Column Freddi Smekens: Baais

Freddi Smekens
© Brussel Deze Week
12/09/2010
Nu het regenseizoen ook ons landje is binnengedrongen, krijg ik af en toe te maken met ons Brusselse woordje baais.

Waar dat zijn oorsprong heeft, is mij altijd een raadsel gebleven, waarde lezer. Persoonlijk heb ik 'n baais altijd aangevoeld als een natte beiz' ooit den heimel. Een baais heeft nu eenmaal alles te maken met een hevige regenvlaag van korte duur. Zo heeft men, op meteorologisch gebied dan, af en toe af te rekenen met verschillende soorten baaizen, als daar zijn de saloebaais en de meetstse baaize. Die maartse buien kunnen uiteraard ook de groei van de sla uitermate bevorderen.

Laatst nog vroeg ik me af: "Wa es na faaitelaaik het verschil tussen nen drache en 'n baais?" Welnu, zelfs kenners en zelfverklaarde regenmakers konden me niet onmiddellijk uitsluitsel geven. Vandaar dat ik nu zelf een antwoord zal proberen te formuleren.

De lezer weet onderhand dat ik, wanneer mijn redenering niet klopt, met alle plezier voor elke vorm van verbetering vatbaar ben. Nu, ik zie 'n baais als iets milder en zelfs meer welgekomen dan nen drache. Hierbij verwijs ik naar het subtiele verschil tussen voornoemde saloebaais en den Drache Natio­nale. Dat komt ook omdat 'n baais eerder met de lente te maken heeft en nen drache van alle seizoenen is.

"Nateurlaaik kan het giene snie drache! Of wel?" hoor ik daar opmerken. Ik ga dat zeker niet tegenspreken; het sneeuwt tenslotte tot het niet meer sneeuwt. En ik wil eraan toevoegen dat ik van 'n tomatbaais of 'n paraabaais ook nog nooit gehoord heb. Zo ziet u, samen met mij, waarde lezer, dat er over het weer en alles wat erin gedijt, nog interessante dingen kunnen worden verteld. Zelfs op politiek gebied kan dezer dagen onze nationale spreuk 'Nen drache mokt mache' van pas komen.

Even over nu naar de baais als meteorologisch tussendoortje. Wanneer een regenvlaag ons op straat overvalt, dan gaan we schuilen. Niet dat er sirenes afgaan ten teken in een kelder te gaan zitten; een afdakje of een terras-bache volstaat meestal. Mooi is dat men tijdens het schuilen met mensen in gesprek komt. Dan gaat het van: "Wa d'e wier" of: "'t Zal we auvergoen." Welnu, waarde lezer, ik denk dat er met conversaties die gaan van: "Paasde da?" of: "We goen nog 'n betche wachte..." al ettelijke banden gesmeed zijn, en wie weet zelfs naderhand huwelijken gesloten. Met andere woorden, waarde lezer, 'n gooje baais van taaid tot taaid kan nuut gi kwoed.

Heeft de Brusselaar het vaker over het weer en over de weersomstandigheden dan anderen? Dat zou ik zo niet direct beweren. Maar buiten die baais en die drache kunnen we het ook gewoon hebben over de reigen, de meezel, e vloegske,... Het is niet onbeleefd bedoeld, maar toch wil ik erop wijzen dat e vloegske diametraal tegenover stontreigene staat. Dat alles om maar te zeggen dat we op meteorologisch taalgebied zeker niet in de regen hoeven te blijven staan.

Er zal een tijd komen, waarde lezer, dat we door de opwarming van de aarde onze baais zullen moeten missen. Maar uitgaand van een ander weermodel zou het net zo goed kunnen zijn dat het ni goe blaaive ophaave mè baaize. Vè de saloe zou geen van beide goed zijn, hoor ik daar terecht zeggen. Daarbij wil ik opmerken dat 'n saloe­baaiske af en toe ons deugd doet.

Nu het toch over neerslag gaat, wou ik het even hebben over ons geliefde woordje meezele. Geef toe dat het Algemeen Nederlandse druilregen daar toch absoluut niet tegenop kan. En wie saloebaais in datzelfde AN kan vertalen, krijgt van mij een dikke krop sla als hoofdprijs.

Na dit weerpraatje, waarde lezer, wou ik u nog even opzadelen met een vraagje. Sommigen onder u zullen er ongetwijfeld onmiddellijk op kunnen antwoorden, anderen zullen er even over moeten nadenken. Wa zou er komme in 't geval dat er noe 'n baais gien andere nemi zou komme? De absoleute druugte of 'n andere baais? Wanneer men bij deze existentiële vraag gien nattighaaid veult, weit ik het oek nemi!

Ik wens iedereen nog veel zonneschijn noe elke saloebaais.

Freddi Smekens

Freddi Smekens neemt u wekelijks mee door de wondere wereld van het Brussels.

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Samenleving , Freddi Smekens

Lees ook

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni