Fietsen in Brussel: Brussel is geen stad voor fietsers

Lees ook de opinie van Steven Van Garsse: 'Brussel is niet onveiliger dan Vlaanderen'

I k ben tegen fietsen. Althans, voor dit opiniestuk. Eigenlijk ben ik helemaal niet tegen fietsen, maar wel tegen fietsen in Brussel. Hoe dat komt? Noem het ingehaald zijn door de realiteit, na twee jaar geprobeerd te hebben met de tweewieler rond te hossen in deze stad.

Hebt u weleens uit het raam gekeken, beste lezer? Zelfs op een mooie zonnige dag weerklinkt het geclaxonneer van auto's, het wild optrekken en het gieren van remmende banden. Hebt u ooit al eens het onzalige idee gehad om u met de fiets tussen dit zootje ongeregeld te begeven? Ik wel, en ik ben er na twee jaar van afgestapt. Genoeg stress gehad, genoeg ergernis meegemaakt en te grote deuken in mijn mensbeeld. Want, *tromgeroffel*, hier komt-ie: de modale Brusselaar rijdt schofterig, om niet te zeggen gewoon gevaarlijk. U in uw automobiel bent onburgerlijk, u bent hautain en u kunt niet met stuur en pook overweg.

Laat me eerst een korte geschiedenis van mijn fietsen geven. Ik loop zes jaar rond in Brussel, woon hier twee jaar, en daarvoor woonde ik in Vlaanderen. In Vlaanderen was fietsen een evidentie voor een jongeman zonder rijbewijs, en zelfs nadat ik mijn rijbewijs had behaald, bleef het een geliefkoosd vervoermiddel. Niet zozeer uit klimaat-ideologische overwegingen, maar gewoon omdat het fijn is, en makkelijk. En goedkoop. En praktisch. En je binnenwegen kunt nemen als je een glas te veel op hebt. En al eens naar de ondergaande zon kunt kijken.

Niet dat Vlaanderen zo fantastisch was om te fietsen, maar wat je daar in het noorden wel had, was vooruitgang. Ik heb in korte tijd slechte steenwegen zonder fietspad omgevormd zien worden in keurige rijvakken met biljartlakens van gescheiden fietspaden. Ik heb beetje bij beetje automobilisten zien wennen aan het idee van beschaafde, recreatieve fietsers.
Toen ik de stap naar Brussel zette, dacht ik dat eenzelfde vooruitgang de grote stad zou treffen. Zeker, hier was nog meer werk aan de winkel, maar gezien de optimistische cijfers van het stijgende aantal fietsers had ik er hoop in.

Nou nee, dus. Er is hier geen hoop, het wordt hier zelfs erger. En velen weten dat, maar willen het niet zien. De afgelopen twee jaar is mijn trouwe fiets gestolen uit het gebouw waar ik woonde, ben ik overgeschakeld op Villo, ben ik één keer aangereden, een handvol keer bijna aangereden, erg veel rond foutgeparkeerde wagens moeten fietsen en veel te veel in de tang genomen door automobilisten die claxonneerden of me langs de kant duwden, met zeer veel machismo optrekkend, ook vrouwen.

Nu wil ik niet dat u mijn betoog ontcijfert als een zoveelste uiting van autohaat. Ik haat helemaal geen auto's, integendeel. Hoewel ik zelf geen bolide heb, vind ik autorijden plezant. Rustig. Het is een kunst om zo goed en hoffelijk mogelijk vlot te rijden. En ja: occasioneel gaat het gaspedaal dieper, op de snelweg. Alleen: in een stad gedraag ik me doorgaans als ik rij. Nooit sneller dan vijftig. Fietsers links en rechts, ze verdienen respect, jazeker. En het recht om zonder gevaar sneller te zijn dan ik. Daar heb ik geen moeite mee.

Fietsen is het snelste vervoermiddel in de stad, dat klopt. Maar als u ondanks alle autoagressie toch fietst in Brussel, dan is het vaak om ideologische redenen. U bent groen, u ligt wakker van het klimaat, bent tegen auto's of gewoon tegendraads. Perfect; alleen: u bent een moralist. Een moralist, jazeker. Fietsen is voor mij voornamelijk iets praktisch. Van A naar B, op een snelle manier. Het hield echter op praktisch te zijn toen ik een keer te veel in de tang werd genomen. Maar als je je borst niet natmaakt, dan verandert er niets, zegt u nu. Dat is waar, maar dat is nu net het probleem: voor welke strijd maakt u uw borst eigenlijk nat, u met uw mondmaskertje, fietshesje en assertieve roep? U wilt uit ideologische overwegingen het stadsverkeer vlotter doen verlopen, maar u doet het zelf niet. U denkt dat u een oplossing biedt, maar u bent zelf een probleem. Ik zie u nooit stoppen aan een zebrapad, u overtreedt verkeersregels omdat u niet anders kunt en vaak ook niet wilt - geef het maar toe - en u haat auto's evenzeer als auto's u haten. U ergert op die manier uw medemens nog meer. U ergert de opgefokte automobilist nog meer, en u bent een schreeuw­lelijk die hoongelach verdient met uw goede voornemens en uw slechte gedrag.

Ik reik geen oplossingen aan, zegt u? Jawel: ofwel scheidt men autoverkeer en fietsverkeer volledig in deze stad, met fietspaden of wat dan ook, ofwel voert men een congestion tax in, ofwel verbiedt men fietsen op de openbare weg. Maar een oplossing zonder één van deze elementen werkt niet. Brussel is geen stad voor fietsers. Spijtig, maar het is zo. Hier verandert nagenoeg niets, en u kunt daartegen ageren, maar door er al fietsend tegen te ageren fietst u uzelf en uw goede bedoelingen al te vaak voorbij.