Praat achteraf: Circusfestival Pistes de Lancement

Het festival Pistes de Lancement van de circusschool Espace Catastrophe uit Sint-Gillis is een oude liefde die ik lang uit het oog was verloren. Het moet inderdaad al meer dan tien jaar geleden zijn dat ik er voor het eerst naartoe trok en aangenaam verrast was door de presentatie van jonge hedendaagse circustalenten in een opperbeste sfeer en op sympathieke en aparte locaties als de IJskelders of het toen nog niet gerenoveerde Volkshuis van Sint-Gillis.

Gelukkig kwam ik dit keer net op tijd op het idee om nog eens lukraak een voorstelling uit het programma te pikken. En ik had geluk. Om te beginnen was de locatie weer verrassend: het Victoriaparkje in Koekelberg godbetert. Ik was er nooit eerder geweest, maar het park, dat omringd is door een paar mooie gebouwen, waaronder de Foyer Victoria uit de jaren twintig van de vorige eeuw, blijkt in 2009 helemaal heraangelegd te zijn, met een speeltuintje, een sportterrein, sanitaire voorzieningen, een waterpartij en wat jonge berkjes. Temidden daarvan stond de circustent onder een geslaagde combinatie van maansikkel, Venus en Jupiter aan de heldere hemel. Ideale omstandigheden.

Binnen in de tent bleek ook de artistieke directrice van Espace Catastrophe, Catherine Magis, nog steeds op post. Ze is nog altijd een beetje hyper in haar aankondigingen, en blijft zo mee verantwoordelijk voor de gemoedelijke groepsgeest die het festival kenmerkt.

De voorstelling dan. Ook daarmee had ik geluk. Cuerdo van de Deense artiest Karl Stets werd door Magis omschreven als een coup de cœur , en dat werd het ook voor de toeschouwers op dit festival.
Stets is een imposante man (kaal hoofd, hypnotiserende blik, lange, rekbare ledematen) die zich toegelegd heeft op de creatieve mogelijkheden die stukjes touw te bieden hebben. In een lange jas en met een zware tas kwam hij de scène op gestapt. Uit die tas diepte hij in het kleine uurtje dat volgde, touwen en koorden en kabels in alle soorten en maten op om ze in erg uiteenlopende acts te gebruiken. Daarbij toonde Stets zich vooral in de beperking een meester: alleen al een kort stukje touw op een bepaalde manier laten vallen of een lang stuk touw op een bepaalde manier door de lucht laten zwiepen kan mooie effecten sorteren. Maar datzelfde stukje touw kan ook een bril worden, of een paar oren. Je kunt er ook mee jongleren of het rond je kop winden zodat een afschrikwekkende tronie het resultaat is.

De finesse van Stets kwam vooral tot uiting in het nummer waarin een touw een slang werd die hij diende te bezweren. Daarbij hoorde een soort fakir-act waarin de grote Deen zich, geblinddoekt en met grote, blote teen, door een doolhof van opgespannen muizenvallen waagde. Dansen op de slappe koord deed hij daarna ook letterlijk in het iets spectaculairdere gedeelte van de show. Uiteindelijk sloot Stets zijn reeks kunststukjes af met een serie opmerkelijke manieren waarop je met handen en voeten, of met hand en tand, een knoop in een touw kunt leggen.

De montage van de acts was misschien een beetje rommelig, en Stets moest ook een paar keer de muziek op zijn kleine cassetterecordertje terugspoelen om een misser goed te maken, maar de warme relatie die hij in korte tijd met het publiek had opgebouwd, leverde hem een lang applaus op.

Soms heb je van die avonden waarop Brussel je toch weer even weet te verrassen. Espace Catastrophe verdient alle steun voor zijn aanhoudende inspanningen om op onverwachte plekken (buiten de Vijfhoek!) voor deze momenten van magie te blijven zorgen.