat het een kopie is," zegt Adriaens. "Je ziet dat elke verftoets heel spontaan is aangebracht, en niet werd hernomen. Dat is bij een kopie wel het geval."

Eén van de ultieme argumenten van Tellier zit in de ware afmetingen van het schilderij. "De kopie is 7,5 centimeter kleiner dan het echte werk," meent Tellier.

Maar dat is niet genoeg, vindt Anne Adriaens van het museum. "Je moet meer hebben. Er is de manier van werken van de kunstenaar, de realiteit van de figuur, de schildertoets, de vernislagen worden ook bestudeerd. Je kan niet alleen op formaat gaan oordelen."

Na de Val van Icarus, een ander pronkstuk dat vijf jaar geleden geen echte Pieter Bruegel bleek te zijn, willen de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten een nieuwe tegenvaller vermijden. Daarom blijft het een vervelende zaak voor het museum.