Dansvoorstelling Untried Untested: grens tussen mens en materiaal vervaagt

Theater kan een laboratorium zijn. Dat neemt Kate McIntosh in haar nieuwe dansvoorstelling letterlijk. In 'Untried Untested' voeren vier performances experimentjes uit met de zwaartekracht, met lucht en met zichzelf. Dat levert een kijkinstallatie op die vaak naar het absurde neigt en op de lachspieren werkt.

Touw, boeken, stenen, een zak aardappelen en ballonnen: veel heeft de naar Brussel uitgeweken Nieuw-Zeelandse choreografe en beeldend kunstenares Kate McIntosh niet nodig voor Untried Untested te maken. "Het is een zeer visuele voorstelling zonder begin, midden en einde," opent ze, "In feite is het als kijken naar een installatie, maar dan vanaf de tribune. Ik nam het risico om voor het eerst zonder tekst te werken. De spelers krijgen ook de tijd die ze nodig hebben, er is geen echte planning. Ik hoop dat Untried Untested een pak subtieler en vreemder dan mijn eerdere werk overkomt. Meer visueel is het alleszins."

En er is heel veel te zien, vooral wie oog heeft voor detail. Het uitgangspunt is nochtans erg eenvoudig: vier vrouwelijke performers voeren eenvoudige experimentjes uit, zoals we als kind allemaal wel deden. Ze blazen ballonnen op tot ze ontploffen, voeren gevaarlijke dingen met stenen uit of spelen met pluimen. De vier hanteren een strak tempo en hun naïeve, ontroerende gedrevenheid maakt Untried untested erg mooi om naar te kijken.

McIntosh: "De uitkomsten van de experimenten interesseren me niet zo. Untried Untested tracht op details te mikken en is een keten van actie en reactie. Voor een zelden keer sta ik zelf niet in de voorstelling. Hoewel dat geen heuse primeur is, blijf ik bewust buiten de scène. Het staat me toe mijn eigen performances beter te begrijpen en verder te doorgronden."

Stukslaan
In de voorstelling vervaagt de grens tussen object en subject, tussen materiaal en mens. Eén performer gaat daar heel ver in: ze gedraagt zich als 'dood materiaal' en laat de anderen met haar experimenteren. McIntosh: "We proberen van nul te starten door naar een nieuwe verhouding met de materiële wereld te peilen. Daarbij laten de performers hun verwondering vrij spel. Fysiek schippert de voorstelling van erg intens en subtiel tot uitbundig en ruw. De performers testen de vlucht van ballonnen, maar slaan ook met brute kracht objecten kapot. Daarbij verwarren ze zichzelf bewust met de objecten: uiteindelijk verschillen we bijvoorbeeld niet zo veel van een ballon, althans dan toch wat onze ademhaling betreft."

Materialistisch
In Untried Untested maakt McIntosh kunst met huis-, tuin- en keukenwetenschap. Dat levert absurdistische situaties op die niet zelden op de lachspieren werken. "Humor is steeds erg belangrijk voor me," zegt ze, "al is er ook een meer ernstige bedenking. Zo leven we in een tijd die erg materialistisch is, totaal gefocust is op objecten. Tegelijkertijd hebben we weinig gevoel voor materialiteit, met in het bijzonder de materialiteit van onszelf. Het lichaam is uiteraard ook een object hetgeen dan weer teruggaat naar de dood. Hoewel Untried Untested niet zo theatraal en filosofisch als mijn eerdere werk, stel ik toch een aantal wezenlijke vragen."

Tim Etchells van Forced Entertainment deed dienst als artistiek adviseur. Eerder speelde McIntosh zijn solo Although We Fell Short. McIntosh: "Etchells dacht na over de tijdsplanning en de chemie van dingen naast elkaar alsook over de relatie met het publiek. In deze voorstelling zit iets onhandigs, iets lastig dat we graag uitbuiten. Het publiek moet zich de vraag kunnen stellen waar ze in godsnaam naar kijken. Ik wil dat de kijker kritisch blijft. Daarom geef ik gewild geen comfort mee."

Kate McIntosh: Untried Untested
20.30, €10/12