Shuffle #3 : Bont voorafje

Het programmaboekje van het Kaaitheater voor de maanden september en oktober is bijzonder goed gevuld. Het kunstencentrum opent zijn nieuwe seizoen met Shuffle #3, de derde editie van het minifestival dat gedurende twee weekends een voorsmaakje geeft van wat er in het seizoen 2008-2009 op de podia van het Kaaitheater zal passeren.

'Shuffle' is bij het Kaaitheater een eenvoudig recept dat in het verleden al twee keer ettelijke bezoekers op de been bracht. Ook tijdens het laatste weekend van augustus en het eerste weekend van september kunt u voor een democratische prijs (er geldt een eenheidsprijs van €7,50) voorstellingen gaan bekijken die de organisatie als 'typisch' voor haar werking beschouwt. De agenda zit kundig in elkaar: elke avond is het mogelijk voorstellingen te combineren. Dit seizoen is het eerste geleid door de artistieke tandem Guy Gypens (artistiek directeur) en Katleen Van Langendonck (programmamedewerker), vandaar dat deze derde editie van Shuffle door het Kaaitheater zelf wordt aangekondigd als "een voorsmaakje van al het moois dat komt". Concreet brengt Shuffle #3 een mengeling van theater, performance, dans en installaties (meestal ook met performance). Het programma bulkt van de oude bekenden - al dan niet in nieuwe constellaties - maar reikt ook enkele nieuwe gezichten aan.

Een-op-eenervaring
Het laatste weekend van augustus staan zes voorstellingen op het programma. Zo speelt het Frans-Oostenrijkse gezelschap Superamas eindelijk Big 3 (Happy/End) in Brussel, het laatste deel van een reflexieve, briljante trilogie over de consumptiemaatschappij, soaps en clichés uit de media. Op zondag gaat de voorstelling gepaard met een 'Matinee Kadee', Art Basics for Children stelt een workshop Kamishibai voor, een Japanse vertelvorm die steunt op prachtige kaartafbeeldingen.

COCOs is een alliantie gevormd door al vaker geziene performers/makers in het Kaaitheater en enkele nieuwe namen: choreograaf/performer Jan Ritsema, theoretica/performer Bojana Cvejic, choreografe/performer Mette Ingvartsen en de jonge dansers/performers Jefta Van Dinther en Sandra Iché. Het collectief brengt Breeding, brains & beauty, een artistiek experiment dat zich toespitst op de ervaring van de toeschouwer. Het werk is interactief. Zo worden naar verluidt "theatrale, radiofonische, filmische en choreografische impulsen in parallelle banen" op de bezoeker afgestuurd. Die kan bijgevolg zelf kiezen welke hij daarvan tot zich neemt. Breeding, brains & beauty bouwt daarbij verder op het stramien van de melodramatische Hollywoodfilms uit de jaren 1940.

Ook de Brusselse choreograaf/performer Heine R. Avdal mikt met zijn performance/installatie Drop a line veeleer op de zinnen van de kijker. De (gratis) performance loopt twee keer drie uur, maar is te bezoeken in ongeveer een half uur. Zonder veel inhoud te willen prijsgeven - het gaat hem sowieso eerder om een ervaring - moeten we bekennen dat een eerdere opvoering van Drop a line ons uitermate goed beviel. Dansers, muzikanten en een geurkunstenaar creëren een gemoedelijke maar bizarre sfeer die lichtjes naar het erotische neigt. Mis vooral de een-op-eenervaring niet (waarvoor reserveren op voorhand is aangewezen).

Ook zinderend heet Nush, een theatrale dansvoorstelling waarvoor tg STAN en Rosas de handen in elkaar sloegen. Hun creatie vertrekt van gedichten van de Fransman Paul Éluard, een van de vaandeldragers van het surrealisme. Tijdens zijn levensjaren schreef Éluard deze werkstukken voor zijn muze en levensgezellin Maria Benz. Vandaag worden ze gerekend tot de ankerpunten van de moderne Franse literatuur.

Optische illusies
Gedurende de twee weekends van Shuffle #3 loopt Viewmaster, een tweede performance die gratis wordt aangeboden. De in Brussel toevende choreografen Ula Sickle en Heike Langsdorf plus de beeldend kunstenaar Laurent Liefooghe willen in deze voorstelling met basale middelen een desoriënterend effect creëren. Hun optische illusie inspireert zich op de zogeheten 'Pepper's ghost illusion', een in het negentiende-eeuwse theater populaire truc. Een glazen wand en spiegels zorgen voor een soort geestverschijning op de scène. De wand is tegelijk een projectiescherm. Viewmaster belooft een minitheater en bioscoop in één te worden.

