Van Damme: 'Verband slecht onderhouden stations en onveiligheid'

“In plaats van honderd militairen hebben de probleemstations op het Brusselse openbaarvervoersnet honderd bouwvakkers nodig,” vindt Jef Van Damme, Brussels parlementslid voor SP.A.

De laatste weken is er veel inkt gevloeid over het openbaar vervoer in en rond Brussel. En terecht.

Op 15 februari legt het personeel van de MIVB het openbaar vervoer in de hoofdstad volledig plat naar aanleiding van een zoveelste geval van agressie in de metro. De stoere verklaringen zijn niet van de lucht. Brussels minister-president Charles Picqué (PS) en minister van Mobiliteit Brigitte Grouwels (CD&V) beloven privébewakingsfirma's in de metro. Uittredend federaal vicepremier Laurette Onkelinx (PS) doet daar nog een schepje bovenop en belooft honderd gedemilitariseerde soldaten.

Inderdaad, de agressie in de metrostations is het voorbije jaar met veertig procent gestegen. Maar de veiligheid en het veiligheidsgevoel in het openbaar vervoer kan vooral verbeterd worden door de beschikbare middelen beter te gebruiken. Dure woorden bedaren misschien de gemoederen, maar ze zijn niet het juiste antwoord.

Probleemstations
In juni 2010 deed SP.A-Brussel een grootschalig onderzoek naar de netheid en het (on)veiligheidgevoel in de Brusselse metro (alle scores en meer uitleg op Metr-O-Net.be).

Met een gemiddelde score van 4/10 is de situatie in heel wat metrostations ronduit schrijnend. Station Bockstael is een vochtig, donker en stinkend kruipgat zonder openbare toiletten of stewards. Simonis en Koning Boudewijn zijn onveilig en vuil. In vele stations zijn de roltrappen permanent defect. De vervanging ervan en de installatie van liften in Zwarte Vijvers en Graaf van Vlaanderen laten letterlijk jaren op zich wachten. Overal vind je donkere hoeken.

Niet toevallig zijn de stations met de laagste score ook de stations met de meeste criminaliteit. Ik stel een direct verband vast tussen slecht onderhouden infrastructuur, overlast en onveiligheid.

Infrastructuur
Je zou kunnen verwachten dat deze probleemstations prioritair worden aangepakt in het investeringsplan van minister Grouwels. Een effectieve verlichting, werkende roltrappen, een 'leesbare', overzichtelijke inrichting en een grotere netheid dragen bij tot een veiligere sta­tionsomgeving.

Toch maakt minister Grouwels een heel andere keuze. Probleemsta­tions worden aan hun lot overgelaten ten voordele van de betere buurten. De keuze valt op de renovatie van stations als Joséphine-Charlotte, Roodebeek en Delta, terwijl de echte nood ligt in noordwest-Brussel. Metrostations als Bockstael, Graaf van Vlaanderen, Zwarte Vijvers, Koning Boudewijn en Simonis zijn om onbegrijpelijke redenen niet opgenomen in het plan.

Stewards
Wie regelmatig het openbaar vervoer gebruikt, vraagt zich waarschijnlijk weleens af wat de meerwaarde is van de aanwezigheid van stewards op de perrons.
Uit cijfers die ik heb opgevraagd bij de minister, blijkt dat de honderdzestig stewards gemiddeld slechts twee boetes per jaar uitschrijven. Dat kan twee dingen betekenen: ofwel is er geen overlast in de Brusselse metro, ofwel zijn de stewards niet effectief.

Wij blijven voorstander van de stewards, die SP.A in de vorige legis­latuur zelf heeft ingevoerd. Maar ik heb de indruk dat de huidige regering de stewards aan hun lot overlaat.

Ik pleit voor een herwaardering van de functie van steward door een betere opleiding en opvolging van hun werk. Bovendien moeten zij boetes kunnen uitschrijven en ten volle hun functie uitoefenen.

Naar aanleiding van de pendelchaos op 15 februari schreef Erwin Mortier in een opiniestuk in De Standaard dat het openbaar vervoer een gedaante is waarin de sociaaldemocratie aan ons verschijnt. Het is de taak van politici om toegankelijk, proper en veilig openbaar vervoer te garanderen voor iedereen. Dat betekent dat onze aandacht in de eerste plaats moet gaan naar het wegwerken van de zwarte punten op het metronet. In plaats van honderd militairen hebben de probleemstations in Brussel honderd bouwvakkers nodig.

Jef Van Damme is Brussels parlementslid voor SP.A en schepen in Sint-Jans-Molenbeek