Gevlucht voor haar Airbnb-buren: ‘Dit is een uitholling van de stad’

Vuilniszakken die het trappenhuis versperren, elke nacht feestjes en voortdurend lawaai: na ruim vier jaar trok architecte An Fonteyne deze week definitief de deur van haar appartement in de Dansaertstraat achter zich dicht. Door de jaren heen verdwenen al haar gewone buren. In hun plaats doken kortetermijnhuurders op die er terechtkwamen via een groot bedrijf dat adverteert op websites als Airbnb of Booking.com. Ze pleit dringend voor een aanpak door de overheid: “Dit is een uitholling van de stad.”

Toen Fonteyne 4,5 jaar geleden in haar flat in het centrum ging wonen, waren vier van de negen appartementen - allemaal eigendom van dezelfde eigenaar, red. - al vakantiewoningen. Deze week zijn de laatste twee ‘normale’ bewoners vertrokken. Ook hun flats krijgen geen permanente huurders meer.

“An sich is iets als Airbnb een heel goed idee,” zegt Fonteyne. “Ik ken veel mensen die het af en toe gebruiken. Hotels in grote steden zijn vaak peperduur. Maar dit goede bottom-upidee is nu gekaapt door het grote geld. Een appartement kortstondig verhuren, geeft iets meer kosten, maar brengt per nacht wel het drievoud op van een gewone huurder. Het gaat over de schaalgrootte. Zodra grote bedrijven ermee aan de haal gaan, krijg je een totale uitholling van het idee, en van de leefomgeving.”

Want in een gebouw met alleen tijdelijke bewoners valt het gevoel van ‘buren’ volledig weg, merkte Fonteyne. “Zij huren goedkoop en gedragen zich vaak als een bende uitgelaten varkens. Zeker de mensen die in het weekend huren, komen om te feesten. Vaak huurde een groep van twintig man drie of vier appartementen. Dan rennen ze rond in het trappenhuis en hoor je overal luide muziek.”

Airbnb lanceerde in juni in alle discretie een pagina waar je als buur van een deelappartement kan klagen over de overlast die de tijdelijke bewoners veroorzaken, vermoedelijk omdat meer mensen hetzelfde probleem als Fonteyne hebben.
“Bij zo’n tijdelijke verhuur heb je geen aanspreekpunt. Ik heb vaak aangebeld om te vragen of het niet stiller kon. Dan waren ze te bezopen om me te verstaan, of verbaasd dat er ook echt iemand woonde. Sowieso maakte het weinig indruk: een of twee dagen later zijn ze toch weg. Eén groep heeft de deur van onze kleine oude lift verwrongen. Toen zaten we drie maanden zonder, terwijl ik op de vierde verdieping woonde en een plooifiets gebruik.”

“De vuilniszakken die de poetsvrouwen uit de flats halen, konden ze niet altijd meteen buitenzetten. Dan staan ze in de gang te stinken. Niet een of twee, maar vaak vijftien zakken. Als de nieuwe tijdelijke huurders die enorme berg vuilnis zagen, gooiden ze er vaak nog een blikje of sigarettenpeuk bovenop. Uiteindelijk kwam er een plastic vuilniscontainer, maar ook die puilde tegen de dag van de ophaling elke keer uit.”

“Een gebouw met negen vakantie-appartementen is eigenlijk een hotel,” vindt Fonteyne. “Ik snap niet dat dat in zo’n oud gebouw zomaar kan. De trap is er van hout, de deuren ook. Met huurders die vaak roken op de trap is dat gewoon gevaarlijk. Beneden verspert een grote vuilniscontainer de weg. Eigenlijk zou het gebouw van bestemming moeten wijzigen, zodat de brandweer moet langskomen.”

“In Amsterdam is het aantal nachten dat er via Airbnb verhuurd mag worden, beperkt. Nu is dat zestig en de stad wil dat aantal doen dalen naar dertig. Dat gaat het structureel verhuren tegen. Al zullen de bedrijven die dit soort flats verhuren, erg goed zijn in zulke wetten omzeilen. Administraties moeten dringend nadenken over hoe ze hiermee om willen gaan. We moeten ervoor zorgen dat de stad ook nog een sociaal project heeft.”

Fonteyne is niet alleen vanwege de overlast van de tijdelijke buren verhuisd. “Maar het was als leven in een jeugdherberg. Als je thuiskomt, wil je je raam kunnen openzetten. Dat past voor mij bij het gevoel van ‘thuis zijn’.”

“Ook maatschappelijk is dit voor mij niet meer verantwoord. Op het moment dat gewone bewoning in het centrum van de stad onmogelijk wordt, heb je een probleem. ‘Leef als een local in het hart van de stad,’ is de slogan van websites als Airbnb. Maar op het moment dat er geen locals meer zijn, is het voorbij.”