Sophie Brouhon: 'Historische kans voor onze elektriciteit'

Sophie Brouhon (SP.A) heeft grote bezwaren tegen de nieuwe elektriciteitsordonnantie die nu in het Brussels parlement op tafel ligt en waarover eerdaags wordt gestemd. “Terwijl Vlaanderen en Wallonië vooruitgaan en afrekenen met energiearmoede, tekent de Brusselse regering voor tien jaar stilstand.”

Deze week stemt het Brussels parlement over de nieuwe elektriciteitsordonnantie. Het voorstel van de regering zet de Europese energierichtlijn om en bepaalt zo de regels voor de consumentenbescherming, de taken van de verschillende actoren en de elektriciteitsfactuur.

De omzetting is een historische kans, omdat ze het energiebeleid voor de komende tien jaar vastlegt. Het is ook een kans om het falende energiebeleid recht te zetten. Want vandaag betaalt de Brusselaar te veel voor elektriciteit. De prijs is hoger dan in Wallonië en Vlaanderen en zal vermoedelijk nog stijgen. Onder andere de openbare lasten zijn extreem hoog in Brussel. Nochtans is een lagere factuur mogelijk met kleine en slimme ingrepen.

Onze stad kent een grote energie­armoede. 250.000 Brusselaars leven op of onder de armoederisicogrens en knokken elke maand om hun factuur te kunnen betalen. Toch genieten slechts 26.000 Brusselaars van sociale tarieven en zesduizend Brusselaars van een beschermd statuut. Brussel worstelt met zijn elektriciteit. Daarom heb ik vier amendementen ingediend op het voorstel van de regering.

Lagere prijs
Vandaag betaalt u voor de openbare verlichting via uw energiefactuur. Jaarlijks kost dat twintig miljoen euro, ofwel dertig euro per gezin. Ik heb twee problemen met deze verrekening: ze is niet sociaal en ze is niet ecologisch. Een villabewoner betaalt evenveel als een huurder van een appartement. Ten tweede neemt het de verantwoordelijkheid weg bij de verbruiker, de publieke sector. Want in tegenstelling tot in de andere gewesten betaalt de Brusselse publieke sector niet voor elektriciteit, met energieverspilling tot gevolg. Een gemeente die efficiënt omspringt met haar verlichting, zou toch beloond moeten worden?

Daarom stel ik voor om de openbare verlichting te laten betalen door de overheid zelf, en niet via de energiefactuur. Dat is sociaal omdat zo de sterkste schouders meer lasten betalen. Dat is groen omdat het energiezuinigheid bij de overheid stimuleert. En het verlaagt uw factuur.

Mijn tweede voorstel schaft de variabele tarieven af. Tachtig procent van de consumenten heeft een contract dat elke maand de prijs aanpast en op het eind van het jaar de prijsschommelingen doorrekent, met grote verrassingen tot gevolg. Wie elke week een brood koopt, moet op het einde van het jaar toch ook geen honderd euro bijpassen omdat de prijs uiteindelijk hoger lag? Bovendien betalen klanten met een vast contract de laatste drie jaar 260 euro minder dan klanten met een variabel contract. Mijn amendement maakt een einde aan de variabele tariefformule en voert vaste contracten voor een jaar in.

Jammer genoeg hebben de regeringspartijen mijn amendementen niet gesteund. Blijkbaar vinden ze lagere prijzen niet nodig: 'Gelieve elk jaar honderd euro te veel te betalen' is zo de boodschap.

Verantwoord verbruik
De regering geeft in haar voorstel een ruimere bescherming aan de consument. De minimumhoeveelheid elektriciteit in de vermogensbegrenzer wordt opgetrokken naar een menswaardige 10 ampère. Zo wordt een oude SP.A-eis eindelijk ook in Brussel doorgevoerd. Een goede stap dus, maar daarmee is de energiearmoede niet opgelost.

De vermogensbegrenzer verhindert de klant om zijn verbruik te beheren. Een vermogensbegrenzer is een noodoplossing, maar volstaat niet om energiearmoede te bestrijden. Het systeem werkt stigmatiserend en biedt geen uitzicht op gewoon verbruik. Daarom stel ik de invoering van de budgetmeter voor. Zo'n meter laat de beschermde klant toe zijn budget zelf te beheren. Als hij meer dan het minimum van 10 ampère wil verbruiken, kan hij de budgetmeter opladen zoals een prepaid gsm-kaart. In Vlaanderen en Wallonië werd de budgetmeter al met succes ingevoerd, met een daling van de energiearmoede tot gevolg ('Budgetmeter mildert energiearmoede', DS 28 juni). De regering negeert echter haar eigen aanbevelingen in de strijd tegen armoede en heeft ook dit voorstel naar de prullenmand verwezen.

Verantwoordelijkheid nemen betekent ook het energiezuinig verbruik stimuleren. Maar vandaag betaalt de energieverspiller proportioneel een lagere prijs voor elektriciteit dan de energiezuinige verbruiker. Elk groen hart vindt zoiets onaanvaardbaar. Hoewel de federale overheid de energieprijs regelt, heeft Vlaanderen het initiatief genomen om een zogenaamd progressief tarief in te voeren. Dat doet men met gratis energie. Ook ik stel daarom voor om de eerste schijf van 100 kWh per gezin en 100 kWh per gezinslid gratis te geven en de grootverbruikers hiervoor te laten betalen. Wie meer verbruikt, wordt zo solidair met wie minder verbruikt. Spijtig genoeg wordt ook dit voorstel zonder meer verworpen door de Brusselse meerderheid.

Ik stel vast dat de Brusselse regering de wetgeving 'opkuist' en de eisen van Europa als een goede boekhouder omzet. Maar verder heeft ze weinig of geen visie op de elektriciteitsfactuur en op energiearmoede. Terwijl Vlaanderen en Wallonië vooruitgaan, tekent de Brusselse regering voor tien jaar stilstand. Vanuit de oppositie zal ik voorstellen blijven indienen voor een sociaal en ecologisch energiebeleid.


Sophie Brouhon, Brussels parlementslid SP.A