La marche

FR ❙ 1983. Un jeune des Minguettes, quartier défavorisé de la périphérie de Lyon, se prend une balle de la police dans le ventre. Avec l’aide de ses amis et d’un pasteur engagé socialement, il organise une marche non violente pour l’égalité et contre le racisme. C’est du jamais vu. Comme ça commence avec une compilation beaucoup trop longue d’images d’archives (genre Yannick Noah qui gagne Roland Garros) qui nous ramènent dans la France de 1983, j’avais peur que Nabil Ben Yadir ait voulu trop bien faire. Pas pour prouver ce qu’il a dans le ventre. On remarquera vite que le réalisateur des Barons a commencé sa conquête de la France. Non, nous craignions qu’il ait voulu trop bien faire pour rappeler au grand public une marche injustement oubliée et nous bombarder de clichés, de sentiments et de démagogie. Ce n’est pas le cas. La manière dont il parvient à trouver l’équilibre est justement très habile. Entre la grande histoire et les petites aventures d’une bande hétéroclite qui marche chaque jour à travers un autre coin de France. Entre les dix rôles principaux (de la superstar Jamel Debbouze au surprenant nouveau venu M’Barek Belkouk). Entre l’humour (des répliques de feu comme dans Les Barons) et un sérieux au goût amer (les marcheurs expérimentent à leurs dépens à quel point les racistes n’ont pas honte d’agresser verbalement et physiquement). Entre le message et l’entertainment. Il vise haut, et il gagne.

NL ❙ 1983. Een jongere uit de Minguettes, een geplaagde wijk aan de rand van Lyon, krijgt een politiekogel in de buik. Met de steun van zijn vrienden en een sociaal bewogen pastoor organiseert hij een geweldloze mars voor gelijkheid en tegen racisme. Dat is ongezien. Omdat er afgetrapt wordt met een veel te lange compilatie van archiefbeelden (genre Yannick Noah wint Roland Garros) die ons terugvoeren naar het Frankrijk van 1983, was ik even bang dat Nabil Ben Yadir te hard zijn best gedaan had. Niet om te bewijzen wat hij zelf zoal in zijn mars heeft. Dat de regisseur van Les Barons aan de verovering van Frankrijk begonnen is, zal zo ook wel opvallen.

Nee, we waren bang dat hij te hard zijn best zou gedaan hebben om een onterecht vergeten mars aan een groot publiek te slijten en ons te overdonderen met gemeenplaatsen, sentiment en demagogie. Quod non. Het is juist heel knap hoe hij evenwichten weet te vinden. Tussen de grote geschiedenis (de historische primeur) en het kleine avontuur van een bonte bende die elke dag door een ander stuk Frankrijk stapt. Tussen tien hoofdrolspelers (van grote ster Jamel Debbouze tot verrassende nieuwkomer M’Barek Belkouk). Tussen humor (oneliners zoals in Les Barons) en bittere ernst (de stappers ondervinden aan den lijve hoe racisten zich niet schamen voor verbaal en fysiek geweld). Tussen boodschap-engagement-waargebeurde geschiedenis en entertainment. Hoog gemikt, niet verloren.

LA MARCHE ●●●
FR, BE, 2013, dir.: Nabil Ben Yadir, act.: Jamel Debbouze, Olivier Gourmet, Tewfik Jallab, Lubna Azabal, Vincent Rottiers, Hafsia Herzi, 125 min.

INTERVIEW NABIL BEN YADIR