Shoppingtip: De Grote Muur

Op het einde toont Fons Moerenhout ons nog een paar wonderlijke zaken. Op een lichtbak aan de muur hangt een grote dierenriem van de Chinese horoscoop. In papier, en helemaal met de hand uitgesneden: een knap staaltje ambachtskunst.

En in een mapje op de toonbank zitten nog verbluffender voorbeelden van deze papiersnijkunst: het zijn kleinere vignetjes met figuurtjes - pandabeertjes, pingpongspeelstertjes, exotische vogels, enzovoort - waar echt millimeterwerk aan te pas gekomen is. Je kunt de kleinoden voor een paar euro kopen, voor zover ze nog voorradig zijn. Tien jaar geleden beantwoordden deze artisanale werkjes wellicht nog helemaal aan het beeld dat de doorsnee-Belg had van het verre China: een in zichzelf gekeerde, ingedommelde reus die het communistische systeem draaiende probeerde te houden en cultureel bleef steken in oude tradities. Vandaag is China het land van de ongebreidelde economische groei. Je ziet van hier dat dit soort papierkunst straks onder druk komt te staan of toch behoorlijk wat meer zal kosten.

Maar De Grote Muur ademt zowel de sfeer van het twintigste- als van het eenentwintigste-eeuwse China. Aan de muur hangen ook nog papieren vliegers in de vorm van vlinders en libellen, in een vitrinekast staan kalligrafische penselen en Chinese inkt, en veel kinderboeken met aandoenlijk naïeve tekeningen. Maar aan de overzijde ligt het ook vol met Chinese romans, kunstboeken, reisgidsen, vertaalwoordenboeken, taalcursussen, moderne tijdschriften en kranten. Boeken over economie ontbreken nog in het aanbod, maar daar wordt aan gewerkt.

De Grote Muur bestaat dan ook al van lang vóór de China-hype. Fons Moerenhout is de enige van de vier Belgische initiatiefnemers (ook de ondertussen overleden cineast Frans Buyens hoorde daarbij) die nog is overgebleven. Hij is een perfect tweetalige Brusselaar die zich tegenwoordig laat bijstaan door Chinees personeel. De eerste China-reis die hij maakte om boeken van het verre onbekende land naar hier te krijgen dateert van 1965 - net voor Mao's Culturele Revolutie.

Alleen naar China trekken lag toen nog niet voor de hand en werd door het Westen ook niet bepaald aangemoedigd. Moerenhout had voor de heenreis drie dagen uitgetrokken en maakte tussenstops in Nederland, Egypte, Singapore, en Indonesië. Toen hij uiteindelijk landde in Kanton gebeurde er iets vreemds. Op de luchthaven werd hij uitgebreid gekust hoewel men hem had verteld dat dat niet de gewoonte was bij de Chinezen. Toen hij meer uitleg vroeg aan zijn tolk, bleek dat Moerenhout in Jakarta net het vliegtuig had gemist dat in Indonesië tijdens de staatsgreep van Soeharto was opgeblazen.

De bedoeling van Moerenhout - die er niet voor terugdeinst zich op glad ijs te begeven als het over de recente Chinese geschiedenis gaat - is ons China te laten bestuderen via rechtstreeks bronnenmateriaal. Het rode boekje van Mao is al een tijdje niet meer in voorraad, maar andere van zijn geschriften wel, net als boekjes over Confucius of over feng shui. Maar ook het verfilmde Lust, caution ligt er, of Kuifje in het Chinees. De meeste boeken zijn in het Frans, het Mandarijnenchinees of het Engels. Voor Nederlands is de afzetmarkt echt te klein. De Grote Muur heeft ook een nieuwsbrief en organiseert regelmatig conferenties.

:: De Grote Muur, Galerij Ruisbroekstraat 5, Brussel - 02-521.14.56 - grande_muraille@swing.be
open: maandag van 14.00 > 18.00 uur en dinsdag > zaterdag van 10.00 > 18.00 uur