Analyse Sint-Joost: De naam Kir is goud waard

Haalt de PS van burgemeester Jean Demannez opnieuw de absolute meerderheid? En zo ja, hoe lang kan Demannez dan burgemeester blijven? Partijgenoot-staats­secretaris Emir Kir staat al zes jaar te popelen om de burgemeesterssjerp te omgorden, en in 2014 zijn er alweer gewestverkiezingen. Een bericht vanuit de gemeente die de reputatie torst de armste van het land te zijn.

Haalt de PS van burgemeester Jean Demannez opnieuw de absolute meerderheid? En zo ja, hoe lang kan Demannez dan burgemeester blijven? Partijgenoot-staats­secretaris Emir Kir staat al zes jaar te popelen om de burgemeesterssjerp te omgorden, en in 2014 zijn er alweer gewestverkiezingen. Een bericht vanuit de gemeente die de reputatie torst de armste van het land te zijn.

K ir tegen Kir. Emir tegen Canan. De minister tegen de bloemenverkoopster. Het zou een mooi scenario opleveren voor een film over de gemeenteraadsverkiezingen en de Turkse gemeenschap in Sint-Joost-ten-Node.

In Sint-Joost, waar veertig procent van de kiezers een Turkse achtergrond heeft, is de naam Kir goud waard: in 2006 was Emir Kir met 1.635 voorkeurstemmen de absolute stemmenkampioen.

Eerst probeerde de N-VA van Lieven Tack Canan Kir te strikken. Voor de naamsbekendheid. Canan Kir toonde belangstelling, maar de deal ging om onduidelijke redenen niet door. Nu hebben de Franstalige liberalen van Sint-Joost haar binnengehaald, al ging ook dat niet zonder slag of stoot. De MR verbiedt hoofddoeken, en Canan Kir wil haar hoofddoek niet afleggen voor de foto. Maar daar heeft lijsttrekker Geoffroy Clerckx een mouw aan gepast. De liberalen van Sint-Joost trekken nu naar de kiezer onder de naam Bleus de Saint-Josse. De naamsbekendheid van Canan Kir is Clerckx zéér veel waard. "Iedereen is bang voor Emir Kir," zei journalist Mehmet Koksal onlangs nog in BDW.

Dat is ook MR-topman en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders niet ontgaan. "Zij (Canan Kir, red.) kan niet tot mijn fractie behoren," sprak Reynders. En verder: "Met zo'n gedrag (een hoofddoek dragen, DV) kan ze niet bij mijn partij." Reynders moest zijn donkerblauwe achterban geruststellen. Maar: hij deed zijn uitspraak pas als de lijsten definitief waren. Met andere woorden: als Canan Kir binnen was. Zo sloeg hij twee vliegen in één klap. Toch is niet iedereen ervan overtuigd dat Canan Kir veel stemmen kan afsnoepen van haar neef.

Absolute PS-meerderheid sinds 1947
In 2006 mochten de inwoners 27 gemeenteraadsleden verkiezen, in 2012 zijn dat er 29.

De huidige meerderheid bestaat uit de socialistische Lijst van de Burgemeester (16 zetels in de gemeenteraad) en CDH (5). Vlaams schepen is Bea Meulemans (SP.A), verkozen op de Lijst van de Burgemeester.

(Lees verder onder het kader)



De oppositie bestaat uit Ecolo (3) en MR (3). Ecolo telt één Nederlandstalige van Groen in zijn rangen: Frédéric Roekens. Roekens heeft de tweede plaats gekregen op de Ecolo-Groen-lijst, die aangevoerd wordt door parlementslid Zoé Genot. Als Genot schepen kan worden, dan geeft ze haar parlementair zitje op: dat heeft ze eerder al gezegd. De groenen rekenen bij deze verkiezing op een verdubbeling van hun zetelaantal.

De CDH-lijst wordt aangevoerd door uittredend schepen Eric Jassin.

Omdat de PS al sinds 1947 de absolute meerderheid heeft en omdat de bevolkingssamenstelling grondig gewijzigd is, hoopt de oppositie dat de bevolking voor verandering kiest. Het gemeentebestuur staat dicht bij de bevolking. Dat heeft het voordeel dat het aanspreekbaar is, maar het nadeel is ook meteen dat er veelvuldig geruchten de ronde doen over vriendjespolitiek en favoritisme. Frédéric Roekens: "Goed bestuur is vaak ver weg. Het ontbreekt 'm hier aan transparantie, en zeker openbare werkzaamheden en de wijkcontracten kunnen veel professioneler aangepakt worden."

Roekens is niet de enige die er zo over denkt, en Sint-Joost is niet de enige gemeente waar de administratie problematisch is - dat geven zelfs sommige burgemeesters en schepenen off the record toe -, maar in Sint-Joost duren de problemen al net iets langer; de verhalen dateren dan ook niet van deze bestuursperio­de alleen. Sint-Joost is ook klein, letterlijk en figuurlijk: verhalen doen er zeer vlug de ronde.

Hoevestraat
Een foutloos parcours heeft het schepencollege niet gereden. Schepen Nezahat Namli moest een jaar lang haar ambt opgeven na beschuldigingen van huisjesmelkerij. Na een vonnis van de vrederechter kon ze opnieuw schepen worden, maar de smet blijft.

De (op zich verdienstelijke) politiek van de gemeente om binnentuinen voor het publiek toegankelijk te maken zorgde voor een heuse vaudeville. In de Hoevestraat wou het schepencollege het astronomische bedrag van 1,7 miljoen euro neertellen voor een huis, maar na een klacht van Ecolo en Groen schorste minister-president Charles Picqué (PS) de aankoop. De gemeente gaf niet op en besloot om alleen de benedenverdieping en de tuin aan te kopen. Niet langer geleden dan vorige week heeft Picqué ook deze aankoop geschorst. Om maar te zeggen: Sint-Joost is een gemeente met veel gezichten.
De gemeente slaagde wel in de redding van de Ateliers Mommen, veruit de mooiste kunstenaarscité van Brussel.

Vuil
Openbare netheid blijft een groot probleem in Sint-Joost. En net als in Sint-Jans-Molenbeek wordt als reden ook hier het grote bevolkingsverloop opgegeven. "De gemeente zet heel wat middelen in, zelfs op zondag werken de straatvegers," zegt schepen Bea Meulemans.

Sint-Joost-ten-Node, dat is heel de wereld op een voorschoot, een voortdurend va-et-vient, en dat zorgt voor heel wat problemen. Toch verloopt het samenleven er harmonieuzer dan in bepaalde wijken van bijvoorbeeld Anderlecht en Molenbeek.

Ook het imago van Sint-Joost is beter dan dat van pakweg Molenbeek. En dat is niet nieuw. Sint-Joost heeft altijd dat dubbele imago gehad: arm, met niet weinig problemen, maar ook vernieuwend. Ooit had Sint-Joost de eerste vrouwelijke politieagent van het land, en later ook de eerste allochtone politieagent. En de kans is niet gering dat Sint-Joost over een paar jaar ook de eerste allochtone burgemeester van Brussel krijgt.