Kenan Görgün, van straatschoffie tot scenarist

"Ik schrijf sneller dan mijn schaduw, ik kan me er helemaal in verliezen. Zodra ik iets in mijn hoofd krijg, moet het op papier. Dan bestaat er niets anders meer, ik slaap nauwelijks, dikwijls vergeet ik zelfs te eten. Misschien wel omdat ik snel verveeld geraak. En misschien ook wel omdat ik niet lang genoeg zal leven om alle verhalen te vertellen die ik in mij heb." Kenan Görgün is auteur-scenarist.

Kenan Görgün schrijft niet alleen sneller dan zijn schaduw, een spraakwaterval is hij ook al. In schier vlekkeloos Frans vertelt hij me hoe hij, twee jaar oud, met zijn ouders van Gent naar Brussel is verhuisd. "Omdat er in Brussel meer werk was, meer hoef je daar niet achter te zoeken. Maar ik heb Gent nooit helemaal losgelaten, ik ga er nog geregeld familie bezoeken. Tot mijn tiende sprak ik ook vlot Nederlands, maar dat ben ik helemaal kwijt. Eerst door Engels te leren boven op Frans, daarna Spaans. Bovendien heb ik een beroep gekozen waarvoor je - in tegenstelling tot veel andere in Brussel - geen Nederlands hoeft te kennen."

"Mijn stad heb ik met de jaren zien veranderen, ik heb ze rijker zien worden door de komst van mensen uit de vier windstreken. Maar niet alles is verbeterd. Zo vind ik bijvoorbeeld de Europese wijk een ware stadskanker . Maar fascinerend is Brussel alleszins. Ik loop dan ook dikwijls op goed geluk rond, gewoon om mijn ogen de kost te geven en de sfeer op te snuiven. Ik kom de jongste drie, vier jaar voor mijn werk ook veel in Parijs; ik heb zelfs op het punt gestaan er te gaan wonen. Maar de dag dat ik er een appartement had gevonden, besefte ik dat Parijs niet was wat ik wilde, dat ik niet klaar was om Brussel te verlaten."

"Niet dat ik me wil vastpinnen op de Turkse gemeenschap hier. Integendeel, ik ben iemand die een beetje aan de zijlijn staat en observeert. Vreselijk hoeveel mensen van Turkse origine zich nog altijd verliezen in nationalisme. Nationalisme is de grootste vijand van een land, zeker van een land als Turkije, dat zo'n rijke, beladen, zware geschiedenis met zich meedraagt. Ik hou er ook gewoonweg niet van voor de volle honderd procent tot één bepaalde groep te behoren. Dus is Brussel voor mij ideaal om te wonen: hier ben je niet verplicht om een kamp te kiezen."

Opstel
Görgün mag dan nog maar 32 zijn, hij heeft er als schrijver al een stevig parcours op zitten. Vijf romans zijn er ondertussen verschenen, en hij schreef ook samen met regisseur Taylan Barman het scenario van het allerminst onverdienstelijke, gitzwarte familiedrama 9 mm .

"Toch is het niet zo dat ik er altijd van gedroomd heb te schrijven. Het heeft me overvallen. Vijftien zal ik geweest zijn, ik moest een opstel schrijven voor Frans. Toen het af was, had ik het gevoel dat ik het voor mezelf had geschreven en niet omdat de leraar het had opgedragen. Wow, wat is dat?! Een verhaal vertellen, dingen en personages verzinnen, ik had me tot die dag nooit kunnen inbeelden dat het me zou liggen. Zeker omdat ik daarvoor nog nooit een boek had gelezen en filmkijken me niet interesseerde. Het heeft mijn leven zin en structuur gegeven. En maar goed ook, want voorheen deed ik niets liever dan op straat rondhangen met mijn vrienden en kattenkwaad en stommiteiten uithalen. Heel avontuurlijk, soms gevaarlijk, veel goeds kon daar niet van komen. Toch is die tijd op straat niet voor niets geweest: hij heeft heel sterk mijn verbeelding gevoed."

