De spraakmaker: Philippe Roberts-Jones

Philippe Roberts-Jones die vorige week op 91-jarige leeftijd overleed, was dichter, schrijver en professor kunstgeschiedenis aan de ULB. Maar hij raakte vooral bekend als hoofdconservator van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten (KMSKB).

In het persbericht dat het KMSKB rondstuurde naar aanleiding van het overlijden van zijn oud-directeur wordt Roberts-Jones geroemd als “een visionair man die de instelling grondig heeft veranderd en de modernisering van het museum op gang heeft gebracht.” Roberts-Jones begon er eind jaar vijftig te werken en was tussen 1961 en 1984 hoofdconservator, bijna een kwarteeuw dus. Alles tezamen organiseerde hij 92 tentoonstellingen, waaronder de spraakmakende expo’s De eeuw van Bruegel en De eeuw van Rubens.

Maar hij pakte ook de gebouwen aan. Zo liet hij het museum voor oude kunst verbouwen en stampte hij het museum voor moderne kunst uit de grond. Dat ging zo: in 1962 richtte hij eerst een klein voorlopig museum voor moderne kunst in op het Koningsplein (een musée de poche). Vanaf 1978 begon dan de bouw van het nieuwe museum, dat in 1984 - het jaar van zijn afscheid - werd geopend. Toen de huidige directeur Michel Draguet het museum in 2011 sloot, was hij – begrijpelijk – diep teleurgesteld.

Doctoraatstudent
Philippe Roberts-Jones woonde in de Roberts-Jonesstraat in Ukkel. De straat werd niet naar hemzelf genoemd, maar naar zijn vader Robert Roberts-Jones. Deze nazaat van een in Brussel gestrande Britse carrossier was advocaat en werd in 1943 op de Nationaal Schietbaan gefusilleerd omdat hij piloten van de geallieerden had geholpen. De toen negentienjarige Philippe sloot zich prompt aan bij het verzet en werd verbindingsofficier van het Britse leger.

Na de oorlog ging hij rechten en kunstgeschiedenis studeren. In Parijs schreef hij vervolgens een doctoraat over de geschiedenis van de Franse spotprent. Het was het begin van een lange academische carrière aan de ULB, waar hij een nieuwe afdeling hedendaagse kunst op poten zette.

Daarnaast heeft hij zijn leven lang geschreven. Op zijn zeventiende begon hij met gedichten. In totaal publiceerde hij 36 dichtbundels onder de naam Philippe Jones. Voorts schreef hij novelles en talloze essays en naslagwerken over kunst.

Roberts-Jones kreeg een heleboel eretitel en werd in 1988 ook baron.