Van Parijs: 'Basisonderwijs enkel nog in het Nederlands'

Alle kinderen in Brussel moeten drietalig worden en moeten leren lezen en schrijven in het Nederlands. Dat zegt filosoof Philippe Van Parijs. "Het Nederlands onderwijs moet een echte vernederlandsingsmachine worden."

In een interview met het weekblad Knack pleit Van Parijs voor een grootschalige investering in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel, los van het aantal echte Vlamingen in de hoofdstad. "Ik zou het een goed idee vinden dat alles basisscholen in Brussel scholen van de Vlaamse Gemeenschap zouden worden", zegt hij.

Van Parijs haalt zijn inspiratie in Luxemburg en Barcelona, ook plaatsen met een officieel tweetalig statuut. "Op het eind van de middelbare school zijn kinderen daar, in tegenstelling tot hier, werkelijk tweetalig. Welnu, men begint daar met het leren van de zwakkere taal. Basisonderwijs wordt in Barcelona uitsluitend in het Catalaans verstrekt, ook aan de vele Spaanstaligen die er wonen. Ik pleit er dan ook voor dat alle kinderen in Brussel op z'n minst zouden leren lezen en schrijven in het Nederlands. Wettelijk staat niets zoiets in de weg."

Utopisch
Het komt er niet op aan om de Brusselse bevolking te vervlaamsen. "Onze voorouders die naar Brussel kwamen, werden weliswaar verfranst, maar niet verwaalst. Er bestaat absoluut geen Waalse identiteit in Brussel en er zal ook nooit een Vlaamse identiteit ontstaan. We moeten juist werken aan een identiteit van born again-Brusselaars, die veel belang hechten aan het leren spreken van Nederlands, Frans en Engels. Dat mag misschien utopisch klinken, maar politieke haalbaarheid mag voor de filosoof nooit een belemmering vormen om vooruit te denken."

De betere kennis van het Nederlands moet de meertaligheid bevorderen én het Vlaamse karakter van de Rand beschermen. "Het beschermen van de taalterritorialiteit in Vlaams-Brabant kan worden geholpen door initiatieven om de meertaligheid binnen Brussel te bevorderen. De meeste buitenlanders die zich in de Rand gaan vestigen, hebben namelijk eerst een tijdje in Brussel gewoond."

Vernederlandsingsmachine
"Hoe meer Nederlands ze leren tijdens hun verblijf in Brussel, hoe makkelijker hun integratie in Vlaanderen. Dat plaatst de rol van het Nederlandstalig onderwijs in Brussel ook in een ander daglicht. Dat zijn geen Vlaamse scholen voor een krimpende groep stamboom-Vlamingen. Het Nederlandstalig onderwijs moet een echte vernederlandsingsmachine worden, zodat Brusselaars voldoende Nederlands leren om een job te vinden en zonder problemen naar Vlaanderen kunnen verhuizen.

De filosoof zit samen met mensen uit het onderwijs, de media, allerlei verenigingen, de vakbonden, instellingen zoals Actiris om de talenrijkdom van Brussel beter te benutten. Dat overleg moet uitmonden in een Marnixplan, genoemd naar de Brusselse humanist en polyglot uit de zestiende eeuw. Hij pleitte voor immersiescholen en het aanleren van vreemde talen op jonge leeftijd.

Engels als derde taal
Van Parijs pleit ook voor de erkenning van het Engels als derde officiële taal van Brussel. "Dat betekent niet dat alle straatnaamborden drietalig moeten worden, wel dat administratieve procedures ook in het Engels moeten kunnen. Nu al zijn er meer inwoners van Brussel die Engels kennen dan Nederlands. Ook in het onderwijs zal het Engels nadrukkelijker aanwezig moeten zijn, niet alleen om van Brussel een betere Europese hoofdstad te maken, maar ook om de Brusselaars profijt te laten trekken van de Europese dimensie van Brussel."