"Op mijn zeventiende heb ik de schoolbanken verlaten. Zonder diploma. Nu was het erop of eronder, ça passe ou ça casse. Eerst veel dingen geschreven, omzeggens pro Deo; toen mocht ik over film schrijven voor Cinéma belge van Robert Malengreau. Zes jaar lang ben ik voor hem blijven werken. Die man heeft veel voor mij betekend: ik heb veel van hem geleerd, hij heeft me de kans gegeven een voet tussen de deur te krijgen in bepaalde milieus. Daarna ben ik ook gaan werken voor het driemaandelijkse Le revue marginal van Jacques De Decker, journalist bij Le Soir . De Decker heeft een grote rol gespeeld in mijn ontwikkeling als auteur van romans en de publicatie ervan. Mijn eerste twee romans zijn verschenen bij de uitgeverij van het magazine. Daarna heb ik de blik op Frankrijk gericht en heeft uitgeverij Fayard mijn derde roman, Fosse commune , uitgegeven. Mijn voorlopig laatste roman, de thriller Patriot act , is dit jaar verschenen bij Renaud-Bray."

Man en stad
Op zijn lauweren rusten, dat doet Görgün - die net terug is van het Spaanse Granada - nooit. Als een goochelaar die zes ballen tegelijkertijd in de lucht houdt, is hij bezig met verschillende projecten.

"Spanje was vooral vakantie, maar ook een beetje op zoek gaan naar decors voor de eerste film die ik wil regisseren. Granada is een fascinerende stad. Het zuiden is downtown , modern; het noorden is een wirwar van steegjes en oude wijken. Ik heb daar rondgelopen en rondgelopen tot ik niet weer wist waar ik was en ik alleen nog zigeuners zag. Ze verplaatsten zich te paard, met een auto was er geen doorkomen aan. Fascinerend."

"Zit Granada een beetje in mijn achterhoofd, dan heb ik toch vooral zin om Brussel te filmen. De stad laten zien als nooit voorheen. Bij mijn weten is er nog geen film gemaakt die Brussel een echt filmaura geeft. Het wordt een psychologische prent met twee hoofdpersonages: de stad en een man. Brussel mystificeren, met veel zin voor esthetiek en stilering, en tegelijkertijd een verhaal vertellen. Het scenario is geschreven, Artémis Productions gaat het produceren. Binnen enkele dagen begin ik met mijn casting. Het zal niet makkelijk zijn om de hoofdrolspeler te vinden. Ik wil een nieuw gezicht, iemand die kan acteren à fleur de peau , die zonder veel woorden heel veel duidelijk kan maken. Ik wil dat de mensen zeggen: 'Straf! Waar heeft hij die gast gevonden?' Ik heb ook al een heleboel locaties in mijn hoofd. Straatjes in Sint-Joost, panden met een schitterend uitzicht op de industriezone van Anderlecht. Ook de omgeving van de verbrandingsoven in Schaarbeek, de grote brug met de spoorweg die eronder loopt, is heel filmisch: 's avonds moeten daar interessante dingen mee te doen zijn, zeker omdat de film een gevoel van eenzaamheid moet uitademen."

"Ik ben benieuwd of ik zal kunnen rekenen op BruxellesTournage, het onthaalkantoor voor opnamen van het Brussels Gewest. De ploeg ken ik wel, maar ik heb nog niet de kans gekregen met hen te werken."

"Het scenario voor de langspeelfilm die ik wil draaien, de thriller Albanie , is bijna af. Ik heb een coproductie tussen België, Frankrijk en Duitsland op het oog. Dat probeer ik nu samen met Saga Film op poten te zetten. Maar het is een onzekere business: tijdens elke etappe van het proces kan er wel iets mislopen wat het einde van het project betekent. De risico's van het vak... Ondertussen ben ik ook nog eens bezig met een ambitieuze tv-reeks voor Canal+, romanesk, zich afspelend in volle Koude Oorlog. Ik ben daaraan nu aan het werken met Elie Chouraqui. We schrijven samen, en hij produceert. De kans is ook groot dat ik daarbovenop scenario's voor graphic novels ga schrijven. Het genre - een ontmoeting tussen strip en literatuur - is heel populair in de States en Groot-Brittannië, en ook Frankrijk begint er nu interesse voor te krijgen. Het is alweer een andere manier om verhalen te vertellen. Ik krijg de kans niet om me te vervelen!"

"Een ander project dat ik graag concreet zou maken, is een magazine over het beroep van scenarioschrijver, breed opengetrokken. Champ-Contrechamp , tweetalig. Omdat ik het spijtig vind dat de twee cinema's van het land nauwelijks communiceren: de Franstaligen zouden iets kunnen leren van de Vlaamse traditie van verhalen vertellen, en de Vlamingen van de cinéma d'auteur . Het eerste nummer is af, maar het heeft nog geen uitgever gevonden."