Arbeidsmigranten

“Niets makkelijker en moeilijker tegelijk dan Polen lokaliseren in Brussel. Voor hulp en verbouwwerk in huis weet je ze snel, via via, te vinden. Maar waar wonen, bidden en winkelen de Wojtkowski’s en de Adamowiczs?”

We schreven het een dik jaar geleden in de BDW-special over Brussel, twintig jaar na de val van de Berlijnse Muur. Deze week reizen we met een andere groep arbeidsmigranten uit het voormalige Oostblok, Roemenen, terug naar de kleine gemeente waar zij vandaan komen, Bosanci (lees de reportage op p. 4-5). Niet alleen weten we vaak nauwelijks waar arbeidsmigranten in Brussel wonen en winkelen als ze niet in onze huizen aan het werken zijn, we weten ook maar weinig over hun afkomst, hun motivatie om in Brussel werk te komen zoeken, of hun toekomstplannen.

Een van de meest zichtbare gevolgen van de migratie, zo stelde journalist Steven Vandenbergh in Bosanci vast, is de aanwas van nieuwbouwwoningen, gebouwd met het geld dat de arbeidsmigranten in den vreemde hebben verdiend. Vaak zijn die gebouwen nog maar half afgewerkt. De bouw is duur, en als zelfstandigen in de bouwsector verdienen de migranten hier in België soms maar zes (!) euro per uur. Soms beginnen de eigenaars ook te twijfelen of ze hun toekomst uiteindelijk in Bosanci of in Brussel willen opbouwen: zodra de kinderen hier naar school gaan, wordt terugkeren moeilijker. En bovendien heeft in Roemenië de crisis zwaar toegeslagen.

Je moet voor die mensen uit Bosanci en vele andere regio's uit de voormalige Oostbloklanden hopen dat hun land er, onder meer met hulp van de Europese Unie, bovenop geraakt. Want dorpen die helemaal leeglopen, landen waar mensen met een soms hoog diploma vertrekken om elders handenarbeid te gaan verrichten, zijn een treurige zaak. Maar of we dat nu fijn vinden of niet, vele van deze arbeids­migranten zullen wel degelijk definitief voor België kiezen, net zoals zoveel arbeidsmigranten vóór hen. Hen goed opvangen is lang niet altijd evident, zeker nu de toestroom zo massaal is geworden en er heel regelmatig misbruiken aan het licht komen. OCMW's van grote Belgische steden betalen zich blauw aan uitkeringen voor mensen uit Oost-Europa die door mensenhandelaars naar hier zijn gehaald, even stonden ingeschreven als vennoot van een of andere zaak, maar na stopzetting van die vennootschap meteen naar het OCMW stappen.

Goede opvang betekent zowel die misbruiken hard aanpakken, als de arbeidsmigranten alle sleutels aanreiken opdat ze zich snel een volwaardige burger in onze samenleving voelen.