Faustin Linyekula: dromen en bouwen

De Congolese choreograaf Faustin Linyekula maakte met een aantal artiesten een reis naar zijn eigen geboortedorp, en naar Mobutu's verlaten droomstad Gbadolite. Bij terugkeer in zijn Studios Kabako in Kisangani, besloot hij verder te bouwen aan zijn eigen droom.

Drums and digging, het nieuwe stuk van Faustin Linyekula, ging in juni 2013 in wereldpremière in Kinshasa, en speelde ook al op het Festival d'Avignon. Het is inmiddels al de vijfde productie van zijn hand die de KVS presenteert.

Faustin Linyekula: "Net voor Drums and digging had ik mijn eerste en tot nu toe enige solo Le cargo gecreëerd. Dat was het verhaal van een reis die ik in 2011 had gemaakt naar het dorp Obilo, tachtig kilometer ten zuiden van Kisangani, waar ik tot mijn achtste heb gewoond. Ik wilde zien wat er nog overgebleven was van de herinneringen uit mijn jeugd, want uit Obilo stammen ook mijn eerste herinneringen die met dans te maken hebben. Maar de tambour-maître die ik daar had gekend, speelde niet meer. Daardoor ben ik beginnen na te denken over wat het betekent voor een maatschappij als de dichters er besluiten te zwijgen. Het verhaal van mijn dorp heeft zich gehecht aan de geschiedenis van heel Congo. In ons land was er op een gegeven moment een man die ons aan het dromen heeft gezet. We weten ondertussen dat die man, Mobutu, een crimineel was, maar zijn discours van leugens heeft ons vroeger wél doen dromen. Hij bouwde trouwens ook aan zijn eigen grote droom: het dorp Gbadolite in de provincie Équateur, waar hij een stad van heeft gemaakt. Ik realiseerde me dat de periode waarin onze dichters op hun hoogtepunt waren, dezelfde was als die waarin Mobutu aan zijn droom werkte. Met het verdwijnen van de droom, verdween ook het lied."

U hebt ook Gbadolite bezocht.
Faustin Linyekula: Ik heb het verband gelegd tussen mijn eigen dorp en dat van Mobutu. Zo is de voorstelling ontstaan. Ik ben met mijn ploeg naar Obilo en Gbadolite geweest. In Obilo zweeg de dichter, in Gbadolite is alles geplunderd – het paleis, de kapel met het koperen orgel en de marmeren crypte. Maar omdat we ons niet willen opsluiten in hopeloosheid, rest ons niets anders dan zelf daden te stellen op ons niveau. Daden die hopelijk andere mensen mobiliseren. Ik probeer een cirkel te vormen rond mij. Dat is Studios Kabako. De voorstelling getuigt van die poging om een kring te vormen, een nieuwe droom te bouwen op een kleine schaal met mensen die erin geloven en meebouwen.

Daarvoor deed u ook een beroep op een architect.
Linyekula: We bouwen tijdens de duur van de voorstelling letterlijk een structuur op de scène. Die is van de hand van de Oostenrijkse architect Bärbel Müller, die ook meewerkt aan het architectuurproject van Studios Kabako. Het opzetten van die structuur is onze daad van verzet. In de choreografie heb ik ook gezocht naar manieren om samen te komen, een kring te vormen. De cirkel met jezelf rondmaken, een kring maken met een ander: daar draait ook de hele choreografie rond.

Welke mensen maken nog deel uit van de kring op de scène?
Linyekula: Véronique Aka Kwadeba is een actrice die als nichtje van Mobutu in haar jeugd het Gbadolite van vroeger nog heeft gekend. Pasco Losanganya zingt liederen van de Mongo-etnie uit Équateur waar ze vandaan komt, Pasnas is een muzikant-rapper die acteert, en daarnaast zijn we met vier dansers. We hebben in Obilo ook de muziek opgenomen van een paar jonge mensen die er toch weer begonnen zijn als tamboer en de drums ter hand hebben genomen.

Drums and Digging

data: 27 > 29/3, 20.30

tickets: €13/17

taal: FR (NL boventitels)

waar: KVS_BOX