Sud Sound System: Reggae onder de olijfbomen

Vijftien jaar staan de Italianen van Sud Sound System al op de planken. Hun geluid is nog steeds een onwijs eigenwijze mengeling van dancehall, geëngageerde teksten plus een rijke laag humor. Dat alles druipt in een vette saus van Italiaanse nonchalance die soms, zonder daarbij de ironie te vergeten, naar machismo neigt. In de Vaartkapoen treedt het vijftal heren aan voor een zeldzaam Belgisch concert.

Italiaanse reggae en/ of rap lijkt misschien voor vele Belgen en West-Europeanen iets onwerkelijks, maar het bestaat. En hoe. Op de website italianrap.com vinden we honderden groepsnamen terug. Die linken door naar sites van artiesten en collectieven die luisteren naar namen zoals Palla & Lana, Uomini di Mare, Clan Vesuvio of Il Generale. Het feit dat weinigen onder ons van deze bands gehoord hebben, heeft alles te maken met ontoereikende distributie. Terwijl ze in het thuisland vaak op honderden, soms duizenden fans kunnen rekenen, zijn ze buiten de grenzen vaak onbekend, en dus onbemind. Heeft dat misschien iets met de taalkloof te maken?

Sud Sound System (SSS) is, relatief gesproken, een uitzondering in de Italiaanse muziekvijver. Actief sinds de vroege jaren negentig, geldt dit als trio begonnen collectief van MC's/ Deejays/muzikanten zowat als de pioniers van geëngageerde Italiaanse reggae (en rap). SSS is bovendien één van de meest creatieve projecten in de Italiaanse muziekscène van de jaren 1990.

Harde realiteit
Het verhaal van SSS gaat over bergen en dalen. Aan het eind van de jaren tachtig vinden enkele rappende jongeren elkaar in en rond Salento, in de hak van de Italiaanse laars. In eerste instantie is het hun liefde voor reggae die hen bindt. Ook de harde economische condities (de streek is een van de armste van Europa en de maffia is er niet onbekend), de demografie (in een gebied zo groot als een kwart van België wonen slechts veertigduizend mensen) en het ontbreken van een stedelijke context hebben wellicht wat te maken met het samenkomen van deze jongeren.

In haar liefde voor reggae, die in het Italië van de jaren tachtig hoogst ongebruikelijk was, verloochent de band haar wortels niet: tot op vandaag draagt SSS immers ook de rijke cultuur van verschillende Mediterrane tradities hoog in het vaandel. Uniek is de taalkeuze: vanaf de begindagen besluit SSS te rappen en te zingen in hun locale dialect. Volgens de leden is dat echter helemaal geen keuze, maar een noodzaak: "Je kunt ervoor kiezen in een andere taal te rappen, maar je kunt niet voor iets kiezen dat deel uitmaakt van je karakter en van je dagelijks leven."

Olijfbomen
De eerste experimenten liggen volledig in de lijn van Jamaïcaanse dancehallreggae: de kliek organiseert feestjes met twee draaitafels, een microfoon en twee luidsprekers. Nadat de huizen en de lokale verenigingscentra te klein worden, vinden de party's gewoon ten velde plaats: onder de olijfbomen in een zomerse hitte van veertig graden.

Gezien het grote succes kan een release niet uitblijven. Bijgevolg rolt in juni 1991 de twelve-inch 'Fuecu/T'a sciuta bona' van de persen. Het plaatje zorgt voor een ware schok in het Italiaanse (ondergrondse) muzieklandschap: de mix van reggae en Salentodialect deed geen enkele band hen voor.

De vandaag vijfkoppige band - de mannen Don Rico, Terron Fabio, GGD, Papa Gianni en Nandu Popu maken vandaag de dienst uit bij SSS - houdt nog steeds vast aan reggae en dancehall, al horen we er invloeden van raggamuffin in en wordt ook het traditionele aspect sterker in de verf gezet. Sud Sound Systems laatste release 'No Playback' dateert alweer van 2006, maar het Brusselse aantreden geeft mogelijk aan dat er wat nieuws in de pijplijn zit...

:: Sud Sound System - 24.1.2009 19.30 - Vaartkapoen Schoolstraat 76, Sint-Jans-Molenbeek- 02-414.29.07, info@vkconcerts.be
Tickets: 12/15 euro