Drugsgeweld in Molenbeek: het is wachten op het eerste burgerslachtoffer

“School net gedaan. Kinderen moesten een tijdje binnenblijven. Leerkrachten hoorden verschillende schoten.” Maandagmiddag, om 15.19 uur rolt dit bericht van een bron binnen in de Whatsappgroep van de redactie. Een nieuwe schietpartij in Molenbeek, vlak bij een school, op de kruising van de Vierwindenstraat en de Jean-Baptiste De Cockstraat. Een vrouw, die al gekend was voor feiten, zou geraakt zijn aan haar arm.

Zaterdagavond, het was nog licht, werd Molenbeek ook al opgeschrikt door sirenes. Een jongeman van twintig was in de benen geschoten in de Paalstraat. Een paar uur later: opnieuw sirenes. Verderop, in de Onafhankelijkheidsstraat, brandde een auto uit.

De teller van dit soort geweldplegingen in veelal het oude centrum van Molenbeek is sinds het begin van het schooljaar opgelopen tot maar liefst twaalf. Messteken, kogels in de onderbenen, auto’s die vuur vatten, soms zelfs een dode. De rode draad die de meeste van die incidenten verbindt, zo zei burgemeester Catherine Moureaux (PS) al in april, zijn wel degelijk drugs. Achter het geweld zit een opflakkerende strijd tussen drugsbendes in heel het gewest.

Kenners zeggen dat er een postcoronaeffect speelt – in die periode heeft de drugshandel zich van achterkamers in cafés verplaatst naar de openbare ruimte, waar hij zichtbaarder is en sneller tot conflicten leidt. Ook de impact van het ECC Sky-onderzoek laat zich gevoelen. Versleutelde telefoons werden gekraakt en dat veroorzaakte een verschuiving tussen clans op het vlak van gecontroleerde territoria. Moureaux herhaalt in elk interview dat ze al sinds 2019 bedelt voor meer manschappen bij minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). Politiezone West wordt geteisterd door een personeelstekort, meer dan 160 vacatures raken niet ingevuld. De zone smeekt ook om rechercheurs, aldus De Standaard.

Het is opvallend hoe weinig lawaai er in de rest van de Brusselse politiek gemaakt wordt over de escalatie. Nochtans stopt die niet aan de gemeentegrenzen, ook in Anderlecht, Sint-Gillis en zelfs in het centrum laait het aan drugs gerelateerde geweld op. In het najaar van 2020 al zeiden Alain De Proft en Nicolas July Denis, twee toplui van de federale politie, aan BRUZZ dat er wel degelijk een probleem met drugsgeweld is in de hoofdstad: “Na de terreuraanslagen bleek dat de meeste daders van de aanslagen van Brussel en Parijs een verleden hadden als drugscrimineel. Bovendien bestond het vermoeden dat drugstrafiek diende om aanslagen te financieren ... Drugscriminaliteit veroorzaakt veel kwalen, maar in Brussel zit je ook met de achterliggende dreiging dat je zo een nieuwe generatie terroristen kweekt en dat er weer doden vallen. Dat maakt Brussel anders dan Antwerpen, hier heb je veel meer geradicaliseerde geesten.” Niets wijst er volgens experten op dat die radicalisering opnieuw opspeelt, men zegt dat het Kanaalplan op dat vlak goed heeft gewerkt, maar die drugstrafiek, die mee de voedingsbodem was, is dus zeker niet weg. Opmerkelijk: in de Vierwindenstraat, waar het jongste schietincident plaatsvond, lag ook de schuilplaats van Salah Abdeslam, hoofdbeschuldigde van de aanslagen in Parijs en Brussel.

Voor Molenbeek, dat nog steeds de wonden likt van de aanslagen, is dit geen goede zaak. De inwoners van de gemeente met het hoogste werkloosheidscijfer van het gewest, zijn bang voor stereotypering. De recente uitspraken van Vooruit-voorzitter Conner Rousseau hebben daar geen goed aan gedaan. Toch lijdt het geen twijfel dat ook jonge Molenbekenaren (net als andere Brusselaars) zich laten inlijven door drugsbendes die de straten onveilig maken. Snel geld en een flitsende levensstijl spreken aan in de armste buurten. Misschien kan de Brusselse politiek, nu het dossier van het onverdoofd slachten van tafel is, zich verenigen rond dit complexe maar zeer urgente probleem. Er valt allicht meer eer mee te behalen.