Drag kings ten strijde tegen machisme

Afgelopen weekend was La Roseraie het decor van een bijzondere workshop. Een tiental jonge vrouwen leerde er hoe ze zichzelf kunnen transformeren tot man. Het fenomeen heet drag king (als tegenpool voor drag queen), is komen overwaaien uit de VS, Duitsland en Engeland en begint nu voorzichtig hier aan zijn intrede.

Van mannen die zich als vrouwen verkleden, zelfs in de meest extravagante verschijningen, kijkt niemand meer op. Wat ooit begon als een cabaretact, is inmiddels uitgegroeid tot een cultfenomeen. Maar er bestaan ook vrouwen die zich als man verkleden, als drag king.

Anders dan bij de drag queens is het showelement voor hen vaak een bijkomstigheid en schuilt er nog een hele politieke agenda achter hun act. "Je kunt alle drag kings niet zo maar over één kam scheren, het is niet één groep," vertelt Anne Nyssen, een van de deelneemsters. Ze helpt een meisje met het versnipperen van een haarlok. De kleine stukjes haar zullen met speciale lijm of transparante nagellak op haar wangen en kin gekleefd worden tot een soort van stoppelbaard. Zelf ziet ze er van nature al vrij mannelijk uit, een look die ze nog in de hand werkt door haar hoofdharen kort te scheren en het haar op haar benen te laten staan.

"Ik kan alleen maar voor mezelf spreken, niet voor de anderen," vervolgt ze. "De meeste mannen kennen vrouwen niet goed en stellen zich niet erg tolerant op tegenover hen. Door me als man te kleden en te gedragen leer ik niet alleen voor mezelf wat voor een verschil iemands geslacht uitmaakt in deze samenleving, maar wil ik ook anderen doen nadenken. Ik zie het als een soort van engagement, door een wereld te creë­ren zoals ik die zou willen zien."

Het lijkt wel of Nyssen geen al te hoge dunk heeft van mannen - is ze misschien een mannenhaatster? "Absoluut niet," zegt ze. "Ik ben lasser en ik kan heel goed opschieten met de mannen op mijn werk. Maar het is wel zo dat mannen, die nochtans graag naar een drag queen-act kijken, er wel duidelijk een probleem mee hebben als een vrouw zich als man verkleedt. Ze voelen zich aangetast in hun mannelijkheid, omdat die in hun ogen schuilt in enkele machokenmerken. Het kan echt leiden tot agressieve reacties op straat."

Daar kan ook B. over meespreken. Ze is als drag king al meermaals fysiek of verbaal aangevallen door mannen. "Ze kunnen er niet tegen dat je met een valse baard of snor en een dildo in de broek loopt," zegt ze. "Ze denken dat we hun mannelijkheid in het belachelijke trekken. Maar dat is niet zo: we lachen niet om de man in het algemeen, maar om dat ene macho-aspect." Vrouwen reageren vaak heel anders. "Je hebt er geregeld die komen flirten, omdat ze niet eens doorhebben dat ik geen echte man ben," zegt B. met een lach. "En dat is precies wat ik wil aantonen: dat mannelijkheid niet iets lichamelijks is en dat je echte identiteit tussen je oren zit, niet tussen je benen. Maar dat is iets wat de meeste mannen niet beseffen."

Bewegende identiteit
Intussen wordt de transformatie al duidelijk zichtbaar bij de dames. Borsten worden ingesnoerd, broeken gevuld met een wattenbobbel en vrouwelijke kleren wijken voor bouwvakkersbroeken. Wangen krijgen een grijze schaduw en worden behaard met behulp van pincetjes en nagelschaartjes - een heus millimeterwerk. Maar je mag drag kings niet verwarren met transseksuelen, legt B. uit. "Het is niet zo dat ik liever een man was geweest," vertelt ze. "Ik heb geen duidelijke identiteit. Soms voel ik me een meisje, soms een jongen. Ik wil gewoon niet in een vakje geduwd worden, want een identiteit kan evolueren met de jaren."

B. nam een tweetal jaar geleden voor het eerst deel aan een drag king-workshop. "Ik wilde eens voelen hoe mensen reageren als je een man bent," zegt ze. "Door een bepaalde mannelijkheid te tonen - of die mensen nu aantrekt of doet lachen -, bewijs je dat mannelijkheid niets lichamelijks is. Ook vrouwelijkheid is iets wat louter aangeleerd is. Een goede drag king moet dan ook eerst enkele zaken afleren, zoals glimlachen, zich constant excuseren, elegant zitten met de benen gekruist en zo. Je moet leren lopen als een man en zoveel mogelijk plaats innemen als je gaat zitten."

En behalve een feministisch en zelfs politiek idee achter de drag king-workshop heeft B. ook een veeleer persoonlijke motivatie: "Door andere facetten van je persoonlijkheid naar buiten te laten komen, kom je tot een verrijking van je persoonlijkheid, waaruit je ook achteraf nog kunt putten."

:: Op 14 mei vanaf 21.30 uur is er een drag king-avond in Cinema Nova in de Arenbergstraat 3 in 1000 Brussel (Pink Screens-festival). En vergeet de Gay Pride niet, op 7 mei (Fontainasplein)