Gezien: Antonia, voor de sloop

Wie vandaag langs de Joseph Claesstraat wandelt ziet een wat onwerelds tafereel. Fonkelnieuwe marmerkantoren. De afgesloten Noorwegenstraat, die er officieel al niet meer is. Een huizenblok dat langzaam wegrot, al bijna twee decennia ondertussen. En midden tussen de geur van vochtige muren ook één kamerplantje voor het raam.

Het plantje behoort toe aan Antonia Fernandez, de laatste bewoonster van de Zuidwijk die door afbraakwerken moet vertrekken. Ruim dertig jaar heeft ze er gewoond, in de Joseph Claesstraat 24. Bijna twintig daarvan met een dreigende onteigening boven het hoofd.

Vochtig
De jaren tussen de ruïnes hebben hun sporen nagelaten bij de tachtiger. Als ze de deur opent, blijkt ze met een zuurstofslangetje verbonden met een apparaat ergens binnen. "Hart- en longproblemen," legt zoon Juan Martinez uit. "Geen wonder als je ziet hoe vochtig het huis is met die krotten ernaast."

Antonia vertrekt niet met lege handen. "Enkele jaren geleden heeft het aankoopcomité 120.000 euro geboden, maar uiteindelijk hebben we de prijs kunnen opdrijven tot 300.000 euro," vertelt Juan.

Afbraak deze herfst, vier huizen behouden
Op de plaats waar nu de zieltogende huizen staan, komen de volgende jaren 60 middenklassewoningen. Navraag bij de gemeente Sint-Gillis leert dat het wellicht de laatste weken van Antonia zijn. De bouwvergunning voor dat project kreeg in juli groen licht, blijkt. De afbraakwerken kunnen ten vroegste eind september van start gaan.

Opmerkelijk: naast de 60 nieuwbouwwoningen blijven exact vier van de vervallen huizen langs de Mérodestraat behouden.

"Onder meer Arau en het bewonerscomité vroeg om zoveel mogelijk huizen te behouden," zegt Olivier Pirotte, kabinetschef van de burgemeester. "Enkele jaren geleden is daarover een mondeling akkoord bereikt, oorspronkelijk om veel meer huizen te behouden. De tand des tijds heeft er echter voor gezorgd dat we niet meer dan vier panden kunnen renoveren. Het betreft vier huizen links van de voormalige Nederlandstalige school."

En Antonia? Die kan met de verkoopsom voor haar huis op zoek naar een koop- of huurappartement. Hulp van de gemeente om een nieuwe woning te zoeken was er niet. "Ik ben gaan vragen of mijn moeder niet in een van de nieuwe woningen op dit stuk grond kon wonen," zegt Juan. "Ik kreeg als antwoord dat ze nu genoeg geld heeft om zelf iets te zoeken."

Slechts vier huizen links van het Nederlandstalige schooltje blijven behouden.