Vijf Brusselse kandidaten voor MuseumPrijs

Musea zijn er voor een breed publiek, maar zijn de gangen wel voldoende ruim voor rolstoelgebruikers? Bevindt het getoonde zich op ooghoogte van het kleine volkje? En hoe verloopt het eerste contact, vaak via de website, voor surfers met een beperking? Vragen voor de eindjury die de winnaar(s) van de MuseumPrijs 2013 op 4 juni bekendmaakt.

A l voor het achtste jaar beloont de MuseumPrijs telkens een Vlaams, Brussels en Waals museum met publieksvernieuwende realisaties én ambities. Deze unieke prijs in het museumlandschap is een initiatief van het kunst- en erfgoedtijdschrift Openbaar Kunstbezit Vlaanderen (OKV) en het advocatenkantoor Linklaters. De vijf Brusselse musea die van de vijfhonderdkoppige nominatiejury dit jaar 10.000 euro mogen winnen zijn het Art & Marges museum, het Belgisch Stripcentrum, het Erasmushuis, het Muziekinstrumentenmuseum (MIM) en het Riolenmuseum.

ART & MARGES MUSEUM
TROEVEN? Met een collectie die het werk van psychisch kwetsbare mensen of mensen met een mentale handicap toont, is het hartverwarmend dat het museum zich voorneemt alles te doen opdat iedereen zich er thuis zou voelen. De rondleidingen worden aangepast aan de bezoekers. Hoewel nog maar enkele jaren 'museum' (daarvoor bestond wel al vzw Art en marge) lopen de klasbezoeken uit het gewoon en buitengewoon onderwijs erg goed. Tijdens de ateliers wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van recuperatiemateriaal, een procedé dat nauw aansluit bij de leefwereld van 'marginale' kunstenaars. Door mee te stappen in projecten van Kunst voor Ketjes en BrusselArt wil het Art & Marges museum nieuw publiek aantrekken.

KANSEN? Dankzij evenementen als Krokuskriebels en Vlieg verwelkomt het Art & Marges museum meer en meer Nederlandstalige families, maar dat kan nog beter. Het museum wil ook meer samenwerken met de buurtverenigingen door bijvoorbeeld voor de eerste keer deel te nemen aan de Zinneke Parade in 2014.

www.artetmarges.be

BELGISCH STRIPCENTRUM
TROEVEN? Voor een bezoek aan het Stripmuseum hoeft u niet noodzakelijk een stripfan te zijn, want het huist in een art-nouveaugebouw van Victor Horta, het voormalige warenhuis Waucquez. Liefhebbers van klare lijnen slaan allicht een dubbelslag. Behalve een museum over het Belgisch en Europees striperfgoed is het stripcentrum ook een van de grootste documentatiecentra over strips ter wereld.

Onder de 200.000 jaarlijkse bezoekers zijn er kinderen met een functiebeperking, doven en slechthorenden, blinden, kinderen met autisme en taalstoornissen, migranten, psychische patiënten, nieuwkomers, die een aangepaste rondleiding kunnen krijgen. Rolstoelgebruikers kunnen overal goed bij.

KANSEN? Het is nog wat wachten op de afronding van de modernisering, waarna alle museumteksten in het Frans, Nederlands en Engels beschikbaar zullen zijn. En de strippromotie, wat het Stripcentrum ook beoogt, zal pas echt geslaagd zijn als klassen op bibliotheekbezoek van de leerkracht niet langer te horen krijgen dat ze geen strips mogen kiezen. Pedagogische dossiers en lerarendagen moeten misschien nog een tikkeltje overtuigender worden.

www.stripmuseum.be

ERASMUSHUIS
TROEVEN? Het gebouw bestaat nog omdat de Nederlandse humanist Erasmus er in 1521 verbleef. En meteen heeft ook een heel tijdperk het overleefd, want de schilderijen van Vlaamse Primitieven, het meubilair en de boeken nopen tot studie en contemplatie. De verschillende rust- en zitmogelijkheden in de kamers en de besloten maar vrij toegankelijke tuin komen van pas. Bedrijvigheid is er ook, als schoolkinderen in de Tuin der ziekten de geneeskrachtige kruiden van de middeleeuwen en renaissance leren kennen en een hoestsiroop mogen brouwen. Voor leerkrachten van het middelbaar onderwijs is een lesmap downloadbaar. Volwassenen kunnen Latijnse les volgen om de vele dubbelzinnigheden in Erasmus' teksten beter te smaken.

KANSEN? Met expo's van hedendaagse kunstenaars wordt geprobeerd een nieuw publiek te laten kennismaken met de geschiedenis van het huis. Een van de oudste gotische huizen van Brussel valt enigszins op, maar toch kan de signalisatie naar het museum en de ingang beter. Voor mensen die moeilijk te been zijn is de toegang nog niet tot alle zalen gegarandeerd. Aan een rondleiding voor slechthorenden wordt momenteel gewerkt.

www.erasmushouse.museum

MUZIEKINSTRUMENTENMUSEUM (MIM)
TROEVEN? Met zijn 150.000 bezoekers per jaar is het Muziekinstrumentenmuseum samen met het Stripmuseum de grote publiekstrekker. Getuige ook de vrolijke bende wachtenden die tot op het Koningsplein aanschuiven tijdens Museum Night Fever. Het MIM aan de Kunstberg zit in een achttiende-eeuws neoklassiek pand, maar ook in art-nouveaugebouw Old England, het uithangbord in glas en ijzer. Het museum geeft workshops, rondleidingen en concerten op maat van blinden en slechtzienden, mensen met een verstandelijke beperking en kinderen. Sinds kort kunnen kinderen er hun verjaardagsfeestje vieren. Het MIM is een van de zeven instellingen die als pilootproject meewerken aan Stadspiraten, dat via jeugdwelzijnswerk maatschappelijk kwetsbare jongeren probeert te betrekken.

KANSEN? Het geluidssysteem, waarover het tot een jaar geleden nog klachten regende, werd op punt gesteld, maar er wordt ook gedacht aan een toepassing met gebarentaal. Ook de rolstoelgebruiker kan nog niet zonder slag of stoot tot op het terras van het restaurant met panorama van Brussel geraken. Het MIM droomt van een parcours voor mensen met een visuele beperking die dit luistermuseum bij uitstek individueel willen ontdekken.

www.mim.be

RIOLENMUSEUM
TROEVEN? Een buitenbeentje binnen het museumaanbod in Brussel, waar u een glimp kan opvangen van het 350 kilometer lange rioolnetwerk van Brussel. Een recente scenografie leert u over de preventie van overstromingen, het zware werk van de rioolruimers, en de octrooipaviljoenen, zoals de toegang tot het museum aan de Anderlechtsepoort er een was.

KANSEN? Individueel bezoek is om veiligheidsredenen niet mogelijk, maar een rioolwerker als gids geeft uitleg waar de uitleg op ooghoogte van kinderen en rolstoelgebruikers ontbreekt. Jammer dat minder mobiele mensen de wandeling in een koker van de Zenne en het bezoek aan de collector moeten missen. Scholen vinden hun weg naar het Riolenmuseum, maar het gebruik van meer (sociale) media zou helpen om riolen wat hedendaagser te maken, wat ze tenslotte ook zijn.

www.brussel.be