In de Rosas Performance Space is gedurende de twee weekends Keeping still - Part 1 te zien, een samenwerking tussen choreografe Anne Teresa De Keersmaeker en beeldend kunstenares Ann Veronica Janssens. Wie deze prachtige voorstelling op het KunstenFESTIVALdesArts 2007 miste, krijgt een mooie herkansing. Dansers De Keersmaeker en David Hernandez bevinden zich in een met mist gevulde ruimte waarin een lichtstraal hun lichamen en silhouetten aftekent. Een kind vertelt over de schoonheid van het leven, De Keersmaeker zingt een fragment uit Mahlers Das Lied von der Erde. In Keeping still - Part 1 drukken de makers een eerste bezorgdheid uit over het ecologisch evenwicht en de toekomst van onze planeet. De kijker wordt daarbij veel ruimte gelaten voor zelfreflectie.

Perenstroop
Ook het tweede weekend brengt een mix van theater, performance dans en installaties. Het werk van de Vlaamse Merlin Spie zouden we als 'intens' kunnen omschrijven. Sommigen vinden haar performances verscheurend, anderen spreken van bombast. In de gratis performance La petite musette, casquée ademt Spie door duikerapparatuur, zittend op een stoel met het gezicht naar de muur. Geheel met perenstroop bedekt, is er op haar rug een uitsparing van een viool te zien, zoals in de beroemde foto van Man Ray. De in haar hand opgehouden sigaret geeft het tijdsverloop weer.

Op locatie speelt Braakland van de Amsterdamse Lotte van den Berg, een sleutelfiguur in het zogeheten 'ervaringstheater' dat dezer dagen erg populair is bij onze Noorderburen. Een shuttle neemt u mee van het Kaaitheater naar een niet nader genoemd braakliggend terrein, een landschap dat de gemoedstoestand van de negen personages die er zich in bevinden spiegelt. Het werk van de Zuid-Afrikaanse auteur J.M. Coetzee - Winnaar van de Nobelprijs Literatuur in 2003 - ligt aan de basis voor de sfeer en de acties in de voorstelling.

Twee laatste vertoningen stammen uit Brussel en Maputo, de hoofdstad van Mozambique, (Nelisiwe Xaba uit Soweto niet meegerekend). Ze zijn geprogrammeerd als een double bill en vertonen een heldere band. Thomas Hauert, een zeer graag geziene gast in het Kaaitheater, brengt Há mais, een voorstelling uit 2002 die de maker erg na aan het hart ligt. Hauert liet zich inspireren door Mozambikaanse dans en confronteert die met westerse motieven. Ook de soundtrack switcht voortdurend tussen Afrikaanse patronen en Stravinsky. Há mais wordt uitgevoerd door vijf dansers uit Maputo. Samen met deze relatief korte dansvoorstelling presenteert het Kaaitheater ook Mafalala2 van de choreograaf Panaïbra Gabriel Canda. Hiervoor treden vier dezelfde dansers aan, ditmaal begeleid door een saxofonist.

Mafalala2 is geïnspireerd op alledaagse gebruiksvoorwerpen die de Mozambikaanse choreograaf in de straten van zijn hoofdstad verzamelde. Het gaat hier echter niet zomaar om afval, maar om werktuigen die mensen vaak zelf knutselen om te kunnen overleven. De voorwerpen zijn dus even belangrijk als het leven zelf. Mafalala is overigens de naam van een van de eerste voorsteden van Maputo, waar voor de onafhankelijkheid enkel zwarte Mozambikanen woonden en werkten bij blanke Portugezen. Vandaag is het voorstedelijk gebied net als de hoofdstad een smeltkroes van culturen en levensstijlen.

:: Shuffle #3
wanneer: 30 & 31 augustus en 5 & 6 september
waar: Kaaitheaterstudio's, OLV-Van Vaakstraat 81, Brussel + Kaaitheater, Sainctelettesquare 20, Brussel - 02-201.59.59 - tickets@kaaitheater.be
tickets: 7,5 euro