Hoop

De federale regeringsonderhandelaars hadden dinsdag al 5,1 miljard besparingen gevonden. Nog 6,2 miljard euro te gaan. En vóór volgende maandag, als het van PS-onderhandelaar Laurette Onkelinx afhangt. Ondertussen maakt de Vlaamse regering zich op om een (volgens velen overbodige) kindpremie uit te betalen en krijgen alle Vlaamse ambtenaren volgend jaar 500 euro om hun koopkracht te beveiligen. Te zot om los te lopen en alleen in België mogelijk? Toch niet.

Hetzelfde gebeurt op Europees niveau. Terwijl Griekenland zich arm moet besparen, kondigt de Duitse kanselier Angela Merkel een forse belastingvermindering aan. Dat is de Europese en Belgische werkelijkheid anno 2011.

Verwarrend? Heel zeker. Toch zullen we met dergelijke contradicties moeten leren leven. De beleidsmakers zullen de komende weken, maanden en jaren dan ook hun didactische vaardigheden moeten aanscherpen: de Belgen zullen uitleg eisen over de besparingen en de hogere belastingen. Een uitleg à la Dehaene en Mariani voor de Dexiacommissie - "Het is onze schuld niet, het kwaad was geschied toen wij aankwamen" - zal niet volstaan.

De PS, de grootste regeringspartij, is al sinds het eind van de jaren 1980 aan de macht, verstoppertje spelen heeft geen zin.

En toch moet de politiek de bevolking hoop geven. Maar gezien de benarde financiële toestand van het koninkrijk België zal de hoop van het regionale niveau moeten komen. Het federale niveau zal alles op alles moeten zetten om ons sociale model in stand te houden. Het extra geld dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de komende jaren krijgt, is zeer welkom. Want steden zijn in barre tijden nog kwetsbaarder dan de rest van het land.

Dat weet ook Sophie De Schaepdrijver, hoogleraar Europese Geschiedenis in de VS. Samen met 49 andere BV's en BB's mocht De Schaepdrijver in de krant De Tijd haar licht werpen op de huidige crisis. De Schaepdrijver, die het als enige over de gevolgen voor de steden heeft, is bang dat een fenomeen dat ze meer en meer in de VS ziet, naar Europa zal overslaan: "De middenklasse trekt weg uit de steden, waar een verpauperde onderlaag achterblijft."

Daarom moet er tegenover de besparingen en verhoogde belastingen ten belope van 11,3 miljard een wervend gewestelijk project staan. Het geld van de herfinanciering van Brussel mag niet dienen om de putten in de gemeentekassen te vullen. De Brusselaars hebben recht op een ambitieus project, een project dat een brede laag van de bevolking aanspreekt.