Soefi's van hier en van elders

Het Molenbeekse Huis van Culturen en Sociale Samenhang nodigt twee soefigroepen uit in de Sint-Jan-de-Doperkerk. Het Marokkaanse ensemble Fifes en het Bosnische mannenkoor Sejfullah zullen twee erg verschillende muzikale interpretaties geven van deze mystieke tak van de islam.

Via deze soefiavond in de prachtige modernistische kerk van Joseph Diongre wil het Huis van Culturen en Sociale Samenhang een link leggen tussen twee groepen die dezelfde muziek maken maar van totaal verschillende culturen komen. Het soefistisch mannenkoor Sejfullah uit Bosnië-Herzegovina zal de mystieke moslim-muziek uit de Balkanregio voorstellen. Het Belgische ensemble Fifes bestaat dan weer uit vijf muzikanten van Marokkaanse origine: twee violisten, een Arabische luitspeler en twee percussionisten.

"We brengen de verschillende stijlen van Marokkaanse soefimuziek, wat uniek is. Zelfs in Marokko doet niemand dat," zegt Azzedine Jazouli, die naast oprichter van Fifes ook percussionist is in de groep van Ghalia Benali. "Ik wil al lang soefimuziek spelen, het herinnert me aan mijn jeugd in Marokko. Maar het was niet makkelijk om muzikanten te vinden die verschillende soefistijlen aankunnen. Soefimuzikanten leren het genre van hun ouders maar kunnen meestal maar één soort muziek spelen."

Jazouli, die in Mechelen woont, heeft die muzikanten uiteindelijk naast de deur én in Marokko gevonden: zijn broer, een muzikant uit Nederland, een uit Rabat en ook een erg mooie stem die zich tot nog toe beperkte tot trouwfeesten en oriëntaalse cabaretten. "In gesloten kring spelen is typerend voor Marokkaanse muzikanten in België. Meestal weten we niet eens wat voor talenten hier rondlopen omdat we ze niet aan het werk kunnen zien."

Verstopte diversiteit
De muzikanten beperken zich niet tot hun instrument: er zijn momenten waarop ze alle vijf percussie spelen of in koor zingen, wat een bijkomende rijkdom geeft aan het optreden. En verwacht je niet aan een ceremonie, de voorstelling is geconcipieerd als een concert. "Het is onze bedoeling de verschillende stijlen van Marokkaanse soefimuziek voor te stellen aan de mensen van hier," zegt Jazouli.

"We willen deze traditie ook moderniseren om ze opnieuw toegankelijk te maken, want veel jongeren interesseren zich niet meer in soefisme. De meeste Marokkanen kennen bijvoorbeeld Ahl Touat niet." Naast de Ahl Touat, een soefibeweging uit de zeventiende eeuw, kunnen we kennismaken met het broederschap van de Aïssâwa, de dichtkunst van de Malhoun en Arabo-Andalusische muziek.

Ontmoeting tussen broeders
Het soefisme als godsdienst bestaat zowat overal waar moslims zijn, al is deze mystieke tak van de islam in België niet sterk vertegenwoordigd. Volgens Jazouli ligt dat aan het feit dat soefisme niet enkel een religie is maar ook een levenswijze. Het vraagt veel toewijding. Ook soefimuziek is er in België niet. Jazouli: "Sommige chaâbi-groepen (Marokkaanse pop) brengen twee of drie soefinummers, maar daar blijft het bij. Er zijn enkele soefimuzikanten, maar die hebben geen groep. Jammer."

In Marokko is soefisme wel wijdverbreid, net als bij de moslimgemeenschap in de Balkan. Die minderheid zal vertegenwoordigd worden door Sejfullah. "Het soefisme heeft zich aangepast aan de regio waar het zich heeft gevestigd, waardoor de interpretatie, het ritme en het instrumentarium veranderen naargelang de streek," zegt Jazouli. "Ik kende Sejfullah niet, maar we gaan trachten een culturele ontmoeting te creëren tussen deze twee stijlen van soefimuziek."

:: Soufi Experience: Fifes & Sejullah
wanneer: 11 april 2010 om 19 uur
waar: Sint-Jan-de-Doperkerk, Sint-Jan-Baptistvoorplein, 02-415.86.11, info@molenbeek.irisnet.be