Météores: 25 jaar woordloos en Tof Théâtre

De achtste editie van het Festival International Jeunes Publics Météores telt verschillende woordloze en dus voor iedereen toegankelijke voorstellingen: de mythe van Ariadne in danspassen, het burleske geknutsel van The wood... maar ook vier producties van het Tof Théâtre, dat dit jaar 25 kaarsjes mag uitblazen.

Sinds zijn eerste creatie in 1987 brengt het Tof Théâtre, een gezelschap dat werd opgericht in Brussel maar zich intussen in het Waals-Brabantse Genappe heeft gevestigd, voorstellingen waar de marionet, piepklein of net reuzegroot, het voor het zeggen heeft, zij het zonder woorden.

Maar geluidloos zijn hun producties niet, dankzij de begeleidende muziek van de wilde instrumentenbouwer en 'patamusicus' Max Vandervorst.

Om een kwarteeuw Tof Théâtre te vieren, zet het festival Météores het gezelschap in de schijnwerpers met maar liefst vier voorstellingen. "Dat geeft een mooi overzicht van wat we doen," legt stichter en spil van het gezelschap Alain Moreau uit, die soms achter de bijnaam 'Gepetto' schuilgaat. "We brengen Les Zakouskis érotiks, een avond voor volwassenen met drie voorstellingen en een tentoonstelling, het poëtische Piccoli Sentimenti voor kinderen vanaf 2,5 jaar, het ruigere foorkraamtheater van Bistouri, een krankzinnige operatie van een bekend poppenpersonage, en het surrealistische Premiers pas sur la dune/Sur la dune, voor volwassenen en kinderen."

Wat is er in die 25 jaar veranderd?
Alain Moreau: Vooral onze organisatie heeft zich moeten aanpassen. Steeds meer van onze voorstellingen draaien langer mee en worden internationaler geprogrammeerd. In die 25 jaar hebben we 27 landen aangedaan met producties die we gemiddeld 500 tot 1.000 keer opvoeren. Gek genoeg blijkt het makkelijker te zijn om aan het andere eind van de wereld te gaan spelen dan over de taalgrens...

Van bij het begin maken jullie woordloze voorstellingen. Waarom?
Moreau: Dat was in het begin niet echt een keuze. Onze eerste creatie, Le tour du bloc, had een heel visuele insteek. We hadden geen zin om er tekst aan toe te voegen zonder meerwaarde. Daarna is die wil om beeldend theater te maken alleen maar meer uitgesproken geworden. Soms vragen mensen ons na een voorstelling hoe we dat doen, gaan spelen in Rusland of de VS. Of we onze teksten vertalen... Ze waren er zich niet eens van bewust dat de voorstelling volledig woordloos was. Dat is voor mij een van de mooiste complimenten.

Hoe komt het dat jullie stukken overal kunnen worden gespeeld? Zijn ze universeel?
Moreau: Dat is niet iets waar we bewust naar hebben gezocht, maar blijkbaar bezit wat we vertellen wel een universele kwaliteit. Ons eerste stuk verhaalde over een dag in het leven van een typisch Brusselse wijk. Al snel werden we uitgenodigd om het op te voeren in de Ardennen, op het platteland. We hebben ons toen wel afgevraagd wat dat zou teweegbrengen. Maar het werkte bijzonder goed, mensen konden wat ze te zien kregen makkelijk betrekken op hun eigen leven. En ook in de VS en Canada, waar ze de Brusselse architectuur niet kennen, begrepen ze het stuk.

Elke voorstelling had diezelfde uitkomst. Onlangs waren we in Vietnam, in een afgelegen dorpje vlak bij de grens met China, om te spelen voor mensen die misschien nog nooit naar een theaterstuk waren gaan kijken. De Vietnamese toeschouwers bleken op precies dezelfde momenten te lachen als de Belgische, het mechanisme van de humor zat daar op net dezelfde manier in elkaar als hier. Verbazingwekkend, toch?

Focus Tof Théâtre: 22 > 30 november 2012

Météores - 8e festival international jeunes publics
wanneer: 12 november > 1 december 2012
tickets: €4/5/7/8 (Pass: €30/50)
waar: Théâtre marni, Théâtre Varia & Petit Varia, 02-218.79.35, www.pierredelune.be