Water van Vivaqua heeft een te hoge PFAS-waarde voor Vlaanderen: 'Was alleenstaand geval'

Drinkwater in Halle dat afkomstig is uit een waterbekken van Vivaqua, heeft hogere PFAS-waarden dan de toekomstige Europese normen die Vlaanderen nastreeft. Volgens Vivaqua is er geen reden tot paniek, aangezien het om twee lichte overschrijdingen gaat en een alleenstaand geval vormen. Dat schrijven De Standaard en Le Soir.

Om de kwaliteit van het drinkwater te garanderen heeft de Europese Unie besloten om vanaf 2026 een maximale PFAS-concentratie op te leggen van 0,1 microgram per liter (µg/l). Maar in een brief die De Standaard kon inkijken, verwijst minister Demir naar een rapport van 13 januari 2023, waaruit blijkt dat het drinkwater in Halle die norm op twee plekken overschreden had.

Verhoogde PFAS-waarden

“Uit een recente calamiteitenmelding blijkt helaas dat drinkwater in Halle PFAS-waarden bevat die (...) beduidend hoger liggen dan de toekomstige Europese normen’”, staat te lezen in de brief, verstuurd naar Brussels minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo), minister van Welzijn Elke Van den Brandt (Groen), Waals minister van Gezondheid Christie Morreale (PS) en minister van Omgeving Céline Tellier (Ecolo). Het drinkwater op die plekken in Halle is afkomstig uit het Waalse waterbekken in Ecaussines , dat wordt beheerd door de Brusselse waterbeheerder Vivaqua.

Volgens Alain De Lombaert, directeur productie bij Vivaqua, gaat het om twee kleine overschrijdingen. In Le Soir zegt hij dat er naar aanleiding van het rapport sinds half januari wekelijkse controles worden uitgevoerd in de omgeving van Ecaussines. Waar de vervuiling vandaan komt, is tot nu toe niet duidelijk. "Maar je moet voorzichtig zijn met dit soort metingen", zegt De Lombaert in Le Soir. "Het gaat om zo'n lage waarden die zich zo dicht bij de detectiedrempel van machines bevinden, dat de resultaten kunnen varieren naargelang het lab waar ze onderzocht worden."

De verhoogde waarden in Halle zijn tot op heden een alleenstaand geval. Volgens Vivaqua zijn er nergens anders verhoogde concentraties PFAS-teruggevonden en is er ook geen reden tot paniek. "Soms heeft het water dat in de regio van Bergen gewonnen wordt een te hoge PFAS-waarde, maar dat hoeft geen probleem te zijn", zegt De Lombard. "Want vooraleer het water uit de kraan stroomt, wordt het namelijk behandeld en verdund via actieve koolfilters, tot de PFAS-concentratie zich tussen 0,07 en 0,09 µg/l bevindt". Dat bevestigt ook de Watergroep, de belangrijkste waterbeheerder van Vlaanderen, aan De Standaard. Op dit moment zouden de meetplekken in Halle opnieuw aan de Europese norm van 0,1 µg/l voldoen.

Vlaamse voorzichtigheid

‘Probleem’ voor Vivaqua is dat Vlaanderen uit voorzorg besloot om de PFAS-concentraties nog verder terug te dringen dan de Europese norm, tot 0,05 µg/l. Brussel en Wallonië hanteren tot op heden geen PFAS-normen. Die voorzichtigheid in Vlaanderen is een gevolg van het PFAS-schandaal op de site van de chemische 3M-fabriek in Zwijndrecht.

Om tegemoet te komen aan de Vlaamse regering stelde Vivaqua voor om al het water door de actieve koolfilters van Ecaussinnes te laten stromen, maar dat bleek geen optie omdat het te veel zou kosten. De Watergroep, de grootste watermaatschappij van Vlaanderen, is van plan om een tijdelijke water(her)zuiveringsinstallatie te bouwen om de PFAS-concentraties verder terug te dringen. In Brussel en Wallonië blijven gelijkaardige, structurele oplossingen voorlopig uit.

In april kondigde de Brusselse regering wel strengere PFAS-normen aan voor het oppervlakte- en drinkwater in het gewest. De nieuwe regelgeving zou dit najaar worden voorgesteld. Tot 2026 wordt een overgangsperiode ingelast, daarna zal aan de geplande normen voorzien worden. In het Brussels Gewest zal Vivaqua, als enige waterleverancier, vanaf januari 2024 verplicht zijn om de PFAS-niveaus te monitoren, aldus nog het kabinet van Alain Maron.